Ένα βιβλίο-έκπληξη, που δεν είναι αυτό που περιμένεις…
Ένα μυθιστόρημα εποχής-έκπληξη, εξαιρετικά καλογραμμένο, με μεγάλο σασπένς στην υπόθεση και με πολλές ιστορικές πληροφορίες από έγκυρες πηγές συγγράφει η Ειρήνη Μαλάμου, συγγραφέας τριών μυθιστορημάτων έως τώρα, του μυθιστορήματος με τίτλο «Το μαύρο νυφικό», «Ο χρησμός της κουκουβάγιας» και του βιβλίου για το οποίο θα μιλήσουμε εδώ το «Ανάμεσα σε δυο Θεούς». Πρόκειται για ένα πολυδιάστατο, πολυεπίπεδο και περίπλοκο στη σύλληψή του πόνημα που αξίζει την προσοχή μας. Ο αναγνώστης σίγουρα μπορεί να πραγματοποιήσει πολλαπλές αναγνώσεις τόσο από ιστορική, λογοτεχνική, αστυνομική, όσο και κοινωνική σκοπιά στις τρεις παράλληλες ιστορίες που απαρτίζουν το βιβλίο και ενώνονται τελικά σε μία προς το τέλος του πονήματος.
Μία αινιγματική γυναίκα, η Άννα Βραχωρίτη, πρώην ιδιωτική ντετέκτιβ, ανύπαντρη με έναν μεγάλο γιο και σκιώδες παρελθόν, πηγαίνει στα Τρίκαλα προκειμένου να ερευνήσει μία δική της υπόθεση κληρονομιάς που αφορά ένα ερειπωμένο κονάκι στη θεσσαλική ύπαιθρο των Τριακάλων. Εκεί θα συναντήσει τον ιστορικό και καθηγητή Νάσο Βυρώνη, του οποίου το παρελθόν σχετίζεται με τον δικό της με κάποιον μυστηριώδη τρόπο που δεν γνωρίζει. Η επίσκεψη αυτή, όμως, λαμβάνει χώρα σε μία εξαιρετικά άτυχη για τον θεσσαλικό κάμπο στιγμή: στις 4 Σεπτεμβρίου του 2023, οπότε και ο θεσσαλικός κάμπος πλημμύρησε προκαλώντας τεράστιες καταστροφές και αφήνοντας πίσω του 17 νεκρούς. Οι δυο τους θα μείνουν αποκλεισμένοι στο κονάκι με το σκοτεινό παρελθόν και ο αποκλεισμός τους αυτός θα τους δώσει την ευκαιρία να ξεδιαλύνουν το απώτερο παρελθόν τους, στο οποίο πρωταγωνιστούν ο Παναγής και ο Χασάν.
Ο Παναγής είναι ένας κολίγας του θεσσαλικού κάμπου που θα έχει την ατυχία να χάσει την οικογένειά του. Θα καταφύγει στην πόλη των Τρικάλων, όπου θα μαθητεύσει ως ράφτης , ώσπου να βρει και πάλι τον δικό του δρόμο που θα τον οδηγήσει πίσω στα τσιφλίκια και στην χαμένη από χρόνια αίσθηση της ελευθερίας του.
Ο Χασάν, από την άλλη, Τούρκος από την Άγκυρα με απώτερη ρωμαίικη καταγωγή θα καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη όπου θα προσπαθήσει να χαράξει μία νέα πορεία προκειμένου να γλιτώσει από την ασφυκτικά προβλέψιμη ζωή που έχει σχεδιάσει ο πατέρας του για αυτόν. Με τυχοδιωκτικές κινήσεις θα αναρριχηθεί στα υψηλότερα κλιμάκια της οθωμανικής εξουσίας και θα βρεθεί, δίχως να το θέλει, στην Κόνιτσα και μετά στα Τρίκαλα, όπου θα διεκδικήσει το δικό του μερίδιο στην ευτυχία, προσπαθώντας να συμβιβάσει τα θέλω του με τις οικογενειακές υποχρεώσεις.
Ποιο είναι το κοινό σημείο μεταξύ του Χασάν και του Παναγή; Τι κρύβει το σκοτεινό παρελθόν της Άννας και ποια είναι τελικά η σχέση της με τον Νάσο; Ήρωες που ακροβατούν ανάμεσα σε δυο θεούς, σε δύο θρησκείες, ανάμεσα στα θέλω και τα πρέπει τους, στο καλό και το κακό, στην έχθρα και τη φιλία, στην υποταγή και την εξουσία, στο φως και το σκοτάδι.
Η Ειρήνη Μαλάμου πλέκει με εξαιρετική μαεστρία τον μίτο των τριών αυτών ιστοριών προσδίδοντας στο έργο της αφενός ιστορική διάσταση-εκείνης της ιστορίας των κολίγων του θεσσαλικού κάμπου, αλλά και της ιστορίας της θεσσαλικής γης από την ελληνική επανάστασης έως και την ένωσή της με την Ελλάδα το 1881-, αστυνομική- ποιο μυστήριο κρύβεται τελικά πίσω από την μερική «αμνησία» από την οποία υποφέρει η Άννα και πως συνδέεται η ύπαρξη και το παρελθόν της με τον Νάσο;-αλλά και κοινωνική. Πιο συγκεκριμένα τη συγγραφέα φαίνεται να απασχολούν πάγια πανανθρώπινα ερωτήματα σχετικά με τις θρησκείες, τις σχέσεις μεταξύ των αλλοθρήσκων, την ηθική, αλλά και την ανηθικότητα που δεν γνωρίζει σύνορα ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκείες και φιλές, την πίστη, τη φιλία, τον έρωτα και το καθήκον προς την οικογένεια. Συν τοις άλλοις, αξιοπρόσεκτη είναι η δομή του μυθιστορήματος με τη συνεχή εναλλαγή μεταξύ των τριών ιστοριών που κορυφώνει την αγωνία του αναγνώστη.
Η Ειρήνη Μαλάμου δημιουργεί μία μεγαλειώδη οικογενειακή σάγκα μέσα από την περίτεχνη ύφανση πολλών διαφορετικών συνισταμένων και δράττεται της ευκαιρίας να συνδυάσει την αφήγηση περί της ιστορίας των κολίγων του θεσσαλικού κάμπου και των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών της ζωής τους τον 19ο αιώνα, αλλά και της πρόσφατης κακοκαιρίας Ντάνιελ που έπληξε την περιοχή και δεν έχει δώσει ακόμη το παρόν-απ’ όσο γνωρίζω- στη νεοελληνική λογοτεχνία.
