Πέτερ Φρανκοπάν, Οι δρόμοι του μεταξιού, εκδ. Αλεξάνδρεια

 

 

Ένα βιβλίο -σταθμός σε ό,τι αφορά την παράθεση μιας παγκόσμιας ιστορίας, από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, υπογράφει ο καθηγητής Παγκόσμιας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Πέτερ Φράνκοπαν, Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών, ειδικός σύμβουλος των Ηνωμένων Εθνών και ανώτερος σύμβουλος στην Παγκόσμια Τράπεζα και τους άξονες μεταφοράς. Το βιβλίο τιτλοφορείται «Οι δρόμοι του μεταξιού» και επικεντρώνεται στην ιστορία των δρόμων του μεταξιού ανά τους αιώνες.

 

Όπως μας εξομολογείται ο ίδιος ο συγγραφέας στον πρόλογο του βιβλίου του, η αγάπη του για τους χάρτες και την Ιστορία χρονολογείται από τα παιδικά του χρόνια. Πάντοτε όμως αναρωτιόταν για ποιον ακριβώς λόγο τα περισσότερα βιβλία της ιστορίας επικεντρώνονταν στην αφήγηση των γεγονότων της ευρωπαϊκής ιστορίας και της ιστορίας των ΗΠΑ και αγνοούσαν πολλά σημαντικά ιστορικά γεγονότα τα οποία αφορούσαν τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι λοιπόν, μεγαλώνοντας αποφάσισε να διορθώσει μόνος του την παράλειψη αυτή σπουδάζοντας πρώτα και ξαναγράφοντας ύστερα ο ίδιος την Ιστορία. Επίκεντρο της προσπάθειάς του αυτής καθίσταται το παρόν πόνημα, ένα πόνημα που ανταποκρίνεται και με το παραπάνω σε αυτό που αποκαλούμε σήμερα συγγραφή μίας παγκόσμιας ιστορίας.

 

Δεν πρόκειται για μια ιστορία όπως άλλες που έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε. Εδώ το κέντρο της εξιστόρησης τοποθετείται όχι στην Ευρώπη, αλλά στο κέντρο της Ασίας, στην πολύ σημαντική αυτή περιοχή σχετικά με τις παγκόσμιες γεωπολιτικές αξιώσεις σε παλαιότερες εποχές αλλά και στη σημερινή.

 

Ο Φράνκοπαν δεν διακατέχεται από κόμπλεξ αναωτερότητας σε ό,τι αφορά την παρουσίαση της πληθώρας των λαών που παρουσιάζονται στην ιστορία του. Ξεκινώντας από τους Πέρσες τον έκτο προχριστιανικό αιώνα, ακολουθεί τους δρόμους του μεταξιού στην κεντρική Ασία ανά τους αιώνες φτάνοντας μέχρι και τη σημερινή εποχή και τον γεωπολιτικών συμφερόντων πόλεμο που έχει εξαπολύσει ο Πούτιν κατά της Ουκρανίας.

 

Αρχαίοι Έλληνες, Πέρσες, Ρωμαίοι, Άραβες, Βίκινγκ, Σαφαβίδες, Μογγόλοι, Μαμελούκοι, Οθωμανοί, Βρετανοί, Ρώσοι και ένα σωρό άλλοι λαοί είναι μερικοί μονάχα από τους οποίους προσπάθησαν να ελέγξουν κατά καιρούς το τόσο προσοδοφόρο εμπόριο μεταξωτών, μπαχαρικών και άλλων αγαθών φερμένων από την Ανατολή στη Δύση και ανάποδα. Οι Δρόμοι του μεταξιού ανάλογα με την εξεταζόμενη ιστορική περίοδο μετονομάζονταν πότε σε δρόμους του χρυσού, σε δρόμους πίστης και προσκυνήματος, σε δρόμους ιερού πολέμου, δρόμους σιταριού, γενοκτονιών αλλά και ομόνοιας για κάποια χρόνια.

 

Ο Φράνκοπαν, επομένως, προβαίνει σε μία νέα εξιστόρηση της παγκόσμιας ιστορίας δίνοντας φωνή σε όλους εκείνους τους λησμονημένους λαούς, των οποίων ο ρόλος στα παγκόσμια πολιτικά τεκταινόμενα αποσιωπήθηκε για διάφορους λόγους. Αναμφισβήτητα, το βιβλίο του είναι ένα πόνημα που στοχεύει πρωτίστως στην κατανόηση και όχι στην απλή παράθεση των γεγονότων, ένα πόνημα που  θα έπρεπε να διαβάσουμε όλοι μας. Στα συν του πρέπει να συγκαταλεγεί το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν επιμένει στην παράθεση ανούσιων λεπτομερειών, αλλά, αντιθέτως, επικεντρώνεται στην ουσία των γεγονότων.