Silvia Moreno-Garcia, Mexican gothic, εκδ. Κλειδάριθμος, 2021, σελ.407, μεταφ.Ε. Τσιρώνη

 https://www.klidarithmos.gr/mexican-gothic

Ένα διαφορετικό, ιδιόρρυθμο μυθιστόρημα που ανήκει στο είδος της λογοτεχνίας του τρόμου, μας προσφέρει η Μεξικανή συγγραφέας Silvia Moreno-Garcia.

Στo πόνημά της, το οποίο τιτλοφορείται Mexican gothic, η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Μεξικό της δεκαετίας του 1950. Αυτό το γεγονός από μόνο του παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τους αναγνώστες, αφού τους προσφέρει μια ασυνήθιστη και συναρπαστική υπόθεση η οποία διαδραματίζεται σε ένα μέρος του κόσμου για το οποίο οι Έλληνες δεν γνωρίζουν πολλά.

Η συγγραφέας ακολουθεί πιστά την παράδοση της Μαίρη Σέλεϊ, της Έμιλυ Μπροντέ, της Δάφνης ντε Μοριέ, της Αν Ράντκλιφ αλλά και του Λαβκραφτ και αποδεικνύεται αντάξια συνεχιστής του συγκεκριμένου είδους της λογοτεχνίας.

Σημαντικό ρόλο στο βιβλίο παίζουν ετερόκλητα στοιχεία, όπως οι μύκητες, ο ουροβόρος όφις, αλλά και οι θεωρίες ευγονικής που έλκουν τις ρίζες τους στον κοινωνικό δαρβινισμό του 19ου αιώνα.

Η Νοεμί είναι μία νεαρή Μεξικανή που χαίρεται και ξέρει να απολαμβάνει τη ζωή σε όλο της το μεγαλείο. Όμορφη, δυναμική, ματαιόδοξη, αλλά συγχρόνως ξεροκέφαλη, ατίθαση και πεισματάρα, είναι μία γυναίκα πανέξυπνη και αποφασιστική σε μία εποχή μεταβατική σχετικά με τον ρόλο του γυναικείου φύλο στην κοινωνία του Μεξικού, το οποίο σχετικά πρόσφατα κέρδισε την ανεξαρτησία του από τους αποικιοκράτες.

Ο πατέρας της θα στείλει το Νοεμί στο παλιό αρχοντικό των Ντόιλ, μιας πανίσχυρης οικογένειας με αγγλικές ρίζες, προκειμένου να βοηθήσει την ξαδέλφη της την Καταλίνα η οποία είναι παντρεμένη με έναν από τους Ντόιλ και φαίνεται να αντιμετωπίζει έναν μυστηριώδη θανάσιμο κίνδυνο.

Η υπόθεση είναι άκρως αινιγματική και, τόσο το παλιό αρχοντικό, όσο και η ίδια η οικογένεια Ντόιλ κρύβουν θανάσιμα και επικίνδυνα μυστικά. Ο Χάουαρντ, ο υπέργηρος πάτερ-φαμίλιας, έχει το κλειδί του μυστηρίου, το οποίο καλείται να λύσει η Νοεμί, μαζί με τον πιο καταδεκτικό και πιο ευαίσθητο γιο της οικογένειας, τον Φράνσις, ξάδελφο του συζύγου της Καταλίνα, Βέρτζιλ.

Ο πραγματικός πρωταγωνιστής, όμως, δεν είναι ούτε η Καταλίνα, ούτε η Νοεμί, αλλά ούτε και κάποιος από την οικογένεια Ντόιλ. Αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής των σελίδων του βιβλίου είναι αντιθέτως, το ίδιο το στοιχειωμένο σπίτι, αλλά και οι παράξενοι οργανισμοί που διαβιούν σε αυτό: όχι οι ανθρώπινες ψυχές του, ούτε καν οι πεθαμένοι του διπλανού νεκροταφείου, αλλά κάποιοι μικροσκοπικοί μύκητες που ευδοκιμούν στην περιοχή.

Η Moreno-Garcia δημιουργεί μια ατμόσφαιρα γκόθικ, αλλά και μαγικού ρεαλισμού, η οποία μας παραπέμπει στις οικογενειακές στιγμές που συναντάμε στον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ή στο σπίτι των Πνευμάτων της Ιζαμπέλ Αλιέντε.. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, εξάλλου πως πρόκειται για λατινοαμερικανική λογοτεχνία. 

Η συγγραφέας αναμιγνύει πολύ έξυπνα ετερόκλητα και αντιθετικά μεταξύ τους στοιχεία, όπως το ρεαλιστικό με το υπερρεαλιστικό και το όνειρο με την πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα, όλα αυτά τα χωρίζει μεταξύ τους μια πολύ λεπτή διαχωριστική γραμμή: τη μια στιγμή υπερτερεί το μαγικό και το υπερφυσικό στις σελίδες του βιβλίου και στην αμέσως επόμενη παράγραφο παρουσιάζεται η πεζή πραγματικότητα. 

Ο έρωτας μπορεί να λείπει ως πράξη από την υπόθεση, ως έννοια, όμως δεν είναι διόλου απών. Αυτός είναι, εξάλλου, ο οποίος κινεί διακριτικά την υπόθεση και τις πράξεις του Φράνσις και της Νοεμί.

Τελικά θα αποδειχθεί ότι η μοχθηρότητα των ανθρώπων είναι αυτή που κρύβεται πίσω από το στοιχειωμένο σπίτι, όπως και μία αληθοφανής επιστημονική εξήγηση η οποία εξηγεί, μερικώς τουλάχιστον, το υπερφυσικό στοιχείο του βιβλίου.

Αυτό που εντυπωσιάζει στο εν λόγω βιβλίο είναι η ατμόσφαιρα μυστηρίου την οποία αποπνέουν οι σελίδες του, κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό για τα βιβλία τύπου θρίλερ σαν αυτό. Προσωπικά, θεωρώ ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν, όταν θα αντικρίζω το εξώφυλλο του συγκεκριμένου βιβλίου θα θυμάμαι πάντα αυτή τη μυστηριακή, υγρή και γεμάτη μούχλα ατμόσφαιρα του τόσο ιδιαίτερου αυτού παλιού αρχοντικού στο Ελ Τριόνφο, το Ψηλό μέρος όπως αποκαλείται στο βιβλίο, με τις βαθιές χαράδρες και την πυκνή ομίχλη μέσα σε στο σκοτεινό δάσος και τις λιγοστές ηλιαχτίδες που αγωνίζονται να τρυπώσουν μέσα σε αυτό.

Οι εραστές της εν λόγω λογοτεχνίας πάντως, θα βιώσουν όλα εκείνα τα συναισθήματα τα οποία προσδοκά να νιώσει ο αναγνώστης με την ανάγνωση της λογοτεχνίας αυτού του είδους: τρόμο, φόβο, ανατριχίλα, ανυπομονησία, ένταση, άγχος και, φυσικά, την αδρεναλίνη του να ανεβαίνει κατακόρυφα όσο θα πλησιάζει προς το τέλος του βιβλίου.