Κυριακή 5 Ιουλίου 2020

F. Chatreux, M. Chirio, M. Larrere, V. Lemire, E. Pelieraki, Επαναστάσεις, όταν οι λαοί γράφουν ιστορία, εκδ, Διόπτρα, 2018, σελ.311

Το έργο "Επαναστάσεις όταν οι λαοί γράφουν ιστορία" είναι ένα συλλογικό έργο έγκριτων ιστορικών του εξωτερικού που μελετά το φαινόμενο των επαναστάσεων παγκοσμίως από τον 17ο αιώνα ως σήμερα.

Στον πρόλογο του βιβλίου εξετάζεται η φύση, τα χαρακτηριστικά των επαναστάσεων, αλλά και ο όρος "revοlution", του οποίου η αρχική χρήση αφορούσε την αστρονομία και πήρε τη σημασία με την οποία τον γνωρίζουμε μετά τις αγγλικές επαναστάσεις του 17ου αιώνα. Επανάσταση ορίζεται, επομένως, ως η στιγμή της βίαιης έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας και η οποία διακρίνεται από μαζικότητα. Οι επαναστάσεις μπορεί να είναι εθνικές, φιλελεύθερες, κοινωνικές, σοσιαλιστικές, κομμουνιστικές ή και κατά της απολυταρχίας και της καθεστηκυίας τάξης. Παράλληλα, οι συγγραφείς προβαίνουν και σε αποτίμηση της επιρροής που είχε κάθε μία από τις επαναστάσεις, τόσο γενικά όσο και στον ρόλο τους στη γένεση άλλων επαναστάσεων.
Τα πιο γνωστά παραδείγματα που περιέχονται στον εν λόγω πόνημα είναι η ρωσική, η αμερικανική και η γαλλική επανάσταση, οι οποίες εξετάζονται λεπτομερώς. Βέβαια, όλα ξεκίνησαν από την Αγγλία, τη χώρα με τη μεγάλη κοινοβουλευτική και φιλελεύθερη παράδοση. Το 1640 ο Όλιβερ Κρόμγουελ, ακολουθώντας το παράδειγμα της εξεγερμένης κατά του βασιλέα αριστοκρατίας, έδωσε το έναυσμα για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, αλλά και την αφορμή για την "εξαγωγή" της επανάστασης στο εξωτερικό.
Οι συγγραφείς στέκονται κατόπιν στις μεγάλες επαναστάσεις του 19ου αιώνα, την Ιουλιανή επανάσταση του 1830, την Άνοιξη των λαών το 1848, καθώς και στην Κομμούνα του Παρισιού το 1871. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι περιλαμβάνεται στον κατάλογο η επανάσταση των Νεοτούρκων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1908, καθώς και οι επαναστάσεις στη Λατινική Αμερική, του Μεξικού το 1910 και της Κούβας το 1953.
Ερχόμενοι στον 20ο αιώνα, στεκόμαστε στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας το 1936, καθώς και στην κομμουνιστική επανάσταση του "αιρετικού" Μάο τσε Τουνγκ και το Μεγάλο Άλμα προς τα μπρος το 1949 στην Κίνα.
Τέλος, εξετάζονται οι επαναστάσεις των τελών του 20ου αιώνα και των αρχών του 21ου, δηλαδή η επανάσταση των γαρυφάλων της Πορτογαλίας το 1974, η εκδίωξη του σάχη από το Ιράν το 1979 και οι βελούδινες επαναστάσεις που προκλήθηκαν από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και της ΕΣΣΔ το 1989. Τελευταίο εξετάζεται το φαινόμενο της αραβικής άνοιξης των λαών, οι επαναστάσεις δηλαδή στη Βόρεια Αφρική από το 2010 και μετά.
Ένθετα σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στις επαναστάσεις, τη φύση του ναζισμού, του κομμουνισμού και του φασισμού, τις σημαίες και τη μετάδοση των επαναστάσεων παρεμβάλλονται ανάμεσα στις επαναστάσεις, οι οποίες παρατίθενται με χρονολογική σειρά.
Στο σύνολό του πρόκειται για ένα αξιοπρόσεκτο έργο, το πληρέστερο σε ό,τι αφορά την ιστορία των σύγχρονων επαναστατικών κινημάτων ανά τον κόσμο που έρχεται να καλύψει το εν λόγω θεματικό κενό. Ο αναγνώστης θα κατανοήσει καλύτερα το φαινόμενο των επαναστάσεων των λαών στο σύνολό του και θα μάθει για όλα τα σύγχρονα κινήματα που επηρέασαν τις σημερινές φυσιογνωμίες και μορφές των κρατών στον πλανήτη μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Beth o’ Leary, Η ανταλλαγή, εκδ. Μεταίχμιο

  Αναντίρρητα, δεν είναι όλα τα feelgood μυθιστορήματα ωραία, ούτε και καλογραμμένα. "Η ανταλλαγή" όμως διαθέτει αυτά τα χαρακτηρι...