Στάθης Τσατσαλάκης, Ευανθία, εκδ. Πνοή

 

Με αφορμή τη μικρασιατική καταστροφή και τις αφηγήσεις της γιαγιάς του ο συγγραφέας Στάθης Τσατσαλάκης από την Αθήνα μας αφηγείται τον βίο και την πολιτεία της Ευανθίας στο πρώτο του μυθιστόρημα με τον ομώνυμο τίτλο.

 

Η Ευανθία  ήταν μόλις δώδεκα ετών όταν τη βρήκε η μικρασιατική καταστροφή. Χάνει τους πάντες εκεί, τον πατέρα, τη μητέρα και την αδελφή της και η ίδια σώζεται τυχαία από μία πλούσια Ιταλίδα, τη Φραντσέσκα. Η Φραντσέσκα θα σταθεί σαν δεύτερη μάνα για την Ευανθία στη Φλωρεντία. Εκεί θα βρεθεί η άτυχη Ευανθία και θα προσπαθήσει να πάρει από τη ζωή όλα όσα η τελευταία της στέρησε. Η Ευανθία θα μαγευτεί από τη Φλωρεντία του Μεσοπολέμου και θα γνωρίσει πολλές προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Μουσολίνι, ο Γκράσι και ο Πικάσο. Θα ταξιδέψει επίσης αρκετά στο πλευρό της Φραντσέσκας και στο τέλος θα αποφασίσει να σπουδάσει νοσηλευτική. Όμως, ένα ακόμα γύρισμα της μοίρας θα της στερήσει αυτή τη χαρά και θα την κάνει να γυρίσει πίσω στην Ανατολή, αυτή τη φορά στη Νάξο, πλάι στον επιζώντα πατέρα της. Η ζωή της εκεί θα είναι δύσκολη, καθώς η Ευανθία θα ασχοληθεί με τη σηροτροφία και θα αναγκαστεί να αφήσει για άλλη μια φορά πίσω τα όνειρά της για να γίνει νοσοκόμα.

 

 Ενώ θα γνωρίσει δύο φορές τον έρωτα, την  πρώτη στην Ιταλία στο πρόσωπο του Τόνι και τη δεύτερη στη Νάξο στο πρόσωπο του Γερμανού γλύπτη Βίλχελμ, τελικά θα βρεθεί παντρεμένη με έναν καπετάνιο του νησιού, ο οποίος όμως θα λείπει διαρκώς από το νησί αφήνοντας την Ευανθία μαζί με την ιδιότροπη πεθερά της που θα την ξεπατώσει στη δουλειά. Μην αντέχοντας τέτοια ζωή θα επιλέξει να βρεθεί στη ναζιστική Γερμανία για να αναζητήσει τον αγαπημένο της. Εκεί θα ανακαλύψει ότι πολλά πράγματα έχουν αλλάξει και ότι τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται στην ξενοφοβική και ρατσιστική Γερμανία. Οι γνωριμίες της θα τη βοηθήσουν να παρευρεθεί στο Μόναχο κατά τη διάρκεια της υπογραφής των περίφημων Συμφωνιών του Μονάχου και να υπηρετήσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, στο Νταχάου και στο Άουσβιτς. Εκεί θα γνωρίσει από πρώτο χέρι τη φρίκη του ναζιστικού τρόμου και των ιατρικών πειραμάτων στα στρατόπεδα. Όταν θα επιστρέψει και πάλι στην Ιταλία, μεσούντος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου δεν θα είναι ξανά ο ίδιος άνθρωπος. Θα έχει ανακαλύψει για τρίτη φορά τον έρωτα στο πλευρό του Πολωνού Γιαν. Αυτή την πολυτάραχη ζωή της τη διηγείται στον εγγονό της σε μία συναρπαστική πρωτοπρόσωπη και ολοζώντανη αφήγηση. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου βλέπουμε πως η ίδια η Ιστορία καθορίζει πολλές φορές τη μοίρα μας και πως ο άνθρωπος είναι τελικά έρμαιο των μεγάλων γεγονότων της, αφού η ζωή του εν τέλει εξαρτάται από αυτά.