Φράνσις Κιρπς, Οι μεταλλάξεις 7 ιστορίες και ένα ποίημα

 

Στο πρότυπο του Φραντς Κάφκα και του διασημότερου έργου του, της Μεταμόρφωσης, κινείται ο Λουξεμβουργιανός συγγραφέας Φράνσις Κιρπς με το βραβευμένο βιβλίο του με τίτλο «Οι μεταλλάξεις, 7 ιστορίες και ένα ποίημα». Το βιβλίο έλαβε το βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2020.

 

Οι επτά ιστορίες και το ποίημα που περιέχονται στο βιβλίο έχουν ως αφηγηματικό πρότυπο μία ιστορία γνωστή, από την παγκόσμια λογοτεχνία, την οποία ο συγγραφέας επιλέγει να μεταλλάξει με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Η θεματική αφορά κυρίως ζώα που μεταμορφώνονται είτε σε ανθρώπους, είτε σε κάποια άλλη μορφή ζωής.

 

Πολύ ιδιαίτερη είναι η πρώτη ιστορία με ήρωα ένα σαλιγκάρι. Ο συγγραφέας μπαίνει στη θέση ενός σαλιγκαριού που φοβάται μήπως τερματίσει τη ζωή του βίαια σε μία παγίδα μπύρας. Εδώ πρότυπο ένα διήγημα της Βιρτζίνια Γουλφ, το «Σημάδι στον τοίχο».  Στην επόμενη ιστορία μία πολική αρκούδα, η γηραιότερη του ζωολογικού κήπου του Βερολίνου το σκάει από τον κήπου και βγαίνει βόλτα στο Βερολίνο. Πρόκειται για μεταλλαγή του λέοντος από ένα σατυρικό χρονογράφημα του Τουχόλσκι. Το διήγημα περιγράφει την πόλη μέσα από τα μάτια μιας αρκούδας.

 

Το επόμενο διήγημα περιγράφει το δράμα μίας μύγας που όπως και ο άνθρωπος στη μεταμόρφωση του Κάφκα ξυπνάει μεταμορφωμένους σε κατσαρίδα, έτσι και αυτή ξυπνάει μεταμορφωμένη σε άνθρωπο. Αρχικά, η μεταμόρφωση αυτή δεν θα της αρέσει διόλου, στη συνέχεια όμως, θα κατορθώσει να βρει την άκρη ύστερα από έντονη εσωτερική πάλη με τον εαυτό της. Το διήγημα μας κάνει όμως να αναρωτηθούμε, μήπως τελικά οι άνθρωποι φθονούν τις μύγες για την ικανότητά τους να πετούν;          

 

Το διήγημα που τιτλοφορείται «Το μοντέλο» είναι το εκτενέστερο του βιβλίου και το μοναδικό που η θεματική του διαφέρει από τα υπόλοιπα.  Κεντρική ηρωίδα η Τυλλία, μια γυναίκα με πολλές ιδιότητες, κομμώτρια, μαθήτρια, μοντέλο, αρραβωνιαστικιά.

 

Το διήγημα «Ένας σκύλος με το όνομα Κασίς» είναι αδιαμφισβήτητα το πιο συγκινητικό του βιβλίου και το μόνο μαζί με το εκτενέστερο διήγημα του βιβλίου το οποίο δεν διαθέτει υπερρεαλιστικά στοιχεία.

 

Αντιθέτως το διήγημα σε πρότυπο του Έσενμπαχ μιλάει για μία εξωγήινη μορφή ζωής, τους γιδόλυκους. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το έβδομο διήγημα του βιβλίου, στο πρότυπο της γνωστής σε όλους μας Κοκκινοσκουφίτσας, ενός παραμυθιού των αδελφών Γκριμ.

 

Το μοναδικό ποίημα του βιβλίου χρησιμοποιεί ως πρότυπα δύο ποιήματα του Λάβκραφτ και της Μπάχμαν. Εν συνόλω, πρόκειται για ένα υπερρεαλιστικό πόνημα που δείχνει σε ποιες ατραπούς μπορεί να οδηγήσει η έμπνευση από λογοτεχνικά έργα άλλων. Αμφισημία, κρυμμένα νοήματα, θίξιμο γνωστών κοινωνικών θεμάτων και άφθονη φαντασία χαρακτηρίζουν το βιβλίο του Κιρπς.