Fiona Valpy, To μυστικό της μελωδίας, εκδ. Μίνωας

 

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος υπήρξε ένα γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας, το οποίο, όμως, είχε πολλές διαφορετικές όψεις. Έτσι και εμείς ως αναγνώστες δεν κουραζόμαστε ποτέ να διαβάζουμε για αυτόν, ιδίως όσοι από εμάς είμαστε λάτρεις του καλού ιστορικού μυθιστορήματος.

Ένα τέτοιο βιβλίο, που δείχνει μία άγνωστη, εν πολλοίς, όψη στο ελληνικό κοινό του πολέμου, είναι και το βιβλίο της Φιόνα Βάλπι, της Αγγλίδας συγγραφέως, στην οποία ανήκει επίσης και το έτερο ιστορικό μυθιστόρημα  «Η αφηγήτρια της Καζαμπλάνκα» (εκδόσεις Μίνωας, 2023). Το βιβλίο αυτό μας δείχνει πως βιώσαν τον πόλεμο στην τόσο μακρινή από τη χώρα μας Σκοτία, σε ένα μικρό ναυτικό ψαροχώρι, το Λοχ Γιου. Το βιβλίο εκθέτει, επίσης, στους αναγνώστες του τις δυσκολίες του ναυτικού πολέμου, τις οποίες βίωσαν οι κάτοικοι εκεί.

Η Φλόρα Γκόρντον είναι μία έφηβη που ζει στο μικρό αυτό χωριό εν έτει 1939. Έχει χάσει τη μητέρα της και ερωτεύεται τον Άλεκ, τον γιο του τοπικού άρχοντα. Ο Άλεκ την ερωτεύεται κι αυτός, αλλά ο πατέρας του έχει αντιρρήσεις  σχετικά με τη σχέση του γιου του με μία κατώτερη κοινωνικά γυναίκα. Παράλληλα, η Φλόρα έχει να ανησυχεί και για το εάν ο αγαπημένος της θα γυρίσει σώος από τις νηοπομπές στις οποίες υπηρετεί κατά τη διάρκεια του Πολέμου. Θα καταφέρει άραγε η αγάπη τους να ξεπεράσει τις δυσκολίες που ο πόλεμος και η κοινωνία θέτουν στο νεαρό ζευγάρι;

Χρόνια μετά, το 1974, η κόρη της Φλόρας, η τραγουδίστρια Άλεξ θα αναγκαστεί να γυρίσει πίσω στον τόπο καταγωγής της μαζί με τη νεογέννητη κόρη της, έχοντας αφήσει πίσω της μία λαμπρή καριέρα τραγουδίστριας. Η Άλεξ δεν φαίνεται διόλου ενθουσιασμένη με την προοπτική αυτή της επιστροφής της στα πάτρια εδάφη, τα πράγματα όμως θα αποδειχτούν καλύτερα από ότι τα περιμένει. Ιδιαίτερα όταν οι κάτοικοι του χωριού θα φανούν πρόθυμοι να μοιραστούν μαζί της κάποια καλά κρυμμένα μυστικά που αφορούν τη σχέση των γονιών της…

Η Φιόνα Βάλπι δημιουργεί δύο παράλληλες καθηλωτικές ιστορίες σκύβοντας με ενσυναίσθηση πάνω από την ψυχολογία των γυναικών, τόσο των σημερινών που μεγαλώνουν μόνες τους ένα παιδί, όσο και εκείνων που γνώρισαν τις δυσκολίες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Παράλληλα εξετάζει τη σχετικά άγνωστη πτυχή του πολέμου που αφορά τις νηοπομπές που έστελναν οι Σύμμαχοι και ταξίδευαν προς τη Ρωσία φορτωμένα με πολεμοφόδια κάθε είδους. Οι νηοπομπές αυτές ήταν πολύ επικίνδυνες για τους ναύτες των πλοίων αυτών ή των θωρηκτών συνοδείας που ταξίδευαν μαζί με το κονβόι για προστασία και πολλοί από αυτούς έχασαν τη ζωή τους από τις γερμανικές επιθέσεις ή από την πρόσκρουση των πλοίων στους πάγους του Βόρειου Παγωμένου Ωκεανού.

Συν τοις άλλοις, παρουσιάζεται γλαφυρά η κοινωνία  ενός μικρού χωριού και  τα ήθη της εποχής κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι μεγάλες κοινωνικές διαφορές, αλλά και οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι γυναίκες εκείνη την εποχή. Οι ανθρώπινες κοινωνίες, όμως, έμελλε να αλλάξουν οριστικά και αμετάκλητα μετά από το πέρας του πολέμου. Όλα τα παραπάνω, με φόντο την πανέμορφη σκοτεινιά και μελαγχολία των σκοτσέζικων Χάιλαντς.

Η δυνατή αγάπη, οι δυσκολίες στις σχέσεις των ανθρώπων και η αγωνία για το αύριο δίνουν το παρόν στις κοινωνίες των ανθρώπων σε κάθε εποχή. Και αυτό φαίνεται ολοκάθαρα στο παρόν πόνημα της Βάλπι, μέσα από τις δύο παράλληλες ιστορίες μάνας και κόρης.