Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2021

Emma Stonex, Οι φαροφύλακες, εκδ. Μεταίχμιο, 2021, σελ. 469, μετ. Ι. Ηλιάδη

 

https://www.metaixmio.gr/el/products/%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CF%82

Ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό είναι το μυθιστόρημα της Emma Stonex για τους φάρους και τη ζωή των φαροφυλάκων και των οικογενειών τους. Εμπνευσμένο από μία αληθινή εξαφάνιση τριών φαροφυλάκων το 1900 στις νήσους Εβρίδες της Μεγάλης Βρετανίας, το βιβλίο "Οι φαροφύλακες" διαδραματίζεται στην Κορνουάλη το 1972 και το 1992.

Η Κόρη ή ο Βράχος της Κόρης είναι ένας φάρος στην Κορνουάλη της Μεγάλης Βρετανίας πάνω σε μια βραχονησίδα, απομονωμένος και κυκλωμένος από επικίνδυνα νερά. Θεωρείται ένα από τα δυσκολότερα πόστα για τους φαροφύλακες. Υπηρετούν εκεί εκ περιτροπής τρεις κάθε φορά φαροφύλακες για χρονικό διάστημα δύο μηνών. Πώς γίνεται, όμως, μία μόλις μέρα πριν από την αλλαγή τους και οι τρεις άνδρες να εξαφανιστούν μυστηριωδώς χωρίς να αφήσουν ίχνη και αφήνοντας την πόρτα του πύργου κλειδωμένη από μέσα; Και το πιο παράξενο απ' όλα, τα ρολόγια είναι όλα σταματημένα στην ίδια ακριβώς ώρα. Ποιο μυστήριο κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Η εταιρεία Τράιντεντ των φάρων προσπαθεί να κουκουλώσει τα δυσάρεστα γεγονότα, δηλώνει επισήμως ως θανόντες τους αγνοούμενους φαροφύλακες και αποζημιώνει τις οικογένειές τους. Κι όμως, οι γυναίκες δεν μπορούν να λησμονήσουν το παρελθόν τόσο εύκολα...

Είκοσι χρόνια αργότερα ένας διάσημος συγγραφέας παίρνει συνεντεύξεις από τις γυναίκες των αγνοουμένων φαροφυλάκων, προσπαθώντας να εξιχνιάσει το μυστήριο που καλύπτει την εξαφάνισή τους. Κάποιες είναι πρόθυμες να μιλήσουν και έχουν, εν τω μεταξύ, προχωρήσει στη ζωή τους, κάποιες άλλες όχι.

Τελικά αυτό που κρύβεται πίσω από όλη αυτή την ιστορία είναι περισσότερο ανθρώπινο και ρεαλιστικό απ' όσο φαίνεται εξαρχής. Ό,τι αξίζει στο βιβλίο είναι η υπέροχη ατμόσφαιρα που καταφέρνει να δημιουργήσει η Stonex, δηλαδή μια αύρα μυστηρίου, γεμάτη αλμύρα και υγρασία, με φόντο το ομιχλώδες τοπίο και τα απόκρημνα βράχια των ακτών της Κορνουάλης.

Ακόμα, έξυπνο αφηγηματικό τέχνασμα είναι η μη εμφάνιση του συγγραφέα που ερευνά το μυστήριο ως δρώντος προσώπου στις σελίδες του βιβλίου, παρά μονάχα με έμμεσο τρόπο. Η συγγραφέας, κρύβει εντέχνως το πρόσωπό του και τον εμφανίζει να συνομιλεί με τις γυναίκες που παίρνει συνέντευξη, χωρίς όμως να του δώσει τον παραμικρό "θεατρικό" ρόλο ή να του επιτρέψει να μιλήσει. Η παρουσία του διαφαίνεται και εννοείται μονάχα από τα λεγόμενα των γυναικών που απαντούν στις ερωτήσεις του. Αυτό εντείνει τη μυστηριώδη ατμόσφαιρα, όπως και η εναλλαγή των ημερομηνιών 1972, οπότε ο αναγνώστης παρακολουθεί τι ακριβώς συνέβη τότε μεταξύ των τριών ανδρών στον πύργο, και του 1992, οπότε ο συγγραφέας ερευνά και οι μνήμες είναι ακόμη ζωντανές για τις γυναίκες τους. Η συγγραφέας κορυφώνει σταδιακά τα γεγονότα φτάνοντας στην ημέρα της εξαφάνισης και εξηγεί τα πάντα ως το τέλος, χωρίς να αφήσει με άλυτες απορίες τον αναγνώστη.

Στα θετικά του βιβλίου συγκαταλέγεται, επίσης, και το πρωτότυπο θέμα του. Αναμφίβολα, λίγοι από εμάς γνωρίζουν σε ικανοποιητικό βαθμό πράγματα για τους φάρους και τη ζωή των φαροφυλάκων όπως ήταν, παλιά τουλάχιστον, σε αυτούς. Και, οπωσδήποτε, ελάχιστοι από εμάς, θα μπορούσαν ποτέ να αναλογιστούν τις δυσκολίες που συνεπαγόταν ένα τέτοιο επάγγελμα για τις οικογένειες των φαροφυλάκων, οι οποίες ήταν αναγκασμένες να περνούν χωριστά μεγάλο μέρος του έγγαμου βίου τους, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.

Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ταινία, γραμμένο σε μεστή γλώσσα, η οποία διατηρεί την ομορφιά της κατά τη μετάφραση. Οι διάλογοι, ιδίως μεταξύ των φαροφυλάκων, είναι αυθόρμητοι, ολοζώντανοι και γραμμένοι στην απλή καθημερινή γλώσσα των ανθρώπων του λαού, αν και τα λόγια τους καμιά φορά είναι αινιγματικά και αμφίσημα. 

Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα βιβλίο που εστιάζει στο τι σήμαινε πραγματικά να είναι κάποιος φαροφύλακας, τόσο για τον ίδιο, όσο και για τη σύζυγο και τα παιδιά του. Η ιδιοσυγκρασία των φαροφυλάκων και των συμβίων τους, τα συναισθήματά τους και οι σκέψεις τους καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο στις σελίδες του βιβλίου δικαιώνοντας τον τίτλο του βιβλίου, ο οποίος εστιάζει ακριβώς πάνω σε αυτούς τους μοναχικούς άνδρες, οι οποίοι ήρθαν πολλές φορές αντιμέτωποι κατά τη διάρκεια της ζωής τους με την αγριάδα και το μένος των ωκεανών ανά την υφήλιο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Γιάννης Δενδρινός, Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους, εκδ. Διόπτρα

  Κοινή παραδοχή είναι ότι όλοι κουβαλάμε μέσα μας κάποια τραύματα, ανεξαρτήτως του πόσο βαθιά είναι αυτά, μερικοί από εμάς από την παιδικ...