Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2020

Γεράσιμος Δ. Παγκράτης, κοινωνία και οικομομία στο βενετικό "κράτος της θάλασσας", Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις της Κέρκυρας (1496-1538), εκδ. Πεδίο, 2013, σελ.540


 

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία έξοχη επιστημονική μελέτη με άξονα τρεις βασικές συνιστώσες: την ελληνική ναυτιλία, τη Βενετία και την βενετοκρατούμενη Κέρκυρα. Ο Γ.Π., αναπληρωτής καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, έχει εκπονήσει μία διεξοδική έρευνα βασισμένη στα κερκυραϊκά και τα βενετσιάνικα αρχεία, και πιο συγκεκριμένα 20.000 περίπου νοταριακά έγγραφα, τα οποία αφορούν τη ναυτική ζωή της Βενετίας και των Ελλήνων υπηκόων της. Σκοπός του είναι να ρίξει φως στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις της Κέρκυρας την περίοδο από το 1496 ως το 1538.

Μετά από έναν πρόλογο και μία εισαγωγή που αφορούν κυρίως τις πηγές και τη μέθοδο τις οποίες χρησιμοποίησε ο συγγραφέας για τη δημιουργία του συγγράμματος, παρατίθεται εν συντομία η ιστορία της θαλασσοκράτειρας Βενετίας από τις απαρχές της συγκρότησής της ως μεγάλης ναυτικής δύναμης ως και τον 18ο αιώνα, και κατόπιν εκείνη της Κέρκυρας ως κτήση της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας του Αδρία κατά το πρώτο μισό του 16ου αιώνα.

Εν συνεχεία, απαριθμούνται λεπτομερώς τα εμπορεύματα τα οποία διακινούνταν από το λιμάνι της Κέρκυρας, όπως τα σιτηρά, το κρασί, το αλάτι κ.α. και ταξινομούνται σχολαστικά ανά είδος: είδη πολυτελείας, είδη πρώτης ανάγκης, είδη προς μεταποίηση από τη βιοτεχνία, ζώα, γεωργικά προϊόντα κ.τ.λ. Όλος αυτός ο πλούτος των προϊόντων παρατίθεται για να μας δείξει ότι η Κέρκυρα ήταν η δεύτερη σημαντικότερη κτήση της Βενετίας στην Ανατολική Μεσόγειο μετά από τον Χάνδακα. Ο συγγραφέας μας εξηγεί τους λόγους για τους οποίους το διαμετακομιστικό εμπόριο της Κέρκυρας είχε τέτοια σπουδαία θέση στην εμπορική οικονομία της Βενετίας και δεν αφήνει τίποτε απέξω το οποίο να μην αφορά την ναυτιλία: είδη πλοίων, σύνθεση πληρώματος, ναυπηγεία, οι Έλληνες ως ναύτες στα βενετσιάνικα πλοία, νηοπομπές, μεθόδους οργάνωσης και διαχείρισης της ναυτικής επιχείρησης, εταιρείες και κομπανίες, ναυλοσύμφωνα, δάνεια κ.τ.λ. Παρατίθενται επίσης τα τέσσερα είδη του εμπορίου του νησιού: εκείνο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, εκείνο της Αδριατικής, το περιφερειακό εμπόριο του Ιονίου και το τοπικό εμπόριο με τις απέναντι ακτές.

Τελικά, καταλήγει ο συγγραφέας μέσα από το παράδειγμα της Κέρκυρας, οι ΄Ελληνες απέκτησαν την πολυπόθητη εμπειρία στη θάλασσα ήδη από τον 15ο αιώνα, υπηρετώντας στα πλοία της θαλασσοκράτειρας. Έτσι όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση το 1821,, οι Έλληνες ήταν ήδη φτασμένοι ναυτικοί.

Η έκδοση συνοδεύεται από κατατοπιστικούς πίνακες και χάρτες με το εν λόγω σχετικό υλικό, καθώς και από λεπτομερέστατη παράθεση της βιβλιογραφίας. Στο σύνολό της πρόκειται για μία σημαντική συμβολή στον χώρο της ελληνικής ναυτιλίας κατά την αυγή των νεότερων χρόνων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Γιάννης Δενδρινός, Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους, εκδ. Διόπτρα

  Κοινή παραδοχή είναι ότι όλοι κουβαλάμε μέσα μας κάποια τραύματα, ανεξαρτήτως του πόσο βαθιά είναι αυτά, μερικοί από εμάς από την παιδικ...