Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021

Γιάννης Μηλιός, 1821, Ιχνηλατώντας το Έθνος, το Κράτος και τη Μεγάλη Ιδέα, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2020, σελ. 248

 

https://alexandria-publ.gr/shop/1821/

 

To βιβλίο αυτό προσφέρει μία εναλλακτική, αριστερή-μαρξιστική θεώρηση των συνδεδεμένων με την Ελληνική Επανάσταση γεγονότων. Γραμμένο από τον Γιάννη Μηλιό, ομότιμο καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Ε.Μ. Πολυτεχνείο και διευθυντή της τριμηνιαίας μαρξιστικής επιθεώρησης οικονομικής και πολιτικής θεωρίας «Θέσεις», το πόνημα αυτό «1821 Ιχνηλατώντας το Έθνος, το Κράτος και τη Μεγάλη Ιδέα» επιχειρεί να δώσει μία διαφορετική ερμηνεία γνωστών πολιτικών γεγονότων τα οποία συνδέονται με το ’21 και να φωτίσει κάποιες παραμελημένες πτυχές αυτών.

Ο Γ.Μ. μας εξηγεί ότι η πραγματική εικόνα της Επανάστασης είναι διαφορετική από εκείνη με την οποία έχουμε όλοι μας γαλουχηθεί ως σήμερα. Θεωρεί δε, ότι η Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι η πρώτη εθνική επανάσταση- και όχι τα Ορλωφικά το 1770, σύμφωνα με άλλη διαδεδομένη άποψη-, απότοκο των επιρροών της Γαλλικής Επανάστασης. Η εθνική, όμως, αυτή επανάσταση, δεν είχε ως αίτημα μονάχα την εθνική αποκατάσταση του Γένους, αλλά και τη δημιουργία ενός συνταγματικού, δημοκρατικού και ευνομούμενου κράτους για τους Έλληνες, το οποίο θα εξασφάλιζε, παράλληλα, και τα δικαιώματα των λαϊκών μαζών.

Μέσα από τον εθνικισμό του 19ου αιώνα, επομένως, αναδύθηκε το εθνικό καπιταλιστικό κράτος. Ακόμα, ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι η Μεγάλη Ιδέα υπήρχε ήδη από το 1821 και ότι το όραμα για την απελευθέρωση δεν αφορούσε μονάχα τους Έλληνες, αλλά όλους τους χριστιανούς Βαλκάνιους, οι οποίοι διαβιούσαν κάτω από τον τουρκικό ζυγό.

Εν συνεχεία, εξετάζει τις έννοιες του έθνους, των «Ρωμιών» και των «Ελλήνων», πριν προβεί σε μία σύντομη επισκόπηση των γεγονότων τα οποία οδήγησαν στον σχηματισμό του Νεοελληνικού κράτους, φτάνοντας μέχρι και την «βοναπαρτικού τύπου» δικτατορία του Καποδίστρια, όπως την αποκαλεί, αλλά και ως τη «Μεγάλη Ιδέα», όπως τη διακήρυξε ο Ιωάννης Κωλέττης το 1844. Τέλος, ασχολείται με το ζήτημα της πρόσληψης του 1821 στο παρόν, θέμα επίκαιρο λόγω των φετινών εορτασμών για την Παλιγγενεσία. Παραπέμπει, παράλληλα στα έργα γνωστών ιστορικών για την Επανάσταση, ξένων και Ελλήνων και μας αναλύει την προσέγγιση μερικών από αυτών.

Με τη ρηξικέλευθη αυτή προσέγγιση των γεγονότων του 1821 υπό ένα διαφορετικό πρίσμα, το βιβλίο του Γ.Μ. αποτελεί μία διαφορετική αποτίμηση της Επανάστασης, της σύστασης του Ελληνικού Κράτους και της Μεγάλης Ιδέας, επιμένοντας για πρώτη φορά στη συνάφεια των παραπάνω και τη μεταξύ τους σύνδεση, σύνδεση η οποία αποκαλύπτει πολλές ενδιαφέρουσες πτυχές της διαμόρφωσης του νεοελληνικού έθνους.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Beth o’ Leary, Η ανταλλαγή, εκδ. Μεταίχμιο

  Αναντίρρητα, δεν είναι όλα τα feelgood μυθιστορήματα ωραία, ούτε και καλογραμμένα. "Η ανταλλαγή" όμως διαθέτει αυτά τα χαρακτηρι...