Αικατερίνη Μαυρίδου-Λιβάνη, Το μυστικό της μητέρας μου, εκδ. Κέδρος

 

 

            Η Αικατερίνη Μαυρίδου-Λιβάνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, σήμερα ζει, όμως μόνιμα στη Νέα Υόρκη. Εργάσθηκε ως δημοσιογράφος και έχει καταθέσει ως τώρα στον λογοτεχνικό στίβο εννέα μυθιστορήματα και ιστορικού περιεχομένου πονήματα. «Το μυστικό της μητέρας μου» αποτελεί τη δέκατη λογοτεχνικό της προσπάθεια.

            Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα μνήμης, αφήγησης και εγκιβωτισμένων αφηγήσεων. Οι δύο πρωταγωνιστές είναι ο γηραιός Χαρίλαος Σαριδάκης, γόνος μεγάλης ελληνικής οικογένειας της διασποράς και μία νεαρή δημοσιογράφος, η οποία παραμένει, όμως ανώνυμη στους αναγνώστες.

Η κοπέλα συναντά τυχαία μία μέρα τον Χαρίλαο Σαριδάκη, εν έτει 2004, σε μία βόλτα στον Εθνικό Κήπο και εκείνος αρχίζει να της αφηγείται την οικογενειακή του ιστορία, αφού αναπτύσσεται μεταξύ τους μία μεγάλη συμπάθεια και οικειότητα.

Προτού αρχίσει, όμως, η λεκτική περιήγηση στους κόλπους της οικογένειας Σαριδάκη, η συγγραφέας προβαίνει σε μία πολύ ενδιαφέρουσα περιήγηση στην Αθήνα των τελών του 19^ου αιώνα, των αρχών του 20^ου, αναφέροντας και τις αλλαγές της σύγχρονης πόλης. Οι αναφορές της σε ιστορικές προσωπικότητες του 19^ου αιώνα, όπως τον αρχιτέκτονα Κλεάνθη, τη Δούκισσα της Πλακεντίας και άλλους, αλλά και σε ιστορικά μνημεία, όπως το Ριζόκαστρο, το Μουσείο Μπενάκη, τον Ναό του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά, διανθίζουν το κείμενο με γαργαλιστικές ιστορικές λεπτομέρειες.

Κατόπιν, αρχίζει η περιήγηση σε όλες τις πόλεις και τα μέρη που επισκέφθηκαν και έζησαν τα μέρη της οικογένειας Σαριδάκη.  Κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια, Ανατολίτικη λάγνα Κωνσταντινούπολη, Μακρινή Αγία Πετρούπολη, ιστορικές Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, μαγευτικό Παρίσι, ακόμη και μέρη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού Ωκεανού, όλα τα παραπάνω αποτελούν μέρη όπου έζησαν, πέρασαν και συχνά μεγαλούργησαν οι Έλληνες της Διασποράς. Γι’ αυτό, μπορούμε να πούμε ότι το εν λόγω βιβλίο αποτελεί και έναν φόρο τιμής σε όλους τους Έλληνες της Διασποράς, σε όλο τον οικουμενικό ελληνισμό, ο οποίος, έχει μεν συρρικνωθεί σήμερα, εξακολουθεί να μην είναι διόλου αμελητέος ως ποσότητα.

Η αρκετά δαιδαλώδης και χαοτική, ομολογουμένως, ιστορία της οικογένειας, παρουσιάζεται με γλαφυρότητα και σαφήνεια με μία γλώσσα λιτή και ρέουσα, συνάμα, όμως καλοδουλεμένη. Το σκηνικό των αφηγήσεων είναι φαινομενικά απλό, πλουτίζει, όμως, τα μέγιστα δια μέσου της μεταφοράς της αφήγησης σε άλλους μακρινούς τόπους.

Το κερασάκι στην τούρτα δε, αποτελεί το περίφημο μυστικό της μητέρας του αφηγητή, το οποίο κρύβει μία πονεμένη ερωτική ιστορία και μία αυτοκτονία. Και εν τέλει, και ο ίδιος ο αφηγητής τώρα στο σήμερα αποζητά τη λύτρωση. Θα καταφέρει, άραγε, να τη βρει, μετά από το πέρας της αφήγησής του στη νεαρή κοπέλα;

 

«Τον καφέ της Πόλης τον θεωρούσε μοναδικό. Ήταν ξεχωριστός ο τρόπος που όλοι εκεί έφτιαχναν το χαρμάνι του, όπως και ο τρόπος που τον έψηναν. Μια ιεροτελεστία που έμοιαζε με επιστήμη. Από τη στιγμή που έπιαναν στα χέρια  τους τους διαλεχτούς κόκκους του καφέ, καβουρδίζοντάς τους με την παμπάλαιη μέθοδο των βεδουίνων, ως την ώρα που τον σέρβιραν αχνιστό πάντα στο χοντρό φλιτζάνι, ένιωθες τη φροντίδα τους, και άξιζαν την προτίμησή σου {…} Όλη τη μέρα έφτιαχνε καφέ, αλλά τι καφέ. Στη ζεστή στάχτη, τη χόβολη από τα κάρβουνα, που την ανακάτευε με ελάχιστη άμμο, έβαζε τα μπρίκια του, ανάλογα με τις παραγγελίες. Το μυστικό βρισκόταν στη χόβολη και στο μπρίκι».