Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2023

Stacey Halls, Κυνήγι μαγισσών, εκδ. Κλειδάριθμος

 

Η υστερία που υπήρχε με τις μάγισσες κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ  είναι γνωστή στους περισσότερους από εμάς. Οι περιβόητες δίκες των μαγισσών ξεκίνησαν μετά το τέλος του Μεσαίωνα και μέχρι το 1782, τότε που τοποθετείται η τελευταία χρονικά δίκη μάγισσας στην Ευρώπη, πάνω από 60.000 άτομα εκτελέστηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η πλειοψηφία των ατόμων αυτών ήταν γυναίκες στο συντριπτικό ποσοστό τους, περίπου ογδόντα τα εκατό.

 

Κατά την πεντηκονταετία 1580-1630 το διαβόητο κυνήγι των μαγισσών έφτασε στο ζενίθ του. Σε αυτήν ακριβώς την περίοδο τοποθετείται και το μυθιστόρημα της Βρετανίδος συγγραφέως Στέισι Χαλς με τίτλο «Κυνήγι μαγισσών». Πιο συγκεκριμένα, τα γεγονότα του μυθιστορήματος λαμβάνουν χώρα εν έτει 1612, τότε που έγινε στο Λάνκασιρ η δίκη για τις μάγισσες του Πεντλ. Στη δίκη αυτή δικάστηκαν  έντεκα γυναίκες που κατηγορήθηκαν ως μάγισσες και μονάχα μία, η μαία Άλις Γκρέι, αθωώθηκε, άγνωστο για ποιον ακριβώς λόγο. Οι υπόλοιπες δέκα απαγχονιστήκαν.

 

Η Στέισι Χαλς ορμώμενη από το αληθινό αυτό ιστορικό γεγονός δημιουργεί μία μυθιστορία εποχής εν είδει θρίλερ με κεντρικές ηρωίδες την Άλις και τη δεκαεπτάχρονη Φλίτγουντ Σάτλγουορθ, τη σύζυγο ενός αριστοκράτη της περιοχής του Λάνκασιρ Ρίτσαρντ Σάλτγουορθ. Η νεαρή Φλίτγουντ έχει ήδη χάσει τρία παιδιά στις εγκυμοσύνες της και προσπαθεί απεγνωσμένα να φέρει στον κόσμο τον πολυπόθητο διάδοχο που περιμένει ο σύζυγός της. Η εγκυμοσύνη προμηνύεται δύσκολη, ενώ από λάθος η Φλίτγουντ μαθαίνει ότι ο γιατρός της πιστεύει πως η ίδια δεν πρόκειται να επιβιώσει από μία ακόμη γέννα. Ο μόνος άνθρωπος που φαίνεται ικανός να τη βοηθήσει είναι η Άλις, η φτωχή, αλλόκοτη, μα και εξαιρετικά επιδέξια μαία που συναντά τυχαία η Φλίτγουντ μία μέρα στο δάσος. Η Άλις γνωρίζει από τη μητέρα της όλα τα βοτάνια και τις μαγικές συνταγές που μπορούν να εξασφαλίσουν τη ζωή τόσο της ίδιας της Φλίτγουντ όσο και του μελλοντικού διαδόχου. Η Φλίτγουντ προσλαμβάνει την Άλις ως μαία της και οι δύο γυναίκες, παρά τις διαφορές της κοινωνικής τάξης τους, θα δεθούν με μία αληθινή φιλία.

 

Οι φτωχές γυναίκες όμως που θεραπεύουν ανθρώπους με βοτάνια θεωρούνται συχνά ύποπτες για μαγεία τον 17ο αιώνα. Κι όσο η υστερία για τις μάγισσες πλησιάζει το Λάνκασιρ, τόσο η ζωή της Άλις απειλείται και μαζί της και η ζωή της Φλίτγουντ. Η Άλις συλλαμβάνεται ως μάγισσα ύποπτη για φόνο και απειλείται με απαγχονισμό, ενώ η Φλίτγουντ διανύει τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης της. Θα καταφέρουν άραγε οι δύο γυναίκες να επιβιώσουν;

 

Η Στεισι Χαλς δημιουργεί ένα καλογραμμένο ιστορικό θρίλερ εποχής το οποίο απεικονίζει τέλεια τα ήθη της αγγλικής αριστοκρατίας και κοινωνίας κατά τον 17ο αιώνα. Οι γυναίκες της αριστοκρατίας αντιμετωπίζονταν τότε μονάχα ως «δοχεία αναπαραγωγής», μέσα από τα οποία οι άνδρες αριστοκράτες θα διαιώνιζαν τη γενιά τους. Οι γυναίκες της εποχής έρχονται αντιμέτωπες με όλων των ειδών τις προκαταλήψεις για το φύλο τους και οι άνδρες απλά απαιτούν από αυτές να παίζουν τον αυστηρά καθορισμένο ρόλο της πυργοδέσποινας, της μητέρας και της υποταγμένης καθωσπρέπει συζύγου. Από την άλλη, οι  γυναίκες των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων, οι θεραπεύτριες και οι μαίες, βρίσκονται συχνά αντιμέτωπες με την κατηγορία της δαιμονολατρίας και της μαγείας μέσα σε έναν κόσμο προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών στον οποίο συχνά απουσιάζει οποιοδήποτε ίχνος λογικής.

 

Οι μεγάλες ταξικές διαφορές, ο πλούτος των ανώτερων στρωμάτων και η φτώχεια των κατώτερων είναι μία άλλη σημαντική παράμετρος του βιβλίου της Χαλς. Ο αναγνώστης θα αποκτήσει μία πολύ καλή εικόνα των τεράστιων κοινωνικών διαφορών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και των δυσκολιών που συνεπαγόταν η ζωή εκείνη την εποχή ακόμη και για τις αριστοκρατικές τάξεις, πόσο μάλλον για τις κατώτερες. Αυτή είναι και η ιστορική διάσταση του μυθιστορήματος. Η συγγραφέας όμως χειρίζεται την όλη υπόθεση με τρόπο αριστοτεχνικό και κορυφώνει την αγωνία του αναγνώστη σε ένα εξαιρετικό φινάλε. Η αφήγηση εξελίσσεται σε πρώτο πρόσωπο, δια μέσου της ίδιας της Φλίτγουντ, κάτι που μας επιτρέπει να διεισδύσουμε άμεσα στην ψυχολογία των γυναικών της εποχής και προσφέρει τη δέουσα αμεσότητα στον αναγνώστη.

 

Συν τοις άλλοις, η συγγραφέας εισάγει διάφορα στοιχεία μαγείας που δημιουργούν το κατάλληλο κλίμα και την υποβλητική ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος στο κατάλληλο περιβάλλον, το γεμάτο ομίχλες και βροχή τοπίο της Αγγλίας. Η αλεπού είναι το μοτίβο που η συγγραφέας χρησιμοποιεί συχνότερα απ’ όλα προκειμένου να δείξει την ενδεχόμενη «μαγική» διάσταση που υπάρχει σε όλα τα πράγματα γύρω μας. Διότι ο άνθρωπος τελικά πάντα ήταν, είναι και θα είναι μέγα θιασωτής του υπερφυσικού και της μαγείας.

 

«Κάποιος με παρακολουθούσε. Αναπήδησα αλαφιασμένη, καθώς αντιλήφθηκα μια κίνηση στην άκρη των δέντρων. Μια πανέμορφη κόκκινη αλεπού με κοιτούσε με τα μεγάλα χρυσαφένια μάτια της και ακούμπησε διστακτικά το πόδι της στο χορτάρι. Κοιταχτήκαμε στα μάτια και ο χρόνος σταμάτησε. Η φωτιά μαινόταν πίσω μου και ένιωσα να μου κόβεται η ανάσα. Μέχρι να ανοιγοκλείσω τα μάτια μου, η αλεπού είχε γίνει άφαντη».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Γιάννης Λαγουδάκης, Ένας φιλήσυχος άνδρας, Μια ιστορία από το ’22, εκδ. Βακχικόν

    Η ιστορία μιας οικογένειας από το 1922               Τα περισσότερα μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί για τη Μικρασιατική Κατασ...