Κίραν Μίλγουντ Χάργκρειβ, Οι μάγισσες του Βάρντε, εκδ. Πατάκη, 2022, μετ.Μ. Καλοφωλιά, σελ. 450

 

"Οι μάγισσες του Βάρντε" είναι η ευρωπαϊκή εκδοχή των μαγισσών του Σάλεμ, της περίφημης εκείνης δίκης των μαγισσών στη Μασαχουσέτη το 1693. Η βραβευμένη θεατρικής συγγραφέας Κίραν Μίλγουντ Χάργκρεϊβ γνωστοποιεί μία άγνωστη δίκη μαγισσών που έλαβε χώρα στη Νορβηγία τις πρώτες δεκαετίες του δέκατου έβδομου αιώνα.

Στις 24 Δεκεμβρίου του 1617, έξω από τις ακτές του νησιού Βάρντε, στη βορειοανατολική Νορβηγία, μία καταστροφική καταιγίδα που ξέσπασε απρόσμενα οδήγησε στην απώλεια όλων των ανδρών του νησιού, που ψάρευαν εκείνη την ώρα στη θάλασσα, με αποτέλεσμα οι γυναίκες τους να απομείνουν ολομόναχες και να αυτοκυβερνώνται. Κάτι τέτοιο, φυσικά, δεν μπορεί να ήταν και πολύ αρεστό σε μία εποχή όπου οι γυναίκες, πλήρως υποταγμένες στους συζύγους τους και περιφρονημένες από τις θρησκείες, κατηγορούνταν συχνότατα για μαγεία και καίγονταν πολλές φορές στην πυρά ως μάγισσες.

Η μικρή γυναικεία κοινωνία θα αναστατωθεί περαιτέρω μετά από την άφιξη στη νήσο του Αβεσσαλώμ Κόρνετ, ενός Σκωτσέζου κυνηγού μαγισσών, που βάζει στόχο της ζωής του να απαλλάξει την περιοχή από ύποπτες παρουσίες που αντιτίθενται στον λόγο του Θεού. Η νεαρή σύζυγός του, καταπιεσμένη από εκείνον, έχει όμως διαφορετική άποψη για όλα αυτά... Θα γνωρίσει τις γυναίκες του Βάρντε και θα ακροβατήσει επικίνδυνα μεταξύ της πλήρους υποταγής στον αυστηρών ηθών σύζυγό της και στην ικανοποίηση των δικών της θέλω...

Το απόγειο του κυνηγιού των μαγισσών τοποθετείται μεταξύ των ετών 1580-1630, παραδόξως, δηλαδή, μετά το "επίσημο" τέλος των Σκοτεινών Χρόνων. Το βιβλίο της Χάργκρειβ μεταφέρει αριστοτεχνικά στον αναγνώστη όλη εκείνη την ατμόσφαιρα της υστερίας και του τρόμου, αλλά και του παραλογισμού που επικρατούσε εκείνη την εποχή σχετικά με το φαινόμενο της μαγείας.

Λαμβάνοντας έμπνευση από μία άγνωστη αληθινή ιστορία, η Χάργκρεϊβ συνθέτει ένα μοναδικό πορτρέτο της γυναικείας ψυχολογίας, αλλά και μίας μικρής απομονωμένης νορβηγικής κοινωνίας την εποχή που η χώρα ήταν ενωμένη με τη Δανία και οι αυτόχθονες Σάαμι- αυτοί που ζούσαν ακολουθώντας κάποιες παγανιστικές δοξασίες των προγόνων τους-κινδύνευαν καθημερινά με φυλάκιση και θανάτωση στην πυρά ως αιρετικοί. Συνάμα, η συγγραφέας παρουσιάζει με αδρές γραμμές τη θρησκοληψία της εποχής, αλλά και τις δυσκολίες που συναντούσαν στην καθημερινή τους ζωή οι γυναίκες.

Ένα βιβλίο διαφορετικό, μία αλλιώτικη ιστορία δοσμένη με μαεστρία σε αφηγηματικό ενεστώτα μέσω της αισθαντικής γραφής της Χάργκρεϊβ, που κρατάει καθηλωμένο τον αναγνώστη από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα.