Ελίφ Σαφάκ, Το νησί των χαμένων δέντρων, εκδ. Ψυχογιός

 

Άκρως επιτυχής συνδυασμός μυθιστορίας, Ιστορίας και Οικολογίας

Σε ό,τι με αφορά, νιώθω ότι δεν υπερβάλλω διόλου με τη δήλωσή μου ότι η Ελίφ Σαφάκ είναι μία από τις σπουδαιότερες λογοτέχνιδες των ημερών μας. Ωραίος, ρέων λόγος, ευρηματικότητα, πρωτοτυπία και φαντασία στα βιβλία της, αληθοφανείς και καλά πλασμένοι χαρακτήρες και πλοκή που καθηλώνει. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από ένα βιβλίο στ' αλήθεια;

Προς επαλήθευση των παραπάνω θέσεων, το νέο βιβλίο της Βρετανοτουρκάλας συγγραφέως με τίτλο "Το νησί των χαμένων δέντρων" αποδεικνύεται εξίσου χαρισματικό. Η συγγραφέας καταφέρνει αυτή τη φορά να συνδυάσει αριστοτεχνικά την Ιστορία με την Οικολογία, αλλά και τη Βοτανική και την Κοινωνιολογία. Όλα τα παραπάνω ενταγμένα, φυσικά, μέσα σε ένα καταπληκτικό μυθιστορηματικό πλαίσιο. 

Η Άντα Καζαντζάκη είναι  μία έφηβη που μεγαλώνει στο Λονδίνο τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα και αντιμετωπίζει όλα τα προβλήματα με τα οποία έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι οι έφηβοι ανά την υφήλιο. Η καταγωγή της είναι μεικτή, ο πατέρας της Κώστας είναι Ελληνοκύπριος και η μητέρα της Ντέφνε τουρκοκύπρια, μετανάστες από την Κύπρο. 

Η Άντα, όμως,  έχει ένα ακόμη πρόβλημα... Έχασε τη μητέρα της πρόσφατα και τώρα μεγαλώνει μαζί με τον βοτανολόγο και κάπως ιδιόρρυθμο κοινωνικά πατέρα της. Ο Κώστας αρέσκεται να μιλάει στα φυτά του, και ιδιαίτερα στη συκιά που έχει φυτέψει στην αυλή του και έχει φέρει από την Κύπρο. Η συκιά αυτή, μία Ficus carica, κουβαλά τη δική της πονεμένη ιστορία, την οποία θα μας αφηγηθεί η ίδια, αφού η Ελίφ Σαφάκ θα επιλέξει να δώσει φωνή και σε αυτήν.

Μαζί με την ταραγμένη ιστορία του νησιού και την αφήγηση των τραγικών γεγονότων από το τραύμα του "1974", η συμπαθητική συκιά θα μας διηγηθεί τα ευτυχισμένα παιδικά χρόνια του Κώστα και της Ντέφνε στο νησί, αλλά και θα καταθέσει όλα της τα παράπονα ενάντια στο κτηνώδες ανθρώπινο γένος που ταλαιπωρεί  καθημερινά τον πλανήτη μας και τους ενοίκους του.

Η αφήγηση κινείται σε τρεις άξονες: μία της συκιάς, και δύο των ανθρώπων, μία για το παρελθόν στην Κύπρο και μία για το παρόν στο Λονδίνο. Μέσα από τα οδυνηρά γεγονότα του παρελθόντος, ο Κώστας και η Άντα, με τη βοήθεια της θείας Μεριέμ, θα προσπαθήσουν να γιατρέψουν τις πληγές τους, να ξεπεράσουν τον θάνατο της Ντέφνε και να χαράξουν μία νέα πορεία στη ζωή τους.

Οι αποκαλύψεις της Σαφάκ θα μας συγκλονίσουν, όχι μόνο σχετικά με το πως είδαν οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι, Έλληνες και Τούρκοι, τον ελληνοτουρκικό πόλεμου του 1974, αλλά και σχετικά με αυτά που θα κατέθεταν τα δέντρα για το ανθρώπινο γένος αν είχαν φωνή.

Η Σαφάκ, πέρα από ένα καλό μάθημα Ιστορίας, θίγει πολλά καίρια ζητήματα της εποχής μας με το βιβλίο της: το θέμα του αλκοολισμού, των αγνοουμένων από τον πόλεμο, της υπερθέρμανσης του πλανήτη, της προσφυγιάς και της μετανάστευσης.

Βαγγέλης Τζούκας, Ζουν ανάμεσά μας, Αλλόκοτες θεωρίες και ανορθολογισμός στον σύγχρονο κόσμο, εκδ. Επίκεντρο

 

 

            Οι Θεωρίες συνωμοσίας γνωρίζουν εξαιρετικά άνθηση στη σημερινή εποχή της παραπληροφόρησης και του ανορθολογισμού.  Και πραγματικά είναι τόσο πολλές που είναι δύσκολο να τις απαριθμήσει κανείς. Αυτό επιχειρεί να κάνει ο κοινωνιολόγος και συγγραφέας Βαγγέλης Τζούκας με καταγωγή από την Άρτα, ο οποίος μένει μόνιμα σήμερα στο Ηράκλειο της Κρήτης.

            Όπως μας λέει και ο ίδιος, το παρόν πόνημά του γράφτηκε κατά την περίοδο της πανδημίας του

Covid-19 και στοχεύει να παρουσιάσει στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό δεκαπέντε δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας και τα παρακλάδια τους. Δεν γίνεται κάποια προσπάθεια από πλευράς του συγγραφέα να αποδείξει  ότι οι θεωρίες αυτές δεν ευσταθούν, απλώς αυτός αρκείται να τις παρουσιάσει με τρόπο εύληπτο, απλό και συνοπτικό, που δεν κουράζει τον αναγνώστη.

Ο συγγραφέας, όμως, στην εισαγωγή του βιβλίου του αναζητά, κατ’ αρχάς, τις αιτίες για τις οποίες η ανθρώπινη φύση είναι τόσο επιρρεπείς σε θεωρίες συνωμοσίας ειδικά στις μέρες μας. Εν συνεχεία, αναγνωρίζει το γεγονός ότι υπάρχουν, πάντως και αληθινές συνωμοσίες και αναζητά τα κοινά σημεία μεταξύ των ανορθολογικών θεωριών συνωμοσίας τα οποία θα πρέπει να μας κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου εφόσον τα εντοπίσουμε, σχετικά με την αληθινή  ή όχι υπόσταση της εν λόγω θεωρίας. Ο συγγραφέας επίσης προειδοποιεί ευθέως το κοινό του ότι όσο αλλόκοτες, γελοίες, κωμικοτραγικές, ή ακόμη και κωμικές φαντάζουν αυτές οι θεωρίες, εντούτοις, πάντα υπάρχει η πιθανότητα να έχουν πολλές και τραγικές καμιά φορά συνέπειες στις ζωές μας και την κοινωνία. Γι’ αυτό, επομένως, πρέπει να επιστρατεύουμε τον ορθολογισμό μας κάθε φορά που ακούμε κάποια από αυτές, να κρίνουμε νηφάλια και να μην πέφτουμε στην παγίδα της ατέρμονης αναπαραγωγής τους στα social media, μία τακτική που μόνο κακό μπορεί να κάνει, όπως έχει πολλάκις αποδειχτεί.

Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του Τζούκα ασχολείται με τις θεωρίες που έχουν να κάνουν με το Ολοκαύτωμα, τους Εβραίους και τα περίφημα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών», ενός κειμένου του οποίου ενώ  η πλαστότητα έχει αποδειχτεί περίτρανα  ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα, εντούτοις εξακολουθεί να επηρεάζει τους αμαθείς και να δημιουργεί νέες θεωρίες συνωμοσίας.

Το δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένα στις θεωρίες συνωμοσίας που σχετίζονται με την κβαντοφυσική και την τεχνολογία και τους σεισμούς και την κλιματική αλλαγή. Εν συνεχεία ο συγγραφέας ασχολείται με τους υπαινιγμούς σχετικά με τη ροκ ή τη μέταλ μουσική, αλλά και με τους ψεκασμούς των αεροπλάνων. Οι θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την 11^η Σεπτεμβρίου καταλαμβάνουν, φυσικά, περίοπτη θέση στο βιβλίο, όπως και οι θεωρίες σχετικά με την επίπεδη γη. ΟΙ χαμένες ήπειροι, οι Πεφωτισμένοι, οι ιατρικές συνωμοσίες σχετικά με την πανδημία και οι εθνικιστικές ή θρησκοληπτικές συνωμοσίες αναφέρονται επίσης στο βιβλίο. Στο τέλος, ο συγγραφέας αναφέρει αναλυτικά τις διαδικτυακές και τις βιβλιογραφικές πηγές του, ενώ υπάρχει και ευρετήριο σχετικά με τις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές που αναφέρονται στο βιβλίο.

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο που συγκεντρώνει όλες  τις θεωρίες συνωμοσίας που μπορεί να έχετε ακούσει ποτέ και θα προσφέρει μερικές ευχάριστες-αλλά και αστείες-στιγμές χαλάρωσης κατά την ανάγνωσή του.

Παναγιώτης Βέμμος, Τριπολιτσά, μαρτυρική πόλη, εκδ. Κέδρος

 

Ένα βιβλίο για την ιστορία της Τρίπολης κατά τους νεώτερους χρόνους υπογράφει ο Παναγιώτης Βέμμος, μαθηματικός και συγγραφέας από την Αργολίδα και μόνιμος κάτοικος της Τρίπολης από το 1979. Το βιβλίο εξετάζει την ιστορία της Τριπολιτσάς, της σημερινής επονομαζόμενης Τρίπολης από τη στιγμή της δημιουργίας της κατά τα ύστερα βυζαντινά χρόνια, την ανάδειξή της σε σπουδαίο διοικητικό κέντρο των Οθωμανών και την καταστροφή της τελικώς από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά το 1828.

 

Η Τριπολιτσά ιδρύθηκε στις αρχές του 15^ου αιώνα και αναπτύχθηκε κατά τον 18^ο αιώνα. Το πιο σπουδαίο γεγονός στην ιστορία της πριν από την περίφημη άλωση το 1821, είναι, αναντίρρητα, η ίδρυση της Ελληνικής Σχολής το 1730 από τους Παρθένιο και Σπανό. Στη σημαντική αυτή σχολή της Τριπολιτσάς φοιτούσαν, εκτός από Έλληνες, και κάποιοι Οθωμανοί ευγενείς, με γνωστότερο ανάμεσά τους τον Σουλεϊμάν Πενάχ Εφέντη. Επόμενος σταθμός στην ιστορία της πόλης, αλλά και στην ιστορία της Πελοποννήσου γενικά, είναι η επανάσταση των Ορλωφικών το 1770.

 

Εν συνεχεία, έπειτα από την συνοπτική παρουσίαση των γεγονότων του ελληνικού ξεσηκωμού κατά το 1821, ο  συγγραφέας επικεντρώνεται στην περιγραφή των γεγονότων τα οποία αφορούν την άλωσή της στις 23 Σεπτεμβρίου 1821 και τον φόνο πολλών χιλιάδων νεκρών Τούρκων- περίπου 30.000-, Ελλήνων, Αλβανών, αλλά και 2.000 περίπου Εβραίων. Αυτοί οι φόνοι καθιστούν την Τριπολιτσά μαρτυρική πόλη.

 

Ακολούθως, περιγράφονται αναλυτικά τα γεγονότα της ελληνικής επανάστασης μετά από την άλωση της Τριπολιτσάς, αλλά και τα τραγικά γεγονότα των ελληνικών εμφυλίων πολέμων που κόντεψαν να σβήσουν την ελληνική επανάσταση. Μεγάλο μέρος από τις εμφύλιες αυτές διαμάχες έλαβε χώρα  στην Πελοπόννησο, επομένως και στην Τριπολιτσά και ο κορυφαίος αγωνιστής της επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, έπαιξε κομβικό ρόλο σε αυτούς και είναι γνωστό ότι φυλακίστηκε μάλιστα στο φρούριο του Παλαμηδίου, στο Ναύπλιο. Όταν,  όμως, ο Αιγύπτιος Ιμπραήμ πασάς, ο γιος του Μοχάμεντ Άλη, αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο μετά την καταστολή της ελληνικής επανάστασης στην Κρήτη, η κυβέρνηση αποφυλάκισε εσπευσμένα τον Κολοκοτρώνη προκειμένου αυτός να αντιμετωπίσει τους Τουρκοαιγύπτιους επιτυχώς, όπως και τελικά έγινε. Τα γεγονότα που αφορούν τις τρεις Εθνοσυνελεύσεις των Ελλήνων που έλαβαν χώρα στην Πελοπόννησο επίσης περιγράφονται αναλυτικά στο βιβλίο.

 

Την καταστροφή της Τριπολιτσάς από τον Ιμπραήμ πασά κατά το έτος 1828 από τον ίδιο τον Ιμπραήμ πασά, μας αφηγείται ο συγγραφέας σε ένα από τα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου. Τα δύο τελευταία κεφάλαια είναι αφιερωμένα στην περιγραφή των μνημείων της Τριπολιτσάς που έχουν σωθεί ως σήμερα, αλλά και στα μνημεία της γύρω περιοχής, όπως το περίφημο υδραγωγείο της Τριπολιτσάς και το τζαμί του Θανά. Να σημειώσουμε εδώ ότι στο χωριό Θανάς, τρία χιλιόμετρα περίπου νότια της Τρίπολης, ήταν η έδρα της πρώτης οθωμανικής εξουσίας, προτού διοικητικό κέντρο γίνει η ίδια η Τριπολιτσά. Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται επίσης χρήσιμη για τον ερευνητή βιβλιογραφία και ευρετήριο.

 

Εν κατακλείδι, αν και ο τίτλος του πονήματος προϊδεάζει τον αναγνώστη ότι το βιβλίο θα μιλάει μονάχα για την πόλη της Τριπολιτσάς, εντούτοις αυτό περιέχει, εν τέλει, και πολλές πληροφορίες σχετικά με την Ελληνική επανάσταση και την ιστορία της Πελοποννήσου γενικά κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Αγώνα. Η έκδοση εμπεριέχει, επίσης, και αρκετές κατατοπιστικές έγχρωμες φωτογραφίες.

Lucy Foley, Τελευταίο γράμμα από τον Βόσπορο, εκδ. Μίνωας

 

H Λούσι Φόλεϋ είναι γνωστή μυθιστοριογράφος στη Βρετανία και τον κόσμο, αλλά και συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων. Πολλά από τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε σαράντα γλώσσες και κυκλοφορούν σε πολλές χώρες. Έτσι και το τελευταίο της πόνημα με τίτλο «Τελευταίο γράμμα από τον Βόσπορο» δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένα πολλά υποσχόμενο, αλλά και πρωτότυπο έργο.

                Η πρωτοτυπία του έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι  αφορά μία σχετικά άγνωστη στους περισσότερους Έλληνες, αλλά και στους Ευρωπαίους γενικότερα, πτυχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία αφορά τη συμμαχική κατοχή της Κωνσταντινούπολης κατά τα έτη 1918-1923. Τότε, ως σύμμαχος των ηττημένων στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο Κεντρικών Δυνάμεων, η πρωτεύουσα της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βρέθηκε υπό την τετραπλή κατοχή των Συμμαχικών Δυνάμεων (βρετανική, ιταλική, γαλλική, ελληνική).

Πώς είδαν την κατοχή αυτή οι Οθωμανοί; Συνηθίζουμε να βλέπουμε τα πράγματα από την πλευρά των νικητών, έτσι αγνοούμε το πώς μπορεί να είδαν οι Οθωμανοί την εισβολή των δυτικών δυνάμεων στα εδάφη τους. Αυτή την οπτική μας περιγράφει στο βιβλίο της η Φόλεϋ από την πλευρά της κεντρικής ηρωίδας του βιβλίου της, της Νουρ, μιας τουρκάλας δασκάλας, της οποίας η ζωή αλλάζει τα μέγιστα με την συμμαχική κατοχή της Κωνσταντινούπολης. Και αυτό γιατί το σπίτι της μετατρέπεται, κατά την περίοδο αυτή, σε στρατιωτικό νοσοκομείο, με αποτέλεσμα αυτή να εξαναγκάζεται να πουλά τα εργόχειρά της για να ζήσει.

Η Νουρ έχει ένα αδελφό που πολέμησε με τους Συμμάχους, τον Κερέμ. Ο πατέρας της ήταν δυτικόφιλος και η ίδια είναι καλή γνώστρια της δυτικής λογοτεχνίας, αυτό όμως δεν θα την εμποδίσει να δει την ξενική κατοχή ως μία εισβολή στα εδάφη της πατρίδας της.

Η Νουρ θα ζήσει έναν έρωτα απαγορευμένο με τον Τζορτζ, έναν Βρετανό γιατρό. Και ο έρωτας αυτός θα αλλάξει τη ζωή της όπως είναι φυσικό. Η Νουρ και ο Τζορτζ θα γνωριστούν όταν εκείνη θα φέρει στο νοσοκομείο ένα ορφανό αγόρι που έχει πάρει υπό την προστασία της και θα αρρωστήσει βαριά από ελονοσία.  Το αγόρι αυτό όμως κρύβει και ένα φοβερό μυστικό. Κι ενώ η Νουρ και ο Τζορτζ αρχικά θα είναι δύσπιστοι ο ένας απέναντι στον άλλον, εφόσον ανήκουν και σε διαφορετικά στρατόπεδα, εντούτοις γρήγορα η αντιπάθεια αυτή θα μετατραπεί σε σφοδρό έρωτα.

Το βιβλίο παρακολουθεί τα γεγονότα υπό τη σκοπιά καθενός από τους ήρωες, μέσω μικρών και σύντομων κεφαλαίων που μαρτυρούν τα συναισθήματα κάθε ενός από τους ήρωες, αλλά και πολλών χρονικών εναλλαγών.

 

Λεωνίδας Γ. Γουργουρίνης, Μαυροπετρίτης, το γεράκι της Μεσογείου, εκδ. Αρτέον

 

 

Ένα αληθινό ιστορικό μυθιστόρημα για την πειρατεία στη Μεσόγειο τον 16^ο αιώνα, πιστό καθ’ όλα στην αναπαράσταση της εποχής που απεικονίζει, υπογράφει ο ιστοριοδίφης και συγγραφέας Λεωνίδας Γουργουρίνης, γνωστός για την ενασχόλησή του με τον κόσμο της πειρατείας του Αιγαίου κατά τη νεώτερη ιστορική περίοδο.

 

Η υπόθεση του βιβλίου με τίτλο «Μαυροπετρίτης, το Γεράκι της Μεσογείου» διαδραματίζεται στον ταραγμένο κόσμο της Μεσογείου κατά τον 16^ο αιώνα, τότε που ο αγώνας μεταξύ Οθωμανών και Βενετών για την κυριαρχία στην «Άσπρη θάλασσα» βρισκόταν στο απόγειό του. Οι περισσότεροι από τους Έλληνες δεν γνωρίζουν τίποτε για τον ανταγωνισμό αυτό και για τους επτά βενετοτουρκικούς πολέμους που έλαβαν χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο από τον 15^ο έως και τον 18^ο αιώνα, αφού στο σχολείο η ιστορία της περιόδου αυτής στην Ελλάδα διδάσκεται αποκλειστικά ως «τουρκοκρατούμενη», κάτι το οποίο όμως αγνοεί το γεγονός ότι πολλά νησιά του Αιγαίου βρίσκονταν ακόμη υπό την κυριαρχία των Φράγκων, είτε αυτοί ήταν Βενετοί πιο συχνά, είτε Γενουάτες, είτε και Ιωαννίτες ιππότες. Η θεώρηση αυτή, επίσης, αγνοεί εντελώς το πολύ σημαντικό και ευρύ φαινόμενο της πειρατείας στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο γενικότερα, ένα φαινόμενο που γνώρισε μεγάλη έξαρση ιδίως από τον 15^ο μέχρι και τον 18^ο αιώνα.

 

«Μαυροπετρίτης» λεγόταν το όνομα του σκάφους του γνωστού Κερκυραίου πειρατή Πέτρου Λάντζα. Την άστατη και τυχοδιωκτική ζωή αυτού ακριβώς του πειρατή περιγράφει ο Γουργουρίνης στο βιβλίο του, επικεντρωμένος στα έτη 1563 με 1576 περίπου.

 

Ο Λάντζας, αδιαμφισβήτητα Ρωμιός πατριώτης, ήρθε σε σύγκρουση με τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας όταν αυτή υπέγραψε ειρήνη με τον Οθωμανό σουλτάνο κατά το έτος 1573, μετά το πέρας του τέταρτου βενετοτουρκικού πολέμου (1570-1573) με τον οποίο η Βενετία απώλεσε την Κύπρο, παρά τη νικηφόρα για τους χριστιανούς έκβαση της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου. Ο Λάντζας, αν και πολεμούσε στο πλευρό των Βενετών πρωτίστως, έχοντας μάλιστα διοριστεί και διοικητής της υπό βενετικής κατοχής Πάργας το 1573, εντούτοις συγκρούστηκε με τους πρώην συμμάχους του, όταν εκείνοι αποφάσισαν να μην συνεχίσουν τον πόλεμο κατά των Οθωμανών. Αυτήν ακριβώς τη φάση της ζωής του περιγράφει ο Γουργουρίνης στο βιβλίο του, καθώς και τα πολυάριθμα παιχνίδια κατασκοπείας μιας εποχής κατά την οποία οι πειρατές και οι κουρσάροι, όσο κι παρουσιάζονταν ευπειθείς πολλές φορές στους εκάστοτε κυβερνήτες και σουλτάνους, στην πραγματικότητα δεν γνώριζαν άλλον αφέντη πέρα από τον ίδιο τους τον εαυτό.

 

Ο Γουργουρίνης σκιαγραφεί έξοχα τόσο την ταραγμένη και άστατη αυτή εποχή, όσο και τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του ίδιου του Λάντζα και των ανθρώπων που τον περιβάλλουν. Κεντρική θέση στο βιβλίο του έχει ο Λεονάρδος Κατελάνος, το πρωτοπαλίκαρό του, αλλά και ο θανάσιμος Βενετός εχθρός του, ο Μάριο Νταλίμα.

Το βιβλίο αποδίδει ιστορικά γεγονότα και καταστάσεις με μυθιστορηματικό τρόπο, αλλά αναντίρρητα ρίχνει το βάρος στην ίδια την Ιστορία. Επομένως απευθύνεται, αλλά και θα ενθουσιάσει τους ιστοριοδίφες και ιδιαίτερα τους λάτρεις της ιστορίας των Νεώτερων χρόνων. Η έρευνα την οποία έχει διενεργήσει ο συγγραφέας σχετικά με την εποχή την οποία περιγράφει είναι εμφανέστατη σε κάθε σελίδα του βιβλίου του. Εξάλλου, εκτός από το εκτενές ιστορικό εισαγωγικό σημείωμα και το χρονολόγιο της ζωής του Πέτρου Λάντζα, στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται και βιβλιογραφία για όποιον επιθυμεί να εντρυφήσει περαιτέρω στην Ιστορία της εποχής.

Λετίσια Κολομπανί, Ο χαρταετός, εκδ. Πατάκη

 

Μετά τη θαυμάσια και άκρως συγκινητική «Πλεξούδα» και το βιβλίο «Οι θριαμβεύτριες»  η Γαλλίδα ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτιδα και θεατρική συγγραφέας επιστρέφει στον λογοτεχνικό στίβο με ένα πόνημα εξίσου όμορφο και ευαίσθητο, με τίτλο αυτή τη φορά «Ο χαρταετός». Τη μετάφραση από τα γαλλικά στα ελληνικά αποδίδει θαυμάσια ο Γιάννης Στρίγκος και αυτή τη φορά.

 

Το μυθιστόρημα, όπως και το προηγούμενο μυθιστόρημά της «Η πλεξούδα», διαδραματίζεται και  πάλι στην Ινδία και έχει ηρωίδες, πρωτίστως, γυναίκες.  Πρόκειται για ένα καθαρά γυναικείο μυθιστόρημα που εξιστορεί τα δεινά που υφίστανται οι γυναίκες σε μία χώρα με τεράστιες κοινωνικές ανισότητες και κάστες τόσο κλειστές από τις οποίες δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει. Οι βασικές ηρωίδες του βιβλίου εντάσσονται κοινωνικά στην πιο χαμηλή κάστα: εκείνη των Ανέγγιχτων. Και αυτό είναι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί  στην Ινδία, πόσο μάλλον αν είσαι γυναίκα:

 

«Ελάχιστα έχει αλλάξει αυτή η νοοτροπία στο πέρασμα του χρόνου: οι Ανέγγιχτοι εξακολουθούν να θεωρούνται μιάσματα εξοστρακισμένα από την κοινωνία. Και τα κορίτσια θεωρούνται κατώτερα από τα αγόρια. Δεν υπάρχει χειρότερη κατάρα από το να γεννηθείς γυναίκα και Ντάλιτ».

 

Έτσι αποκαλούν στη Ινδία τους Ανέγγιχτους: Ντάλιτ. Τον φρικτό αυτό όσο και απόλυτο διαχωρισμό επιβάλλει η ινδουιστική θρησκεία, καταδικάζοντας τους ανθρώπους της κάστας αυτής σε απόλυτη ένδεια και στην κοινωνική απομόνωση. Αυτή την κατάσταση βιώνει η δεκάχρονη Λαλίτα που δουλεύει στο εστιατόριο των θείων της σε ένα μικρό χωριό στον κόλπο της Βεγγάλης. Παρά το γεγονός ότι οι θείοι της έγιναν χριστιανοί για να γλιτώσουν από τον κοινωνικό αποκλεισμό, εντούτοις οι περισσότεροι άνθρωποι στην Ινδία δεν είναι έτοιμοι να αποποιηθούν τόσο εύκολα τις παραδόσεις αιώνων, οι οποίες περιλαμβάνουν τον αναγκαστικό γάμο των νεαρών κοριτσιών σε ηλικία δέκα με δώδεκα ετών.

 

Η δεκάχρονη Λαλίτα δεν έχει άλλη χαρά στη ζωή της από το πέταγμα του χαρταετού της στην παραλία. Εκεί θα σώσει από βέβαιο πνιγμό τη Λένα, μια Γαλλίδα εκπαιδευτικό  που βρίσκεται στην Ινδία για να επουλώσει τα τραύματά της από μία προσωπική τραγωδία και κάνει το λάθος να κολυμπήσει στα βαθιά. Η Λένα επιθυμεί, ύστερα από το περιστατικό, να ανταποδώσει στη μικρή την καλοσύνη που τις έκανε. Τότε ακριβώς ανακαλύπτει ότι η μικρή, όπως και τα περισσότερα παιδιά στην Ινδία από την κάστα των Ανέγγιχτων, δεν πηγαίνει καν στο σχολείο. Παρ’ όλα αυτά διακατέχεται από σφοδρή επιθυμία να μάθει και να μορφωθεί. Η Λένα, μην έχοντας σκοπό και στόχο στη ζωή της, θα προσπαθήσει να αψηφήσει τις ινδικές παραδόσεις αιώνων και να ιδρύσει ένα σχολείο για όλα εκείνα τα παιδιά των απόβλητων, προσφέροντάς τους, έτσι, την ευκαιρία για μια  καλύτερη ζωή. Αυτό βέβαια, κάθε άλλο παρά εύκολο θα είναι, καθώς οι βαθιά ριζωμένες παραδόσεις δεν εγκαταλείπονται έτσι εύκολα από τους ανθρώπους του λαού, όσο άδικες κι αν φαντάζουν, ιδίως για τις γυναίκες.

 

Στο πλευρό της, όμως, η Λένα θα έχει, προκειμένου να πετύχει τον σκοπό της και την Πρέετι, την αρχηγό από την οργάνωση «Κόκκινες Ταξιαρχίες», η οποία βοηθά τις γυναίκες. Θα καταφέρουν άραγε να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των γυναικών στον κόλπο της Βεγγάλης και να αλλάξουν παγιωμένες αντιλήψεις αιώνων;

 

Η Κολομπανί συστήνει στον δυτικό αναγνώστη τις δύσκολες συνθήκες ζωής στην Ινδία μέσα από ένα μυθιστόρημα τρυφερό και καλογραμμένο που θα συγκλονίσει με τις μαρτυρίες του και τον πιο δύσκολο αναγνώστη.