Μία ηθοποιός, σκηνοθέτιδα και μεταφράστρια από το Ρίο ντε Τζανέιρο οπωσδήποτε αποτελεί ιδιαίτερη συγγραφική περίπτωση. Πράγματι, δια του λόγου το αληθές, τα δεκαέξι διηγήματα του παρόντος τόμου με τίτλο "Κι έτσι τότε εγώ απόμεινα δίχως το παιδί εκείνο" αποδεικνύουν περίτρανα το γεγονός αυτό.
Τα διηγήματα διαδραματίζονται όλα στη γενέτειρα της συγγραφέως, το Ρίο ντε Τζανέιρο και απεικονίζουν τη ζωή των απλών καθημερινών ανθρώπων που παλεύουν αέναα για την επιβίωσή τους κάτω από δύσκολες συνθήκες.
Οπωσδήποτε, κανείς δεν μπορεί να πει ότι τα συγκεκριμένα διηγήματα είναι αισιόδοξα, πόσο μάλλον όταν το θέμα που κυριαρχεί σε αυτά είναι πρωτίστως ο θάνατος, αλλά και η δυστυχία, ο πόνος, η πείνα και οι εγκληματικές συμμορίες που δρουν στις φτωχογειτονιές και τις φαβέλες του Ρίο. Ωστόσο, διαβάζονται απνευστί κυρίως χάρη στην ωραιότητα του λόγου της συγγραφέως και την αγωνία για την κατάληξη της υπόθεσης που η συγγραφέας καταφέρνει να εμφυσήσει στους αναγνώστες με τις πρωτότυπες αφηγηματικές τεχνικές της.
Πράγματι, σύμφωνα με τα λεγόμενα της συγγραφέως, η βία, η αποξένωση και η αδικία φαίνεται να κυριαρχούν στις βραζιλιάνικες μεγαλουπόλεις. Η Κάρλα Μπέσα αντλεί έμπνευση και από συγκλονιστικά άρθρα στα πρωτοσέλιδα των βραζιλιάνικων εφημερίδων που αφορούν διάφορα εγκλήματα. Αυτά πολλές φορές έχουν τα παιδιά ως θύματα, την πιο αθώα, δηλαδή, κοινωνική ομάδα, η οποία φαίνεται όμως να υποφέρει περισσότερο από τις υπόλοιπες στις φτωχογειτονιές του Ρίο.
Χαρακτηριστικό τις απαισιόδοξης νότας που κυριαρχεί είναι ότι απουσιάζουν παντελώς από το βιβλίο τα "ευχάριστα" πράγματα που όλοι εμείς έχουμε συνδέσει με τη βραζιλιάνικη κουλτούρα, όπως το καρναβάλι, η σάμπα και το ποδόσφαιρο. Και αυτό συμβαίνει διότι σκοπός της συγγραφέως δεν είναι να παρουσιάσει τη γνωστή κοσμοπολίτικη Βραζιλία, τη Βραζιλία, δηλαδή, που γνωρίζουμε όλοι εμείς του ποδοσφαίρου και του καρναβαλιού, αλλά τη Βραζιλία με τον παραμελημένο κόσμο του περιθωρίου και του υποκόσμου, τη Βραζιλία των ανθρώπων που υποφέρουν και αγνωίζονται καθημερινά για την επιβίωση στις φαβέλες.
Η αφόρητη, για κάποιους, πείνα, σκληρές εικόνες από αυτοκτονίες και δολοφονίες αθώων, επώδυνες και θανατηφόρες ασθένειες, ένας εμπρησμός της συζύγου από τον σύζυγο, ατιμώρητα εγκλήματα, ομοφυλόφιλοι και οργισμένοι έφηβοι που αυτοκτονούν, όλα αυτά αποτελούν τη θεματική του βιβλίου.
Οι σκληρές αυτές, αλλά και αηδιαστικές, πολλές φορές, εικόνες, αποτυπώνονται ανάγλυφα χάρη στον ολοζώντανο λόγο της Μπέσα, έναν λόγο που διατηρεί έναν ρυθμό μουσικό και στη μετάφρασή του, με τους πολύ γλαφυρούς διαλόγους και την κινηματογραφικότητα που τον διακρίνει.
Εκ πρώτης όψεως, η καταγραφή της Μπέσα φαίνεται ψυχρή και δημοσιογραφική και ότι δημιουργεί μία μπρεχτικού τύπου αποστασιοποίηση. Με μία πιο προσεκτική ανάγνωση, όμως, θα φανεί ότι, πίσω από την αμφιθυμία και την ασάφεια την οποία εκφράζει, πολλές φορές, η συγγραφέας, κρύβεται μία καλά καλυμμένη ευαισθησία. Κάθαρση πάντως δε υπάρχει, αντίθετα, ο απαισιόδοξος τόνος διατηρείται μέχρι το τέλος.
Η Κάρλα Μπέσα όμως πρωτοτυπεί και στη δομή των δεκαέξι διηγημάτων της, φλερτάροντας με όλους τους αφηγηματικούς τρόπους και τις λογοτεχνικές μορφές. Έτσι, στο διήγημά της με τίτλο "Στη συγκεκριμένη περίπτωση σκότωσε έναν αθώο" επιλέγει να δώσει στο κείμενό της μορφή αρχαίας τραγωδίας με συγκεκριμένους ήρωες, αλλά και τον χορό που σχολιάζει τα τεκταινόμενα. Σε άλλα διηγήματα επιλέγει να ενσωματώσει λόγια από την Αποκάλυψη και τη Βίβλο. Άλλα κείμενα της αποτελούν μονόλογο, άλλα είναι γραμμένα σε τρίτο ενικό πρόσωπο, γενικά, δηλαδή, υπάρχει ποικιλία.
Στα θετικά του βιβλίου συγκαταλέγεται και η ύπαρξη επεξηγηματικών για το κείμενο υποσημειώσεων όπου κρίνεται απαραίτητο, προς καλύτερη κατανόηση των κειμένων από τους αναγνώστες.
Εν κατακλείδι, πρόκειται για αληθινές, τραγικές ιστορίες, βγαλμένες από την ίδια τη ζωή, οι οποίες θυμίζουν stand up tragedy και προορίζονται να μας ευαισθητοποιήσουν, να μας συγκινήσουν, αλλά και να αφυπνίσουν το λογοτεχνικό ενδιαφέρον μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.