Ένα βιβλίο που σε εκπλήσσει, ένα μικρό αριστούργημα...
Πρόκειται για ένα αξιοπρόσεκτο βιβλίο που αφορά ένα πρόσωπο και μια περίοδο της ελληνικής ιστορίας που δεν έχει απασχολήσει παρά ελάχιστα μόνο τους εκπροσώπους του ιστορικού μυθιστορήματος στη χώρα μας.
Το πόνημα του πολυγραφότατου συγγραφέα και μεταφραστή Άρη Σφακιανάκη, Κρητικού νομικού και με εμπειρία σαράντα σχεδόν ετών στον χώρο της λογοτεχνίας, αποτίει φόρο τιμής σε ένα πρόσωπο του οποίου η αυτοθυσία και η προσφορά στην Ελλάδα δεν έχουν εκτιμηθεί όσο θα έπρεπε από τους σημερινούς Έλληνες, στον Κερκυραίο Κόντε Ιωάννη Καποδίστρια, τον πρώτο Κυβερνήτη του ελληνικού κράτους.
Η αρχή του μυθιστορήματος που ξαφνιάζει ευχάριστα από την πρώτη κιόλας σελίδα, τοποθετείται στα τέλη του 1827, πριν ακόμη ο Κόμης Καποδίστριας πατήσει το πόδι του στην εξαθλιωμένη από τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας και τους εμφύλιους σπαραγμούς Ελλάδα, η έκταση της οποίας, αλλά ακόμη και η ίδια η υπόστασή της, είναι ακόμη υπό συζήτηση από τις Μεγάλες Δυνάμεις εκείνη την ταραγμένη περίοδο.
Μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Πέτρου Σκοτεινού, του προσωπικού σωματοφύλακα, αλλά και φίλου του Κυβερνήτη, ο αναγνώστης γνωρίζει από πρώτο χέρι την άθλια εικόνα την οποία παρουσίαζε η Ελλάδα κατά τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα και τις τιτάνιες προσπάθειες που κατέβαλε ο Καποδίστριας με την υπέρμετρη αφοσίωση στην πατρίδα του και με σκληρή δουλειά για να δημιουργήσει ένα σύγχρονο κράτος με υπόσταση και ευρωπαϊκά πρότυπα και να αφήσει πίσω τις σκληρές μνήμες της τουρκοκρατίας. Αλίμονο όμως... Στην προσπάθειά του αυτή δυστυχώς δεν θα βρει αρωγό τον ελληνικό λαό, αλλά αντίπαλο... Κι αν όχι όλο τον λαό, τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος του, όπως τους κοτζαμπάσηδες Μανιάτες, τους καραβοκυραίους Υδραίους και Σπετσιώτες και γενικότερα κάθε Έλληνα ο οποίος αρνήθηκε να απολέσει τα προνόμια που είχε αποκομίσει στην τουρκοκρατία, συχνά εις βάρος των ίδιων των συμπατριωτών του και του υπό σύσταση κράτους του.
Το βιβλίο είναι καρπός εξαιρετικής ιστορικής έρευνας, ολοφάνερης ακόμη και στους μη ειδήμονες, αν και ο συγγραφέας, μετριόφρων όντας, επιλέγει να μην μας αποκαλύψει τις πηγές του.
Και η τεχνική της γραφής του όμως δεν πηγαίνει διόλου πίσω.... Λόγος καθαρός, δουλεμένος και ενίοτε αποφθεγματικός, αυτός γίνεται το όχημα μέσω του οποίου ξεδιπλώνεται η πλοκή του βιβλίου. Η τελευταία όμως δεν στέκεται μόνο στη μυθιστορηματική εξιστόρηση των γεγονότων που αφορούν τη ζωή του Κυβερνήτη, αλλά και στις ανατροπές και στις περιπέτειες που ζει ο σωματοφύλακάς του. Πάνω απ' όλα όμως, ο λόγος του Άρη Σφακιανάκη καταφέρνει να κάνει τον αναγνώστη να γνωρίσει σε βάθος τον Κόντε Καποδίστρια, όχι μόνο μέσα από τις πολιτικές επιλογές του, αλλά και μέσα από τις αδυναμίες, τα λάθη του και τις πιο προσωπικές του συνήθειες, κάτι δηλαδή που μόνο ένα καλοδουλεμένο ιστορικό μυθιστόρημα μπορεί να προσφέρει σαν γνώση. Ο συγγραφέας με την πένα του καταφέρνει να ταρακουνήσει και να συγκινήσει έντονα τον αναγνώστη, ίσως ακόμη και να δακρύσει, καθώς θα παρακολουθεί την πορεία της απαράδεκτης εναντίωσης στο μεταρρυθμιστικό έργο του Κυβερνήτη από τα παγιωμένα συμφέροντα, με αποκορύφωμα την αποτρόπαια σκηνή της δολοφονίας του Κυβερνήτη. Μία τέτοια αντίδραση όμως από την πλευρά του αναγνώστη είναι απολύτως φυσιολογική, αφού εκείνος αισθάνεται πλέον ότι γνώρισε προσωπικά ο ίδιος τον μεγάλο αυτόν πολιτικό- και όχι πολιτικάντη που υπόσχεται μεγαλόσχημα και απραγματοποίητα πράγματα- μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση του βίου του.
Ο υποψιασμένος αναγνώστης, τέλος, θα βρει πολλές-δυστυχώς θλιβερές- αναλογίες ανάμεσα στην Ελλάδα του τότε και την Ελλάδα του σήμερα... Μικροκομματικά συμφέροντα, εμφύλιοι σπαραγμοί, πάθη, διχόνοιες, το ατομικό συμφέρον πάνω από το συλλογικό, όλες εκείνες δηλαδή τις κατάρες της φυλής μας που μας καταδικάζουν να μένουμε πάντα στην "κόψη του ξυραφιού", μεταξύ Ανατολής και Δύσης, και να μην γίνουμε ποτέ καθαρόαιμοι Δυτικοί στην κρατική και την πολιτική νοοτροπία μας.
ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟ: Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, πρόκειται για ένα μικρό αριστούργημα από κάθε άποψη, ιστορικής έρευνας, πλοκής, γλώσσας, αφηγηματικής τεχνικής, των συναισθημάτων που προκαλεί στον αναγνώστη, αλλά και ως αφετηρία προβληματισμών για την κατάντια της Ελλάδας του σήμερα.
ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ: Όσοι ενδιαφέρονται για την ελληνική ιστορία και την πολιτική και οι λάτρεις του ιστορικού μυθιστορήματος.
Πρόκειται για ένα αξιοπρόσεκτο βιβλίο που αφορά ένα πρόσωπο και μια περίοδο της ελληνικής ιστορίας που δεν έχει απασχολήσει παρά ελάχιστα μόνο τους εκπροσώπους του ιστορικού μυθιστορήματος στη χώρα μας.
Το πόνημα του πολυγραφότατου συγγραφέα και μεταφραστή Άρη Σφακιανάκη, Κρητικού νομικού και με εμπειρία σαράντα σχεδόν ετών στον χώρο της λογοτεχνίας, αποτίει φόρο τιμής σε ένα πρόσωπο του οποίου η αυτοθυσία και η προσφορά στην Ελλάδα δεν έχουν εκτιμηθεί όσο θα έπρεπε από τους σημερινούς Έλληνες, στον Κερκυραίο Κόντε Ιωάννη Καποδίστρια, τον πρώτο Κυβερνήτη του ελληνικού κράτους.
Η αρχή του μυθιστορήματος που ξαφνιάζει ευχάριστα από την πρώτη κιόλας σελίδα, τοποθετείται στα τέλη του 1827, πριν ακόμη ο Κόμης Καποδίστριας πατήσει το πόδι του στην εξαθλιωμένη από τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας και τους εμφύλιους σπαραγμούς Ελλάδα, η έκταση της οποίας, αλλά ακόμη και η ίδια η υπόστασή της, είναι ακόμη υπό συζήτηση από τις Μεγάλες Δυνάμεις εκείνη την ταραγμένη περίοδο.
Μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Πέτρου Σκοτεινού, του προσωπικού σωματοφύλακα, αλλά και φίλου του Κυβερνήτη, ο αναγνώστης γνωρίζει από πρώτο χέρι την άθλια εικόνα την οποία παρουσίαζε η Ελλάδα κατά τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα και τις τιτάνιες προσπάθειες που κατέβαλε ο Καποδίστριας με την υπέρμετρη αφοσίωση στην πατρίδα του και με σκληρή δουλειά για να δημιουργήσει ένα σύγχρονο κράτος με υπόσταση και ευρωπαϊκά πρότυπα και να αφήσει πίσω τις σκληρές μνήμες της τουρκοκρατίας. Αλίμονο όμως... Στην προσπάθειά του αυτή δυστυχώς δεν θα βρει αρωγό τον ελληνικό λαό, αλλά αντίπαλο... Κι αν όχι όλο τον λαό, τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος του, όπως τους κοτζαμπάσηδες Μανιάτες, τους καραβοκυραίους Υδραίους και Σπετσιώτες και γενικότερα κάθε Έλληνα ο οποίος αρνήθηκε να απολέσει τα προνόμια που είχε αποκομίσει στην τουρκοκρατία, συχνά εις βάρος των ίδιων των συμπατριωτών του και του υπό σύσταση κράτους του.
Το βιβλίο είναι καρπός εξαιρετικής ιστορικής έρευνας, ολοφάνερης ακόμη και στους μη ειδήμονες, αν και ο συγγραφέας, μετριόφρων όντας, επιλέγει να μην μας αποκαλύψει τις πηγές του.
Και η τεχνική της γραφής του όμως δεν πηγαίνει διόλου πίσω.... Λόγος καθαρός, δουλεμένος και ενίοτε αποφθεγματικός, αυτός γίνεται το όχημα μέσω του οποίου ξεδιπλώνεται η πλοκή του βιβλίου. Η τελευταία όμως δεν στέκεται μόνο στη μυθιστορηματική εξιστόρηση των γεγονότων που αφορούν τη ζωή του Κυβερνήτη, αλλά και στις ανατροπές και στις περιπέτειες που ζει ο σωματοφύλακάς του. Πάνω απ' όλα όμως, ο λόγος του Άρη Σφακιανάκη καταφέρνει να κάνει τον αναγνώστη να γνωρίσει σε βάθος τον Κόντε Καποδίστρια, όχι μόνο μέσα από τις πολιτικές επιλογές του, αλλά και μέσα από τις αδυναμίες, τα λάθη του και τις πιο προσωπικές του συνήθειες, κάτι δηλαδή που μόνο ένα καλοδουλεμένο ιστορικό μυθιστόρημα μπορεί να προσφέρει σαν γνώση. Ο συγγραφέας με την πένα του καταφέρνει να ταρακουνήσει και να συγκινήσει έντονα τον αναγνώστη, ίσως ακόμη και να δακρύσει, καθώς θα παρακολουθεί την πορεία της απαράδεκτης εναντίωσης στο μεταρρυθμιστικό έργο του Κυβερνήτη από τα παγιωμένα συμφέροντα, με αποκορύφωμα την αποτρόπαια σκηνή της δολοφονίας του Κυβερνήτη. Μία τέτοια αντίδραση όμως από την πλευρά του αναγνώστη είναι απολύτως φυσιολογική, αφού εκείνος αισθάνεται πλέον ότι γνώρισε προσωπικά ο ίδιος τον μεγάλο αυτόν πολιτικό- και όχι πολιτικάντη που υπόσχεται μεγαλόσχημα και απραγματοποίητα πράγματα- μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση του βίου του.
Ο υποψιασμένος αναγνώστης, τέλος, θα βρει πολλές-δυστυχώς θλιβερές- αναλογίες ανάμεσα στην Ελλάδα του τότε και την Ελλάδα του σήμερα... Μικροκομματικά συμφέροντα, εμφύλιοι σπαραγμοί, πάθη, διχόνοιες, το ατομικό συμφέρον πάνω από το συλλογικό, όλες εκείνες δηλαδή τις κατάρες της φυλής μας που μας καταδικάζουν να μένουμε πάντα στην "κόψη του ξυραφιού", μεταξύ Ανατολής και Δύσης, και να μην γίνουμε ποτέ καθαρόαιμοι Δυτικοί στην κρατική και την πολιτική νοοτροπία μας.
ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟ: Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, πρόκειται για ένα μικρό αριστούργημα από κάθε άποψη, ιστορικής έρευνας, πλοκής, γλώσσας, αφηγηματικής τεχνικής, των συναισθημάτων που προκαλεί στον αναγνώστη, αλλά και ως αφετηρία προβληματισμών για την κατάντια της Ελλάδας του σήμερα.
ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ: Όσοι ενδιαφέρονται για την ελληνική ιστορία και την πολιτική και οι λάτρεις του ιστορικού μυθιστορήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.