Χέρμαν Έσσε, Σιντάρτα, εκδ. Διόπτρα

 

 

Το κλασικό έργο του νομπελίστα συγγραφέα σε νέα επανέκδοση-μια πορεία προς την αυτογνωσία

 

«Τη γνώση, ναι, μπορείς να τη διδάξεις. Τη σοφία, όμως, όχι. Τη σοφία μπορείς να τη βρεις, να τη ζήσεις, να στηριχτείς πάνω της, να κάνεις θαύματα μ’ αυτή. Μα να την πεις και να τη διδάξεις είναι αδύνατον».

            Με μεγάλη ευχαρίστηση ξαναδιαβάζουμε πάντοτε αγαπημένα κλασικά έργα όταν επανεκδίδονται, όπως το «Σιντάρτα» του Γερμανού νομπελίστα συγγραφέα που έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στην Ελβετία. Ο Χέρμαν Έσσε, οφείλω να ομολογήσω ότι είναι από τους κλασικούς συγγραφείς που ξεχωρίζω με τον «Λύκο της στέπας» να βρίσκεται στην κορυφή των προτιμήσεών μου σε ό,τι αφορά τα έργα του.

            Ο «Σιντάρτα» είναι το πιο βαθύ, το πιο εσωτερικό και υπαρξιακό από όλα τα έργα του, ένα έργο που παρουσιάζει έντονες νιτσεϊκές επιρροές και, ιδίως, από το γνωστότερο έργο του εν λόγω φιλοσόφου, το «Τάδε έφη Ζαρατούστρα». Εμένα πάντως ο «Σιντάρτα» μου θύμισε εξίσου και την «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη. Ο «Σιντάτρα» αποτελεί μία γοητευτική περιπλάνηση του ομώνυμου σοφού, ο οποίος ψάχνει τον βαθύτερο εαυτό του και προσπαθεί να βρει το νόημα της ζωής, περνώντας από πολλά διαφορετικά στάδια.

Το έργο γράφτηκε το 1922 και έχει μεταφραστεί ήδη σε 70 γλώσσες. Πρόκειται για την ιστορία του Σιντάρτα, γιου του βραχμάνου, χρησιμοποιεί κάποια στοιχεία της βιογραφίας του Βούδα, προκειμένου να συνθέσει το προφίλ του πρωταγωνιστή που προσπαθεί διαρκώς απεγνωσμένα να δραπετεύσει από το Εγώ του.

«Χιλιάδες φορές βγήκε από το Εγώ του, ώρες ολόκληρες, μέρες ολόκληρες πέρασε εκεί που Εγώ δεν υπήρχε. Μα όσο κι αν οι δρόμοι αυτοί οδηγούσαν όλοι μακριά από το Εγώ, στο τέλος γύριζαν πάντα πίσω, στο Εγώ».

Γι’ αυτό, φυσικά, και ο Έσσε επιλέγει το Σιντάρτα ως όνομα, αφού ως γνωστόν, το όνομα του Βούδα ήταν Σιντάρτα Γκαουτάμα. Ο Σιντάρτα θα ζήσει με τους σαμάνα. Θα γνωρίσει τον έρωτα στο πρόσωπο της Κάμαλα. Θα δοκιμάσει να ζήσει ως έμπορος μέσα στην τρυφηλότητα και την πολυτέλεια, έως ότου καταλήξει να ανακαλύψει τον πραγματικό του εαυτό. Στην πορεία του αυτή, ο Σιντάρτα, μαζί με τον παιδικό του φίλο, πολλές φορές, θα αναρωτηθεί σχετικά με το Θείο, τη θέωση, το νόημα της ζωής. Ο θάνατος του φιλήδονου εαυτού του θα είναι τελικά αυτός που θα τον οδηγήσει στη λύτρωση.

Η φύση, όπως συμβαίνει πάντοτε στις ανατολικές θρησκείες, θα δίνει διαρκώς το παρόν στην πορεία του αυτή.  Άλλωστε, το πόνημα του Έσσε, δεν είναι παρά ένα «ινδικό παραμύθι». Και ο Έσσε είχε τις γνώσεις για να συγγράψει κάτι τέτοιο, αν σκεφθεί κανείς ότι ο παππούς του ήταν γνωστός ινδολόγος, αλλά και ότι ο ίδιος εργάσθηκε ως βιβλιοπώλης. Για το Νόμπελ, βέβαια,  είχε μπροστά του κάμποσα χρόνια ακόμα, μετά τη συγγραφή του εν λόγω βιβλίου-με το Νόμπελ τιμήθηκε το 1946.

Εν κατακλείδι πρόκειται για ένα έργο πνευματικής αφύπνισης και ανάτασης, το οποίο συγκαταλέγεται δικαίως ανάμεσα  στα κορυφαία έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.