Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου, Θεόφιλος και Κασσιανή, εκδ. Πατάκη, 2024

 

Η Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου είναι μία συγγραφέας που δεν χρειάζεται συστάσεις. Ειδικά σε ό,τι αφορά το ιστορικό μυθιστόρημα στη χώρα μας, η πρόσφατη απώλειά της αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον τόσο ιδιαίτερο αυτό λογοτεχνικό τομέα. Ιδιαίτερα με τις ιστορικές περιόδους της αρχαιότητας και του Βυζαντίου, η Λαμπαδαρίδου Πόθου είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα.

 

Με την ιστορική περίοδο του Βυζαντίου ασχολείται και στο τελευταίο βιβλίο που συνέγραψε σε ηλικία 89 ετών, το αποκαλούμενο δικαίως και ως «κύκνειο άσμα» της. Πιο συγκεκριμένα το ιστορικό μυθιστόρημα με τον τίτλο «Θεόφιλος και Κασσιανή» εξετάζει τα ιστορικά γεγονότα της βασιλείας του αυτοκράτορα Θεόφιλου από τη στιγμή που αυτός ανεβαίνει στον θρόνο, το 829 ως συμβασιλέας με τον πατέρα του Μιχαήλ Β΄ Τραυλό μέχρι και  το έτος του θανάτου του, το 842. Επομένως, η υπόθεση του βιβλίου διαδραματίζεται σε μια εξαιρετικά ταραγμένη και σκοτεινή εποχή την περίοδο της εικονομαχίας και μάλιστα κατά τη δεύτερη περίοδό της (814-842).

 

Σε αυτό το τόσο καλογραμμένο χρονικό της βασιλείας του Θεόφιλου πρωταγωνιστές είναι ο ίδιος ο αυτοκράτορας Θεόφιλος, η γυναίκα του Θεοδώρα, αλλά κυρίως η ιδιαίτερη φιγούρα της διάσημης  υμνογράφου Κασσιανής. Πράγματι, τα περισσότερα ιστορικά γεγονότα εξετάζονται υπό το πρίσμα της δικής της οπτικής σε αυτά.

 

Η Κασσιανή γεννήθηκε το 810 και απεβίωσε το 865. Προερχόταν από ευκατάστατη οικογένεια. Είναι γνωστό το επεισόδιο με τον αυτοκράτορα Θεόφιλο όταν αυτός διάλεγε τη μέλλουσα γυναίκα του ανάμεσα σε δώδεκα όμορφες και ονομαστές κόρες ευγενών. Τότε η Κασσιανή του αντιμίλησε, όταν αυτός την «τσίγκλησε» με αποτέλεσμα να μην δώσει σε εκείνη τελικά το «χρυσό μήλο», αλλά στη Θεοδώρα. Έτσι ο νεανικός τους έρωτας παρέμεινε ανολοκλήρωτος και η Θεοδώρα μονίμως ζήλευε τη σχέση τους.

Η Κασσιανή, όπως και η Θεοδώρα, ήταν εικονολάτρισσα, σε αντίθεση με τον αυτοκράτορα Θεόφιλο που ήταν σφοδρός εικονομάχος. Έμεινε στην ιστορία όχι μονάχα για τους ύμνους που έγραψε, αλλά και για την προστασία που παρείχε σε εικόνες.

 

Η Λαμπαδαρίδου Πόθου επιχειρεί μία «ανατομία» της ψυχοσύνθεσης της μεγάλης υμνωδού, αλλά και του χαρακτήρα της. Φαίνεται πως η Κασσιανή ήταν ένα πλάσμα γεμάτο αγάπη για τους γύρω της, για όλους τους ανθρώπους, τα ζώα, τις εικόνες τον Θεό, τον αυτοκράτορα, αλλά και τον Φαβιανό, στο πρόσωπο του οποίου αποπειράθηκε να γνωρίσει την οικογενειακή ζωή προτού αυτός σκοτωθεί νέος σε μάχη με τους Άραβες. Διότι η Κασσιανή αγαπούσε εις βάθος και παθιασμένα. Και αγαπούσε με πάθος, τόσο τον Θεόφιλο και τον Φαβιανό, όσο τις εικόνες, τον Θεό και τους ανθρώπους γύρω της, τους οποίους πάντοτε βοηθούσε.

 

Η Λαμπαδαρίδου Πόθου καταφέρνει όπως πάντοτε να δώσει ένα ξεκάθαρο ιστορικό στίγμα της εποχής κατά την οποία διαδραματίζεται το μυθιστόρημά της και να ψυχογραφήσει άριστα τους ήρωές της με την υπέροχα γλαφυρή πένα της. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ένα γνήσιο ιστορικό μυθιστόρημα το οποίο περιέχει πάμπολλες πληροφορίες για την περίοδο της Εικονομαχίας στο Βυζάντιο, ιδίως για την καθημερινή ζωή κατά τις ταραγμένες αυτές εποχής, αλλά και ένα έξοχα ψυχαγωγικό πόνημα γραμμένο με κάθε σεβασμό στην ελληνική γλώσσα, την οποία και αναδεικνύει.

 

Η Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου υπήρξε πράγματι μία «μεγάλη» συγγραφέας και αυτό αποδεικνύεται σε κάθε ένα από τα βιβλία της.