1914-1922, Το χρονικό της μικρασιατικής καταστροφής σε κόμιξ, εκδόσεις Byzantine Tales

 

Καμιά φορά τα καλά βιβλία δεν ανήκουν σε κάποιον πολύ γνωστό συγγραφέα, ούτε σε κάποιον μεγάλο, απαραίτητα εκδοτικό οίκο. Όταν, όμως, υπάρχει κάποια όμορφη και τεκμηριωμένη ιστορικά δουλειά, αυτή οφείλει να προβάλλεται κατάλληλα έτσι ώστε να καθίσταται προσβάσιμη σε όλους τους βιβλιόφιλους, πόσο μάλλον όταν αυτή μπορεί να ενδιαφέρει και νεαρότερους αναγνώστες, οι οποίοι, ως γνωστός, έχουν απομακρυνθεί από τον χώρο του βιβλίου στη σημερινή εποχή. Τέτοια περίπτωση αποτελεί και το παρακάτω γκράφικ νόβελ σε σενάριο του Θεοχάρη Σπύρου και σχέδια της Σακελλαροπούλου Χρυσαυγής, με τίτλο «1914-1922, Το χρονικό της μικρασιατικής καταστροφής σε κόμιξ».

Κάποιος, βέβαια, θα αναρωτηθεί εύλογα για ποιον ακριβώς λόγο πρέπει να είναι τόσο ξεχωριστό ένα πόνημα για μία θεματική τόσο συνηθισμένη για την οποία έχει χυθεί, κυριολεκτικά, άπειρο μελάνι από πάμπολλους και πασίγνωστους συγγραφείς. Πράγματι, για τη Μικρασιατική Καταστροφή και τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτήν υπάρχει, πραγματικά, τεράστια εργογραφία, τόσο από ιστορικά, όσο και από μυθιστορηματικά πονήματα, ακόμη και από γκράφικ νόβελ. Εγώ, όμως, που όντως, πηγαίνοντας με το ρεύμα, έχω στ’ αλήθεια διαβάσει πάμπολλα έργα που αφορούν το εν λόγω ζήτημα, οφείλω να ξεχωρίσω το συγκεκριμένο πόνημα για πολλούς λόγους.

Πρωτίστως, αυτό πρέπει να γίνει για την άριστη τεκμηρίωση των γραφομένων του, κάτι που φαίνεται ολοκάθαρα στην τελευταία σελίδα του βιβλίου, αν διαβάσει κανείς την, όχι και τόσο εκτενή είναι η αλήθεια, αλλά εγκυρότατη, πάντως, ενδεικτική βιβλιογραφία. Δεύτερον, για την επιλογή που έκανε ο συγγραφέας σχετικά με το ποια γεγονότα ακριβώς επέλεξε να αφηγηθεί, που να δώσει βάση και τι να αφήσει απέξω. Διότι, δεν είναι διόλου εύκολη η επιλογή του τι θα εντάξει κανείς στο δικό του αφήγημα, όταν έχει στη διάθεσή του άπειρες, κυριολεκτικά, πηγές για να αντλήσει στοιχεία, αλλά και τόσο εκ διαμέτρου αντίθετες μεταξύ τους απόψεις.  Ούτε είναι εύκολο, επίσης, να επιλέξει ο συγγραφέας που θα δώσει το βάρος στην αφήγησή του και τι θα προσπεράσει πιο επιδερμικά.

Τρίτος λόγος για τον οποίο οφείλουμε να ασχοληθούμε το συγκεκριμένο πόνημα είναι η πολύ αντικειμενική προσέγγιση που υιοθετεί ο συγγραφέας σχετικά με τις ευθύνες που πρέπει να αποδοθούν για την καταστροφή, κάτι καθόλου εύκολο. Το μερίδιο ευθύνης που ανήκει στον Βενιζέλο δεν αποσιωπάται, ορθώς, όμως, το μεγαλύτερο μέρος της επιρρίπτεται στους Αντιβενιζελικούς.

Και τέλος, τα εύσημα πρέπει να δοθούν και στην εικονογράφο, η οποία κατόρθωσε μέσα από μία πολύ ρεαλιστική απεικόνιση των προσώπων τα εποχής να αναπαραστήσει παραστατικότατα το όλο βαθύτατα ταραγμένο κλίμα της εποχής. Η εικονογράφηση, εξάλλου, βασίστηκε σε πρωτογενές οπτικό υλικό από φωτογραφίες της εποχής.

Εν κατακλείδι, επομένως, πρόκειται για ένα ευκολοδιάβαστο ανάγνωσμα που θα λύσει τις όποιες απορίες μας σχετικά με τη μεγαλύτερη συμφορά του ελληνισμού, θα διαφωτίσει κάποιες άγνωστες πτυχές της, και το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο από εκπαιδευτικούς στα σχολεία προκειμένου να προσεγγίσουν τα παιδιά ευκολότερα το, απεχθές, δυστυχώς όπως θεωρείται συνήθως, μάθημα της Ιστορίας. Σημειωτέον ότι το κόμιξ μπορεί να διαβαστεί άνετα από παιδιά μεγαλύτερα των δώδεκα ετών. Το πόνημα αφηγείται με λεπτομέρεια όλα τα γεγονότα της πολιτικής ζωής στη χώρα, αλλά και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, από το 1914 μέχρι και το 1922.