Ελίφ Σαφάκ, Το νησί των χαμένων δέντρων, εκδ. Ψυχογιός

 

Άκρως επιτυχής συνδυασμός μυθιστορίας, Ιστορίας και Οικολογίας

Σε ό,τι με αφορά, νιώθω ότι δεν υπερβάλλω διόλου με τη δήλωσή μου ότι η Ελίφ Σαφάκ είναι μία από τις σπουδαιότερες λογοτέχνιδες των ημερών μας. Ωραίος, ρέων λόγος, ευρηματικότητα, πρωτοτυπία και φαντασία στα βιβλία της, αληθοφανείς και καλά πλασμένοι χαρακτήρες και πλοκή που καθηλώνει. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από ένα βιβλίο στ' αλήθεια;

Προς επαλήθευση των παραπάνω θέσεων, το νέο βιβλίο της Βρετανοτουρκάλας συγγραφέως με τίτλο "Το νησί των χαμένων δέντρων" αποδεικνύεται εξίσου χαρισματικό. Η συγγραφέας καταφέρνει αυτή τη φορά να συνδυάσει αριστοτεχνικά την Ιστορία με την Οικολογία, αλλά και τη Βοτανική και την Κοινωνιολογία. Όλα τα παραπάνω ενταγμένα, φυσικά, μέσα σε ένα καταπληκτικό μυθιστορηματικό πλαίσιο. 

Η Άντα Καζαντζάκη είναι  μία έφηβη που μεγαλώνει στο Λονδίνο τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα και αντιμετωπίζει όλα τα προβλήματα με τα οποία έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι οι έφηβοι ανά την υφήλιο. Η καταγωγή της είναι μεικτή, ο πατέρας της Κώστας είναι Ελληνοκύπριος και η μητέρα της Ντέφνε τουρκοκύπρια, μετανάστες από την Κύπρο. 

Η Άντα, όμως,  έχει ένα ακόμη πρόβλημα... Έχασε τη μητέρα της πρόσφατα και τώρα μεγαλώνει μαζί με τον βοτανολόγο και κάπως ιδιόρρυθμο κοινωνικά πατέρα της. Ο Κώστας αρέσκεται να μιλάει στα φυτά του, και ιδιαίτερα στη συκιά που έχει φυτέψει στην αυλή του και έχει φέρει από την Κύπρο. Η συκιά αυτή, μία Ficus carica, κουβαλά τη δική της πονεμένη ιστορία, την οποία θα μας αφηγηθεί η ίδια, αφού η Ελίφ Σαφάκ θα επιλέξει να δώσει φωνή και σε αυτήν.

Μαζί με την ταραγμένη ιστορία του νησιού και την αφήγηση των τραγικών γεγονότων από το τραύμα του "1974", η συμπαθητική συκιά θα μας διηγηθεί τα ευτυχισμένα παιδικά χρόνια του Κώστα και της Ντέφνε στο νησί, αλλά και θα καταθέσει όλα της τα παράπονα ενάντια στο κτηνώδες ανθρώπινο γένος που ταλαιπωρεί  καθημερινά τον πλανήτη μας και τους ενοίκους του.

Η αφήγηση κινείται σε τρεις άξονες: μία της συκιάς, και δύο των ανθρώπων, μία για το παρελθόν στην Κύπρο και μία για το παρόν στο Λονδίνο. Μέσα από τα οδυνηρά γεγονότα του παρελθόντος, ο Κώστας και η Άντα, με τη βοήθεια της θείας Μεριέμ, θα προσπαθήσουν να γιατρέψουν τις πληγές τους, να ξεπεράσουν τον θάνατο της Ντέφνε και να χαράξουν μία νέα πορεία στη ζωή τους.

Οι αποκαλύψεις της Σαφάκ θα μας συγκλονίσουν, όχι μόνο σχετικά με το πως είδαν οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι, Έλληνες και Τούρκοι, τον ελληνοτουρκικό πόλεμου του 1974, αλλά και σχετικά με αυτά που θα κατέθεταν τα δέντρα για το ανθρώπινο γένος αν είχαν φωνή.

Η Σαφάκ, πέρα από ένα καλό μάθημα Ιστορίας, θίγει πολλά καίρια ζητήματα της εποχής μας με το βιβλίο της: το θέμα του αλκοολισμού, των αγνοουμένων από τον πόλεμο, της υπερθέρμανσης του πλανήτη, της προσφυγιάς και της μετανάστευσης.

Βαγγέλης Τζούκας, Ζουν ανάμεσά μας, Αλλόκοτες θεωρίες και ανορθολογισμός στον σύγχρονο κόσμο, εκδ. Επίκεντρο

 

 

            Οι Θεωρίες συνωμοσίας γνωρίζουν εξαιρετικά άνθηση στη σημερινή εποχή της παραπληροφόρησης και του ανορθολογισμού.  Και πραγματικά είναι τόσο πολλές που είναι δύσκολο να τις απαριθμήσει κανείς. Αυτό επιχειρεί να κάνει ο κοινωνιολόγος και συγγραφέας Βαγγέλης Τζούκας με καταγωγή από την Άρτα, ο οποίος μένει μόνιμα σήμερα στο Ηράκλειο της Κρήτης.

            Όπως μας λέει και ο ίδιος, το παρόν πόνημά του γράφτηκε κατά την περίοδο της πανδημίας του

Covid-19 και στοχεύει να παρουσιάσει στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό δεκαπέντε δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας και τα παρακλάδια τους. Δεν γίνεται κάποια προσπάθεια από πλευράς του συγγραφέα να αποδείξει  ότι οι θεωρίες αυτές δεν ευσταθούν, απλώς αυτός αρκείται να τις παρουσιάσει με τρόπο εύληπτο, απλό και συνοπτικό, που δεν κουράζει τον αναγνώστη.

Ο συγγραφέας, όμως, στην εισαγωγή του βιβλίου του αναζητά, κατ’ αρχάς, τις αιτίες για τις οποίες η ανθρώπινη φύση είναι τόσο επιρρεπείς σε θεωρίες συνωμοσίας ειδικά στις μέρες μας. Εν συνεχεία, αναγνωρίζει το γεγονός ότι υπάρχουν, πάντως και αληθινές συνωμοσίες και αναζητά τα κοινά σημεία μεταξύ των ανορθολογικών θεωριών συνωμοσίας τα οποία θα πρέπει να μας κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου εφόσον τα εντοπίσουμε, σχετικά με την αληθινή  ή όχι υπόσταση της εν λόγω θεωρίας. Ο συγγραφέας επίσης προειδοποιεί ευθέως το κοινό του ότι όσο αλλόκοτες, γελοίες, κωμικοτραγικές, ή ακόμη και κωμικές φαντάζουν αυτές οι θεωρίες, εντούτοις, πάντα υπάρχει η πιθανότητα να έχουν πολλές και τραγικές καμιά φορά συνέπειες στις ζωές μας και την κοινωνία. Γι’ αυτό, επομένως, πρέπει να επιστρατεύουμε τον ορθολογισμό μας κάθε φορά που ακούμε κάποια από αυτές, να κρίνουμε νηφάλια και να μην πέφτουμε στην παγίδα της ατέρμονης αναπαραγωγής τους στα social media, μία τακτική που μόνο κακό μπορεί να κάνει, όπως έχει πολλάκις αποδειχτεί.

Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του Τζούκα ασχολείται με τις θεωρίες που έχουν να κάνουν με το Ολοκαύτωμα, τους Εβραίους και τα περίφημα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών», ενός κειμένου του οποίου ενώ  η πλαστότητα έχει αποδειχτεί περίτρανα  ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα, εντούτοις εξακολουθεί να επηρεάζει τους αμαθείς και να δημιουργεί νέες θεωρίες συνωμοσίας.

Το δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένα στις θεωρίες συνωμοσίας που σχετίζονται με την κβαντοφυσική και την τεχνολογία και τους σεισμούς και την κλιματική αλλαγή. Εν συνεχεία ο συγγραφέας ασχολείται με τους υπαινιγμούς σχετικά με τη ροκ ή τη μέταλ μουσική, αλλά και με τους ψεκασμούς των αεροπλάνων. Οι θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την 11^η Σεπτεμβρίου καταλαμβάνουν, φυσικά, περίοπτη θέση στο βιβλίο, όπως και οι θεωρίες σχετικά με την επίπεδη γη. ΟΙ χαμένες ήπειροι, οι Πεφωτισμένοι, οι ιατρικές συνωμοσίες σχετικά με την πανδημία και οι εθνικιστικές ή θρησκοληπτικές συνωμοσίες αναφέρονται επίσης στο βιβλίο. Στο τέλος, ο συγγραφέας αναφέρει αναλυτικά τις διαδικτυακές και τις βιβλιογραφικές πηγές του, ενώ υπάρχει και ευρετήριο σχετικά με τις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές που αναφέρονται στο βιβλίο.

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο που συγκεντρώνει όλες  τις θεωρίες συνωμοσίας που μπορεί να έχετε ακούσει ποτέ και θα προσφέρει μερικές ευχάριστες-αλλά και αστείες-στιγμές χαλάρωσης κατά την ανάγνωσή του.

Lucy Foley, Τελευταίο γράμμα από τον Βόσπορο, εκδ. Μίνωας

 

H Λούσι Φόλεϋ είναι γνωστή μυθιστοριογράφος στη Βρετανία και τον κόσμο, αλλά και συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων. Πολλά από τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε σαράντα γλώσσες και κυκλοφορούν σε πολλές χώρες. Έτσι και το τελευταίο της πόνημα με τίτλο «Τελευταίο γράμμα από τον Βόσπορο» δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένα πολλά υποσχόμενο, αλλά και πρωτότυπο έργο.

                Η πρωτοτυπία του έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι  αφορά μία σχετικά άγνωστη στους περισσότερους Έλληνες, αλλά και στους Ευρωπαίους γενικότερα, πτυχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία αφορά τη συμμαχική κατοχή της Κωνσταντινούπολης κατά τα έτη 1918-1923. Τότε, ως σύμμαχος των ηττημένων στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο Κεντρικών Δυνάμεων, η πρωτεύουσα της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βρέθηκε υπό την τετραπλή κατοχή των Συμμαχικών Δυνάμεων (βρετανική, ιταλική, γαλλική, ελληνική).

Πώς είδαν την κατοχή αυτή οι Οθωμανοί; Συνηθίζουμε να βλέπουμε τα πράγματα από την πλευρά των νικητών, έτσι αγνοούμε το πώς μπορεί να είδαν οι Οθωμανοί την εισβολή των δυτικών δυνάμεων στα εδάφη τους. Αυτή την οπτική μας περιγράφει στο βιβλίο της η Φόλεϋ από την πλευρά της κεντρικής ηρωίδας του βιβλίου της, της Νουρ, μιας τουρκάλας δασκάλας, της οποίας η ζωή αλλάζει τα μέγιστα με την συμμαχική κατοχή της Κωνσταντινούπολης. Και αυτό γιατί το σπίτι της μετατρέπεται, κατά την περίοδο αυτή, σε στρατιωτικό νοσοκομείο, με αποτέλεσμα αυτή να εξαναγκάζεται να πουλά τα εργόχειρά της για να ζήσει.

Η Νουρ έχει ένα αδελφό που πολέμησε με τους Συμμάχους, τον Κερέμ. Ο πατέρας της ήταν δυτικόφιλος και η ίδια είναι καλή γνώστρια της δυτικής λογοτεχνίας, αυτό όμως δεν θα την εμποδίσει να δει την ξενική κατοχή ως μία εισβολή στα εδάφη της πατρίδας της.

Η Νουρ θα ζήσει έναν έρωτα απαγορευμένο με τον Τζορτζ, έναν Βρετανό γιατρό. Και ο έρωτας αυτός θα αλλάξει τη ζωή της όπως είναι φυσικό. Η Νουρ και ο Τζορτζ θα γνωριστούν όταν εκείνη θα φέρει στο νοσοκομείο ένα ορφανό αγόρι που έχει πάρει υπό την προστασία της και θα αρρωστήσει βαριά από ελονοσία.  Το αγόρι αυτό όμως κρύβει και ένα φοβερό μυστικό. Κι ενώ η Νουρ και ο Τζορτζ αρχικά θα είναι δύσπιστοι ο ένας απέναντι στον άλλον, εφόσον ανήκουν και σε διαφορετικά στρατόπεδα, εντούτοις γρήγορα η αντιπάθεια αυτή θα μετατραπεί σε σφοδρό έρωτα.

Το βιβλίο παρακολουθεί τα γεγονότα υπό τη σκοπιά καθενός από τους ήρωες, μέσω μικρών και σύντομων κεφαλαίων που μαρτυρούν τα συναισθήματα κάθε ενός από τους ήρωες, αλλά και πολλών χρονικών εναλλαγών.

 

Pip Williams, Το λεξικό των χαμένων λέξεων, εκδ. Κλειδάριθμος

 

 

Ένα βιβλίο για τις λέξεις και την ιστορία τους. Για τις λέξεις που χάθηκαν ανά τους αιώνες. Για εκείνες που έχουν άλλη σημασία για τις γυναίκες και άλλες για τους άνδρες. Αλλά και ένα βιβλίο για τις ίδιες γυναίκες ως ανθρώπινα όντα και την ιστορία της Μεγάλης Βρετανίας στο γύρισμα από τον 19^ο στον 20^ο αιώνα.

 

«Το λεξικό  των χαμένων λέξεων» είναι ένα βιβλίο για όλα τα  παραπάνω, ένα βιβλίο το οποίο έχει μεταφραστεί ήδη σε είκοσι οκτώ γλώσσες. Η Βρετανίδα συγγραφέας του, Πιπ Γουίλλιαμς ομολογεί στον επίλογο του βιβλίου της ότι πάντοτε είχε μία σχέση αγάπης και μίσους  για τις λέξεις και τα λεξικά.  Το έναυσμα, όμως, για τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου ήταν πρωτίστως το ερώτημα μήπως οι λέξεις σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Έτσι γεννήθηκε «Το λεξικό των χαμένων λέξεων» το οποίο δεν είναι άλλο από την ιστορία συγγραφής  του λεξικού της Οξφόρδης στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Μία ιστορία η οποία αποδίδεται μυθιστορηματικά μεν, περιέχει όμως και κάποιους πραγματικούς χαρακτήρες, όπως όλοι οι άνδρες επιμελητές και οι βοηθοί για τη συγγραφή του λεξικού και ο δεσπόζων χαρακτήρας Δόκτωρ Μάρεϋ. Επίσης, ο κύριος Μέινταν και ο κύριος Νίκολσον ήταν πράγματι οι βιβλιοθηκονόμοι της Βιβλιοθήκης Μπόντλιαν κατά την περίοδο στην οποία διαδραματίζεται η υπόθεση του μυθιστορήματος και η εξελισσόμενη συγγραφή του λεξικού.

 

Πρωταγωνίστρια στο βιβλίο είναι η μικρή ορφανή Εσμέ,  η οποία μεγαλώνει μέσα σε ένα σκριπτόριο ενός μικρού σπιτιού στην Οξφόρδη μέσα στο οποίο ο πατέρας της, μαζί με άλλους λεξικογράφους, συγκεντρώνουν λέξεις για να εκδώσουν το πρώτο λεξικό της Οξφόρδης. Μια μέρα, ενώ η Εσμέ κάθεται κάτω από το τραπέζι της διαλογής θα ανακαλύψει τυχαία ένα παραπεταμένο χαρτάκι με τη λέξη bondmaid, δηλαδή δούλα. Η Εσμέ αποφασίζει να κρύψει το χαρτάκι και θα το εμπιστευτεί στη φύλαξη της υπηρέτριας Λίζι. Και θα ακολουθήσουν και άλλα… Τότε θα διαπιστώσει ότι κάποιες λέξεις οι άντρες επιμένουν σκόπιμα να τις αγνοούν…

 

Η Εσμέ μεγαλώνει στην Αγγλία της εποχής των φεμινιστικών αγώνων, αλλά και των μεγάλων κοινωνικών διαφορών. Το αίτημα για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών  βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη την εποχή εκείνη στην Αγγλία και οι γυναίκες αγωνίζονται για έναν κόσμο στον οποίο θα έχουν ίδια δικαιώματα με τους άντρες.

 

Καθώς η Εσμέ ενηλικιώνεται θα βιώσει όλες τις καταστάσεις που σχετίζονται με τη γυναικεία της φύση: σχέση εκτός γάμου, γέννηση νόθου και τελικά γάμος. Παράλληλα, όμως, θα συνεχίσει να δουλεύει και εκείνη ως λεξικογράφος, αν και γυναίκα.

 

Το βιβλίο έχει πολλές αληθινές λογοτεχνικές αναφορές στις σελίδες του. Έτσι, εκτός από την ιστορία των λέξεων, των γυναικών και της Αγγλίας των αρχών του 20^ου αιώνα, το βιβλίο συνιστά και έναν ύμνο στη απώλεια, τη λογοτεχνία και την αγάπη.

Βλάσης Αγτζίδης, Μεταξύ Σεβρών και Λωζάννης, εκδ. πατάκης

 

Ένα εξαιρετικό πόνημα στη βιβλιογραφία που σχετίζεται με τη Μικρασιατική και την ταραγμένη περίοδο του Μεσοπολέμου στη χώρα μας έρχεται να προσθέσει ο ειδικευμένος ιστορικός για τη συγκεκριμένη εποχή, Βλάσης Αγτζίδης. Ο Αγτζίδης είναι γνωστός στην ελληνική ιστοριογραφία μέσα από μία πληθώρα έργων του τα οποία σχετίζονται με το εν λόγω ζήτημα, όπως  το «Πόντος» , το «Μικρασιατική καταστροφή» και το «Μικρά Ασία», βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει μέσα στην προηγούμενη δεκαετία.

 

Το παρόν πόνημά του με τίτλο «Μεταξύ Σεβρών και Λωζάννης, πλευρές της μικρασιατικής τραγωδίας» αναλύει τις διπλωματικές πλευρές του φλέγοντος ζητήματος της Μικρασιατικής τραγωδίας, μίας από τις μεγαλύτερες που βίωσε ο ελληνισμός, και αποτελεί, πρωτίστως, ένα βιβλίο επεξήγησης του πως φτάσαμε στην καταστροφή και γιατί ελήφθησαν οι συγκεκριμένες αποφάσεις. Η έκδοση του βιβλίου σαφώς εντάσσεται στο πλαίσιο των επετειακών εκδόσεων που σχετίζονται με τη Μικρασιατική Καταστροφή με τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από αυτήν.

 

Ο Αγτζίδης αναλύει αρχικά τους όρους των δύο κομβικών για την ιστορία της Ελλάδος Συνθηκών: της Συνθήκης των Σεβρών και της Συνθήκης της Λωζάννης. Η πρώτη, το 1920,  αποτελεί τον μεγαλύτερο θρίαμβο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και η δεύτερη, τρία χρόνια μετά, την ταφόπλακα της Μεγάλης Ιδέας.  Ο Αγτζίδης εξηγεί με γλώσσα απλή και κατανοητή, αλλά και μέσω παράθεσης γραπτών ντοκουμέντων της εποχής, γιατί έγινε ό,τι έγινε και γιατί δεν μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό υπό τις παρούσες συνθήκες. Πράγματι, ο Βενιζέλος δεν μπορούσε τότε να πράξει κάτι διαφορετικό, από το να υπογράψει τη Συνθήκη των Σεβρών, εφόσον ήθελε, πάνω απ’ όλα, να σώσει τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας και να τον προστατέψει από τις διώξεις των Νεοτούρκων. Οι Μεγάλες Δυνάμεις επίσης δεν μπορούσαν να πράξουν αλλιώς από το να υποστηρίξουν τον Μουσταφά Κεμάλ, εφόσον ο Βενιζέλος ηττήθηκε στις εκλογές του 1920. Ο Αγτζίδης αναλύει διεξοδικά τους ακριβείς λόγους για τους οποίους η Ιταλία, η Γαλλία, η μπολσεβικική Ρωσία και η Μεγάλη Βρετανία επέλεξαν να στηρίξουν τον Κεμάλ και όχι τους Έλληνες στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1920-22.

 

Κατόπιν, σε επόμενα κεφάλαια του βιβλίου του, ασχολείται με το μείζονα θέμα των προσφύγων και της αποκατάστασής τους από το ελληνικό κράτος. Επιπροσθέτως, αφιερώνει μεγάλο μέρος του βιβλίου του στη σχέση των προσφύγων με την Αριστερά και το ΚΚΕ, αλλά και στους Έλληνες πρόσφυγες  στη Ρωσία, τους περίφημους «Ρωσοπόντιους». Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι και η ανάλυσή του σχετικά με τον λόγο για τον οποίον ο Λένιν επέλεξε να στηρίξει τον Μουσταφά Κεμάλ, αλλά και η παράθεση των αντίθετων απόψεων στους κόλπους της Αριστεράς στη Ρωσία, την Ελλάδα και τη Γερμανία- όπως της Λούξενμπουργκ, του Γληνού, του Σκληρού και του Τρότσκι, οι οποίοι διαφωνούσαν με τη βασική λενινική θέση.

 

Τέλος, ο Αγτζίδης αναφέρεται και σε μία ανατριχιαστική και εξίσου ενδιαφέρουσα πλευρά της Μικρασιατικής τραγωδίας, η οποία παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό: το απεχθές εμπόριο οστών των νεκρών Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τους Ευρωπαίους εμπόρους της εποχής, προκειμένου να γίνει με αυτά λεύκανση της ζάχαρης ή των πορσελάνων ή να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία λιπασμάτων.

 

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο που εξηγεί την πορεία της χώρας προς την Καταστροφή και θα λύσει πολλές απορίες του αναγνωστικού κοινού σχετικά με το εν λόγω ζήτημα.

Θάνος Χ. Καψάλης, Το δωμάτιο με τις μύγες, εκδ. Επίκεντρο

 

Ακούγοντας ως τίτλο για βιβλίο «Το δωμάτιο με τις μύγες» το μόνο πεδίο στο οποίο δεν πήγε το μυαλό μου, είναι η αλήθεια, είναι η Βιολογία. Διαβάζοντας, όμως, το οπισθόφυλλο του βιβλίου του Βιολόγου και συγγραφέα Θάνου Καψάλη, κατάλαβα περί τίνος επρόκειτο και δεν κρύβω ότι ενθουσιάστηκα.

 

Το δωμάτιο με τις μύγες, επομένως, δεν ήταν παρά το δωμάτιο μέσα στο οποίο γεννήθηκε η σύγχρονη γενετική ως επιστήμη το 1910, τότε που ο διάσημος Αμερικανός βιολόγος Thomas Hunt Morgan και η ερευνητική του ομάδα έκαναν μέσα στο «δωμάτιο με τις μύγες» τις ανακαλύψεις εκείνες που θα επιβεβαίωναν τη Χρωμοσωμική Θεωρία. Η ατμόσφαιρα εκείνου του μικρού δωματίου στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια, όπου ο Morgan και οι φοιτητές του εξέτρεφαν μύγες του είδους Drosophila Melanogaster ήταν πραγματικά μοναδική. Επρόκειτο για ένα δωμάτιο μέσα στο οποίο συζητιούνταν ανοιχτά οι ιδέες ολονών, φοιτητών και ερευνητών μέσα σε πνεύμα απόλυτης ισότητας, ένα δωμάτιο στο οποίο υπήρχε ανοχή στο διαφορετικό και χώρος για νέες, καινοτόμες ιδέες. Η τακτική αυτή του Morgan, να εμπιστευτεί, δηλαδή, τους φοιτητές του και να τους αναθέσει πολλές ευθύνες σε εκείνο το δωμάτιο ήταν που οδήγησε στις μεγαλύτερες ανακαλύψεις.

 

Την ιστορία του δωματίου αυτού μας αφηγείται ο Καψάλης μέσα από τα μάτια της βοηθού του Morgan, της  Edith Wallace, μίας επίσης νεαρού βιολόγου. Και η αλήθεια είναι ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς βιολόγος προκειμένου να βρει το συγκεκριμένο βιβλίο, το οποίο άπτεται του πεδίου της Βιολογίας και της Γενετικής, άκρως ενδιαφέρον. Ο Morgan τιμήθηκε τελικά με το βραβείο Νόμπελ το 1932, όπως και ο μαθητής του ο H. Muller.

 

Ο Morgan και οι φοιτητές του επιβεβαίωσαν τον ακριβή τρόπο λειτουργίας των γενετικών νόμων του Μέντελ και εξέδωσαν το βιβλίο «Ο Μηχανισμός της Μεντελικής Κληρονομιάς» το 1915 στο οποίο εξέθεταν τα πορίσματα των ερευνών τους από τα πειραματόζωά τους, τις μύγες του είδους Drosophila. Έτσι μπόρεσαν να αποδείξουν τη σχέση της κληρονομικότητας με το περιβάλλον, αλλά και με το τυχαίο που χαρακτηρίζει τη χιασματυπία κατά τον διαχωρισμό των χαρακτηριστικών που κληρονομούνται από τα γονίδια στους απογόνους μας. Το δίχως άλλο, η Γενετική δεν θα ήταν  η ίδια αν δεν υπήρχε το δωμάτιο αυτό με τις μύγες, και φυσικά, ο Morgan.

 

Ο Θάνος Καψάλης εμπνεύστηκε τη συγγραφή του παρόντος πονήματος ως τέταρτη γενιάς μαθητής του Morgan.  Όπως μας λέει ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου του, όλοι οι γενετιστές βιολόγοι σήμερα είναι «δισέγγονα» του μεγάλου αυτού γενετιστή.

 

Εν κατακλείδι, επομένως, πρόκειται για ένα μυθιστορηματικού τύπου βιογραφικό πόνημα, το οποίο άπτεται του πεδίου της βιολογίας, δεν απευθύνεται, όμως, μονάχα σε βιολόγους, αλλά σε όλους τους αναγνώστες.