Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2020

Γ.Μπακάλοφ, Χ. Ματάνοφ. Π. Μίτεφ, Ι.Ίλτσεφ, Ρ. Μαρίνοβα-Χρηστίδη, Ιστορία της Βουλγαρίας, εκδ. Επίκεντρο, 2015, σελ.452, μεταφ. Γ. Χρηστίδης


Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον για τους Έλληνες να μαθαίνουν για την ιστορία των γειτόνων τους, και ιδίως εκείνη των βαλκανικών λαών, μια ιστορία για την οποία ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε.

Αυτό το κενό στην ελληνική βιβλιογραφία έρχεται να καλύψει το συλλογικό έργο έγκριτων Βουλγάρων ιστορικών σε μετάφραση του Γ. Χρηστίδη. Αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο με την πληρέστερη ιστορία της γείτονος χώρας που κυκλοφορεί στη γλώσσα μας, από την προϊστορία μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Κάθε ένα από τα έξι κεφάλαιά του είναι γραμμένο από έναν από τους ιστορικούς συγγραφείς.

Αρχικά εξετάζεται το μυστήριο σχετικά με το ζήτημα της καταγωγής των Βουλγάρων και οι διάφορες θεωρίες οι οποίες έχουν κατά καιρούς προταθεί. Σύμφωνα με τις νεότερες έρευνες, η αρχική κοιτίδα των Βουλγάρων πρέπει να τοποθετηθεί στην περιοχή του Χίντου Κους, στα σημερινά κράτη του Τουρκμενιστάν και του Αφγανιστάν. Οι αρχαίοι Βούλγαροι που κατοικούσαν εκεί ήταν κάτω από την επιρροή του ιρανικού πολιτισμού. Στη συνέχεια, οι Βούλγαροι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Αρμενίας και από εκεί είχαν μετακινηθεί ως τον 5ο μεταχριστιανικό αιώνα κάτω από τον Δούναβη και δυτικά από τον Εύξεινο Πόντο, εκεί περίπου δηλαδή όπου βρίσκεται το κράτος τους ακόμη και σήμερα.

Στη συνέχεια αναλύονται διεξοδικά  τα γεγονότα της ίδρυσης του βουλγαρικού κράτους του Ασπαρούχ το 687 και η συγχώνευση των Πρωτοβουλγάρων με τα σλαβικά φύλα. Εκείνη την εποχή περίπου αρχίζουν και οι σχέσεις με τη γειτονική βυζαντινή αυτοκρατορία, σχέσεις πότε ειρηνικές και πότε εχθρικές, με αποκορύφωμα την εποχή του Βούλγαρου τσάρου Συμεών και του Σαμουήλ. Η βυζαντινή επιρροή στην γείτονα χώρα ήταν ανέκαθεν ισχυρή, ιδίως μετά από τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων τον 9ο αιώνα.

Μετά από την ήττα των Βουλγάρων  στη μάχη του Κλειδιού το 1014, το βουλγαρικό κράτος περνά στη βυζαντινή κατοχή ως το 1185 οπότε και συγκροτείται και πάλι εκ νέου, εκμεταλλευόμενο την αδυναμία των Βυζαντινών.

Ακολούθως, η Βουλγαρία κατακτάται από τους Οθωμανούς στα τέλη του 14ου αιώνα. Το βιβλίο εξετάζει αναλυτικά την περίοδο της εθνικής αφύπνισης των Βουλγάρων από τον 19ο αιώνα κυρίως και εξής, καθώς και τον σφοδρό ανταγωνισμό που η βουλγαρική εκκλησία είχε με το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην προσπάθειά της να απαγκιστρωθεί από την, ασφυκτική πολλές φορές, ελληνική επιρροή. Έτσι φτάνουμε στη ανασύσταση του σύγχρονου βουλγαρικού κράτους κατά το έτος 1878 και την οριστική απαγκίστρωση από την τουρκική κηδεμονία.

Η επισκόπηση τελειώνει με τα πολυάριθμα και σημαντικά γεγονότα του 20ου αιώνα, τους βαλκανικούς πολέμους και τον ανταγωνισμό με τους Σέρβους και τους Έλληνες για τη Μακεδονία, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την περίοδο του κομμουνισμού ως την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και την πορεία της χώρας στη μετακομουνιστική εποχή.

Το βιβλίο επικεντρώνεται στα πολιτικά κυρίως γεγονότα, υπάρχουν όμως υποκεφάλαια με λεπτομερή ανάλυση της βουλγαρικής κοινωνίας σε κάθε φάσης της, την ειδωλολοτρική, τη χριστιανική μεσαιωνική και τη σύγχρονη. Πρόκειται για ένα σύγγραμμα το οποίο επιχειρεί να γνωστοποιήσει άγνωστα κομμάτια της ιστορίας από τη γείτονα χώρα στους αναγνώστες, όπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι ήταν αρκετοί οι Βούλγαροι οι οποίοι πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων, όπως και άλλοι Βαλκάνιοι βέβαια, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. 

 Ένας από τους σκοπούς των συγγραφέων είναι λοιπόν, αδιαμφισβήτητα, η περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων της χώρας μας με τη Βουλγαρία, μετά από τη βελτίωση που γνώρισαν στη σύγχρονη εποχή επί Κωνσταντίνου Καραμανλή. Και κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο αν ο ένας λαός ενδιαφερθεί και γνωρίσει την ιστορία του άλλου. Τότε θα δει ότι, τελικά, εκείνα που ενώνουν τους λαούς είναι πολύ περισσότερα απ' ότι εκείνα που τους χωρίζουν.

  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Κώστα Καλτσάς, Νικήτρια σκόνη, εκδ. Ψυχογιός, 2024

  Όταν η ίδια η Ιστορία γίνεται πρωταγωνιστής…                   Αξιοπρόσεκτο είναι το μυθιστόρημα του πρωτοεμφανιζόμενου στο ελληνικό...