Διονύσης Καλαμβρέζος, Εικονικός εφιάλτης, εκδ. παπαζήση

 

Στις μέρες μας η λογοτεχνία της επιστημονικής φαντασίας γνωρίζει αρκετή άνθηση, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Τα περισσότερα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας κινούνται ανάμεσα σε δύο κύριες θεματικές: είτε με την κλιματική κρίση και την καταστροφή του πλανήτη που βιώνουμε τώρα, η οποία θα μας οδηγήσει σε έναν δυστοπικό κόσμο, είτε με την κυριαρχία των οθονών, των ρομπότ, των υπολογιστών και της  εικονικής πραγματικότητας, η οποία εισβάλει κάθε χρόνο που περνά όλο και περισσότερο στις ζωές μας.

 

Στον κόσμο της  δεύτερης θεματικής ανήκει το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Ζακυνθινού συγγραφέα Διονύση Καλαμβρέζου με τον, κάπως  απαισιόδοξο είναι η αλήθεια, αλλά διαφωτιστικό για το περιεχόμενο του βιβλίου, τίτλο «Εικονικός εφιάλτης». Πρόκειται για ένα πολυφωνικό, περίπλοκο και πολυδιάστατο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας το οποίο διαδραματίζεται όχι στο πολύ μακρινό από την εποχή μας μέλλον, στην αμερικανική ήπειρο και, πιο συγκεκριμένα, στις Ηνωμένες Πολιτείες και κυρίως στην περιοχή της Νέας Υόρκης και του Χάρλεμ. Οι περιοχές αυτές αφορούν τον πραγματικό κόσμο,  αλλά και τον εικονικό πολλές φορές.

 

Το μυθιστόρημα ξεκινά με μία εικόνα παρακμής και εγκατάλειψης από μια στοιχειωμένη πόλη του θρυλικού Φαρ Ουέστ των ΗΠΑ. Ο αναγνώστης θα καταλάβει γρήγορα-αν και μάλλον θα μπερδευτεί λιγάκι στην αρχή- ότι πρόκειται περί εικονικής πραγματικότητας. Οι περισσότεροι από τους βασικούς ήρωες του βιβλίου-ο Φέλιξ, Η Αουρόρα, η Μαργκρέτε, η Λίντα και άλλοι πολλοί στο πολυπρόσωπο αυτό μυθιστόρημα-θα ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους μπροστά από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή και οι κοινωνικές επαφές τους θα είναι κατά κύριο λόγο μέσω PC, όχι αληθινές ανθρώπινες επαφές. Οι ήρωες αυτοί ακροβατούν μεταξύ του αληθινού και του εικονικού κόσμου, συμπαρασύροντας και τους αναγνώστες στην ακροβασία τους αυτή. Οι τελευταίο αρκετές φορές θα κληθούν να μαντέψουν αν πρόκειται για κανονική ή εικονική πραγματικότητα μέσα στις εκάστοτε σκηνές του βιβλίου.

 

Ο συγγραφέας δεν παραλείπει, συγχρόνως, να αναφέρει όλα τα μείζονα προβλήματα της εποχής μας, την προσήλωση στις οθόνες, την κυριαρχία των ρομπότ και της τεχνητής νοημοσύνης, την κλιματική αλλαγή, την αυξανόμενη μετανάστευση, τις επιδημίες, την ψηφιοποίηση, τις κυβερνοεπιθέσεις, το ενεργειακό πρόβλημα και την τρομοκρατία.

 

Το εικονικό περιβάλλον τείνει να κυριαρχήσει απόλυτα στις ζωές των ηρώων, δημιουργώντας ολοένα και περισσότερες νευρολογικές ασθένειες που σχετίζονται με την αυξανόμενη χρήση των οθονών. Μέσα σε όλους αυτούς τους κυβερνητικούς ακτιβιστές, τους χρήστες του διαδικτύου, τα στελέχη των κρατικών υπηρεσιών, τους διάφορους ερευνητές σε προγράμματα αντιμετώπισης ψυχώσεων αποδιδόμενων στις νέες τεχνολογίες, βρίσκεται και μία μυστηριώδης γυναίκα. Αυτή θα κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στις σελίδες του βιβλίου και στον εικονικό, αλλά και τον πραγματικό κόσμο.

 

Πόσο μακρινό είναι τελικά το κοντινό αυτό μέλλον για μας; Πόσο απειλητική είναι η εικονική πραγματικότητα για τις ζωές μας; Μήπως τελικά η εικονική πραγματικότητα δεν είναι παρά μία φυλακή για εμάς; Τέτοιου είδους ερωτήματα αναλαμβάνει να θέσει το εν λόγω πόνημα του Διονύση Καλαμβρέζου, το οποίο απευθύνεται πρωτίστως σε αναγνώστες που λατρεύουν την λογοτεχνική επιστημονική φαντασία.