Σάββατο 24 Απριλίου 2021

Trudi Kanter, Κάποια κορίτσια κάποια καπέλα και ο Χίτλερ, εκδ.Κλειδάριθμος, 2021, σελ.278

 

https://www.klidarithmos.gr/kapoia-koritsia-kapoia-kapela-kai-o-xitler

 

Για τους ιστορικούς μεγάλη σημασία έχουν οι πρωτογενείς και άμεσες μαρτυρίες  των ιστορικών γεγονότων. Πάντοτε, λοιπόν, αυτοί ενθουσιάζονται όταν ανακαλύπτουν τέτοια αραχνιασμένα χειρόγραφα σε σκοτεινές, υπόγειες και ξεχασμένες βιβλιοθήκες.

Τέτοια είναι και η περίπτωση του χειρογράφου της Trudi Kanter με τίτλο "Κάποια κορίτσια, κάποια καπέλα και ο Χίτλερ". Αυτό ανακαλύφθηκε τυχαία σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο του Λονδίνου από μία Αγγλίδα επιμελήτρια εκδόσεων. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση, εκτός από τους ιστορικούς, και οι απανταχού βιβλιόφιλοι, και δη οι οπαδοί του καλού ιστορικού μυθιστορήματος, έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν, αφού, εκτός από ιστορικό ντοκουμέντο, το βιβλίο της T.K. είναι, συγχρόνως, και ένα εξαίσιο λογοτεχνικό ανάγνωσμα.

Η T.K. ήταν μία Εβραία επιτυχημένη πιλοποιός η οποία λάτρευε τη ζωή  της, τη δουλειά της, τη μόδα και τον αγαπημένο της, τον επίσης Εβραίο Βάλτερ στη Βιέννη του Μεσοπολέμου. Η ζωή της ήταν πραγματικά χαρισάμενη, μέχρι το 1938, όταν οι ναζί προσάρτησαν την Αυστρία στο Γ Ράιχ, το αποκαλούμενο Anschluss. Τότε η Τρούντι βλέπει τον κόσμο γύρω της να καταρρέει και τόσο η ίδια όσο και οι δικοί της, βρίσκονται αντιμέτωποι το φάσμα της εξόντωσης που εξαπολύουν οι ναζί κατά των Εβραίων.

Το βιβλίο, το οποίο έγραψε στη δύση της ζωής της ως μία παρακαταθήκη αναμνήσεων και Ιστορίας, περιγράφει με ενάργεια τη ζωή της στη Βιέννη πριν από την εισβολή του Χίτλερ, τη γνωριμία της με τον αγαπημένο της Βάλτερ, τις αλλαγές που επέφερε το Anschluss στη ζωή της, τις αγωνιώδεις προσπάθειές της να ξεφύγουν από τον κίνδυνο, αλλά και τη ζωή της μετέπειτα στο Λονδίνο, όπου καταφεύγει το 1938 μετά από πολλές προσπάθειες και -ευτυχώς γι' αυτήν - , εγκαίρως μαζί με τον Βάλτερ.

Με δυο λόγια πρόκειται για μία αληθινή ιστορία αγάπης, αλλά και την αληθινή ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, στις αρχές του και λίγο πριν από το ξέσπασμά του, όπως την έζησαν οι άνθρωποι της εποχής και κυρίως οι Εβραίοι της Βιέννης.

Η συγγραφέας, χωρίς να είναι επαγγελματίας, εντούτοις περιγράφει μέσα από άφθονους και ολοζώντανους διαλόγους τα πογκρόμ και τα μέτρα κατά των Εβραίων, την κατευναστική πολιτική του πρωθυπουργού της Μ.Βρετανίας Τσάμπερλεν, τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου και τη Μάχη της Αγγλίας, μα κυρίως τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι Εβραίοι της Κεντρικής Ευρώπης στην προσπάθειά τους να διαφύγουν από τις δαγκάνες του Χίτλερ. 

Στο βιβλίο διαφράφεται ολοκάθαρα, με τη δυσκολία που υπήρχε στην έκδοση βίζας από τους Άγγλους και τους Αμερικανούς, η υποκρισία, αλλά και η αναλγησία με την οποία αντιμετώπιζαν το εβραϊκό ζήτημα οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Γι΄αυτό και τελικά μόνο όσους βοήθησαν οι υψηλές γνωριμίες, η τύχη ή το παχυλό πορτοφόλι τους, κατάφεραν τελικά να σωθούν από τη φρικτή μοίρα που περίμενε τον εβραϊκό λαό. Αναρωτιέται εύλογα, λοιπόν κανείς, τελειώνει, άραγε, ποτέ η οδύσσεια ενός πρόσφυγα;

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση της Τ. Κ. για το χρονικό της φυγής της διαβάζεται κυριολεκτικά εν μία νυκτί, μαζί με τις εγκιβωτισμένες στο κυρίως σώμα της διήγησής της αναμνήσεις για την προηγούμενη από το 1938 ζωή της. Το "Κάποια κορίτσια, κάποια καπέλα και ο Χίτλερ" είναι ένα μικρό λογοτεχνικό και ιστορικό διαμάντι το οποίο θα λατρέψουν ιδιαιτέρως οι λάτρεις του ιστορικού μυθιστορήματος.

"Η Κόλμαρκτ ήταν έρημη, σιωπηλή λες και μας είχε πλήξει πανούκλα. Τεράστιες κόκκινες σημαίες με τη σβάστικα- εκατοντάδες, χιλιάδες σημαίες- είχαν κρεμαστεί σε μικρή απόσταση μεταξύ τους στην απέναντι πλευρά του δρόμου, από τη μία άκρη της Κόλμαρκτ ως την άλλη. Σχημάτιζαν κάτι σαν ταβάνι, έκρυβαν τα πάντα. Δεν υπήρχε ήλιος, μόνο σημαίες με τη σβάστικα. Δεν υπήρχε ουρανός, μόνο σημαίες με τη σβάστικα. Δεν υπήρχε Θεός."



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Beth o’ Leary, Η ανταλλαγή, εκδ. Μεταίχμιο

  Αναντίρρητα, δεν είναι όλα τα feelgood μυθιστορήματα ωραία, ούτε και καλογραμμένα. "Η ανταλλαγή" όμως διαθέτει αυτά τα χαρακτηρι...