Ατίκ Ραχίμι, η πέτρα της υπομονής, εκδ. Πατάκη, 2024

 

Ένα βιβλίο πραγματικά συγκλονιστικό το οποίο εξιστορεί την πικρή αλήθεια για τις γυναίκες που διαβιούν κάτω από συντηρητικό ισλαμικό καθεστώς είναι το βιβλίο του Αφγανού συγγραφέα Ατίκ Ραχίμι, γεννημένου στην Καμπούλη το 1962. Το εν λόγω βιβλίο τιτλοφορείται «η πέτρα της υπομονής»  και βραβεύτηκε με το βραβείο Goncourt το 2008. Ο συγγραφέας σήμερα ζει στη Γαλλία και ασχολείται με τη συγγραφή και με το γύρισμα τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ.

 

Το πόνημά του αποτελεί την προσωπική μαρτυρία-καταγραφή και μία εκ βαθέων κατάθεση ψυχής μιας γυναίκας στο εμπόλεμο Αφγανιστάν  της οποίας ο άνδρας βρίσκεται σε κώμα. Βέβαια, να τονίσουμε εδώ ότι η ιστορία αυτή θα μπορούσε να είχε λάβει χώρα, όπως μας λέει ο ίδιος ο συγγραφέας, στο Αφγανιστάν ή και οπουδήποτε αλλού. Με την οικουμενική αυτή διακήρυξη ο συγγραφέας αποσκοπεί στο να δώσει φωνή σε όλες τις καταπιεσμένες γυναίκες που ζουν υπό στυγνά ισλαμικά καθεστώτα και αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας και ως «αναπαραγωγικές και ηδονικές μηχανές του σε» οπουδήποτε στη γη. Επομένως, δεν υπάρχει καμία αναφορά σε υπαρκτό τόπο και χρόνο, παρά μόνο η στυγνή πραγματικότητα του πολέμου, των βομβαρδισμών και των εισβολών στα σπίτια από τους στρατιώτες που κυκλοφορούν στους δρόμους. Η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια των πολιτών σε καιρό πολέμου είναι δεδομένη και αυτή η «πολεμική αύρα» διατρέχει κάθε μία από τις σελίδες του βιβλίου, μαζί με την κραυγή οργής, αγωνίας και αποδοκιμασίας της γυναίκας για την τάση των ανδρών να εξουσιάζουν τις γυναίκες μέσω της σεξουαλικής πράξης.

 

Η δίχως ταυτότητα γυναίκα αυτή –η οποία παραμένει σκοπίμως ανώνυμη, αφού ο συγγραφέας δεν θέλει να την ταυτίσει με καμία εθνικότητα, αλλά να δώσει στον πόνο της οικουμενικό χαρακτήρα- ξενυχτά στο πλευρό του άνδρα της τον οποίο φροντίζει μετά από τον τραυματισμό του στον αυχένα από σφαίρα που τον ρίχνει σε κώμα. Σταδιακά, η γυναίκα αρχίζει να του εξομολογείται-αφού γνωρίζει ότι, ακόμη κι αν ο άνδρας την ακούει, δεν μπορεί  να αντιδράσει-όλες τις ταπεινώσεις που η ίδια είχε υποστεί στο πλάι του ως σύζυγός του, από τη μητέρα του αλλά και, κυρίως, από τον ίδιο, αλλά και όλες τι πληγές της παιδικής ηλικίας που κουβαλά εξαιτίας ενός αυταρχικού μισογύνη και ισλαμιστή βίαιου πατέρα.

 

Η γυναίκα φτάνει στη λύτρωση με αυτή της την εξομολόγηση, ενώ το δράμα της εμπόλεμης πόλης ξετυλίγεται γύρω της. Το φινάλε της ιστορίας αυτής, όμως, θα είναι απρόβλεπτο και όχι αυτό που περιμένει ο αναγνώστης. Το συμπέρασμα είναι ότι, τελικώς, οι γυναίκες παντού στη γη έχουν υποφέρει πολύ στον κόσμο εξαιτίας των θρησκειών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλες οι μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες, δηλαδή τόσο ο χριστιανισμός, ο ιουδαϊσμός και ιδίως το ισλάμ, αλλά και ο ινδουισμός έχουν επιφυλάξει στις γυναίκες θέση κατώτερη από εκείνη του άνδρα στην πλάση και δίνουν στους άνδρες το δικαίωμα να τις εξουσιάζουν.

 

Ένα βιβλίο αιχμηρό σαν λεπίδα ξυραφιού που προορίζεται να ταράξει τα νερά και όχι να χαϊδέψει αυτιά. Η γλώσσα στην οποία εξομολογείται γ ανώνυμη γυναίκα είναι ειρωνική ,κοφτερή και αγωνιώδης, η κραυγή μιας γυναίκας που επιτέλους καταφέρνει να πει όσα κρατούσε μέσα της όλα τα χρόνια της μέχρι τώρα ζωής της. Απλά εξαιρετικό.