Αλέξανδρος Κάσσης, Τελεία, εκδ. Ενύπνιο

 

«Τι είναι η ζωή μας μπροστά στην εικόνα που θέλησε κανείς για εμάς;»

Ένα βιβλίο αφύπνισης

 

Σε άφθονες σκέψεις σχετικά με τον τρόπο ζωής μας σήμερα, αλλά και τον «στρωμένο» βίο μας γενικότερα, μας βάζει το βιβλίο αφύπνισης και εσωτερικής αναζήτησης του νέου συγγραφέα  Αλέξανδρου Κάσση. Το πόνημά του  ακούει στον, κάπως αλλόδοξο είναι η αλήθεια, τίτλο «Τελεία», δεν αποτελεί, όμως, το πρώτο συγγραφικό του πόνημα, αλλά το τρίτο στη σειρά. Όμως, και τα άλλα δύο έργα του Κάσση, τόσο το μυθιστόρημα «Φύγαμε!», όσο και το «Όσα απέμειναν από τους εραστές», αποτελούν και αυτά πονήματα υπαρξιακών αναζητήσεων και ανησυχιών. Το τελευταίο του πόνημα παρουσιάζει μία σειρά από λογοτεχνικές αφηγηματικές ιδιαιτερότητες, οι οποίες το καθιστούν ένα, πραγματικά, ξεχωριστό και πρωτότυπο πόνημα.

Στην «Τελεία» αγνοείται ο χωροχρόνος σχεδόν παντελώς. Το όλο σκηνικό του βιβλίου αποτελεί το σπίτι του ανώνυμου κεντρικού ήρωα, το οποίο τοποθετείται προφανώς στην Αθήνα, η οποία υπονοείται μεν σαφώς, πλην όμως δεν κατονομάζεται ευθέως. Μία άλλη ιδιαιτερότητα είναι η ανωνυμία του κεντρικού ήρωα, του μοναδικού, σχεδόν, χαρακτήρα που εμφανίζεται στις σελίδες του βιβλίου. Ο χρόνος επίσης δεν ορίζεται παρά μόνο και εντελώς αόριστα ως «πρωί», αγνώστου εποχής, μήνα ή χρονολογίας, αν και σαφέστατα υπονοείται η σημερινή σύγχρονη εποχή.

Πρωταγωνιστής του βιβλίου, λοιπόν, είναι ένας νεαρός άνδρας-όχι και πολύ νεαρός βέβαια- ο οποίος αποφασίζει ένα πρωινό να μην πάει στη δουλειά του, αλλά να παραμείνει στο σπίτι του, κοιτάζοντας το ταβάνι και προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τις άναρχες σκέψεις και ανησυχίες του. «Τι είναι η ζωή μας μπροστά στην εικόνα που θέλησε κανείς για εμάς;» Αυτό είναι το κύριο υπαρξιακό ερώτημα τόσο του πρωταγωνιστή, όσο και του συγγραφέα, με το οποίο αρχίζει και τελειώνει το βιβλίο.

Πράγματι, θα περάσουν πολλές σκέψεις από το κεφάλι του άνδρα μέχρις ότου αποφασίσει τελικά να σηκωθεί. Τι γίνεται με τους κοινωνικούς κανόνες; Είμαστε τελικά ελεύθεροι ή δέσμιοι των κανόνων της κοινωνίας; Μπορούμε να κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε ή δεν έχουμε, πράγματι, επιλογές; Ζούμε αληθινά τη ζωή μας, ή μήπως όχι; Ζούμε για εμάς ή για τους άλλους; Και πόσοι από εμάς ζουν, άραγε, αληθινά, ρουφώντας τη ζωή μέχρι το μεδούλι της;

Όταν ο ήρωας αποφασίσει τελικά πως έχει έρθει η ώρα να σηκωθεί, οι «τρελές» σκέψεις του θα συνεχίσουν να γυρίζουν σαν γαϊτανάκι γύρω από το κεφάλι του και θα τον ωθήσουν σε «αντισυμβατικές» επιλογές και κινήσεις την υπόλοιπη μέρα.

Ο ανώνυμος άνδρας θα περάσει τη ζωή του κυριολεκτικά από κόσκινο. Δεν θα μας δώσει, όμως, πολλές πληροφορίες για τον εαυτό του, πέρα από τις πολύ βασικές και από τη λατρεία που τρέφει για τη μουσική, η ακρόαση της οποίας αποτελεί και μόνιμο μπάσο κοντίνουο στο βιβλίο. Ο συγγραφέας σκοπίμως δεν μας δίνει πολλές πληροφορίες για τον ήρωά του, διότι δεν είναι αυτός ο σκοπός της συγγραφής του βιβλίου. Ο στόχος του συγγραφέα είναι να θέσει ερωτήματα, σαν σύγχρονος Σωκράτης, ερωτήματα που δεν επιδέχονται πάντοτε-ή συνήθως!- απάντηση.

Και αυτές δεν είναι άλλες παρά σκέψεις σχετικά με τον ρόλο που παίζει το σεξ στη ζωή μας και οι ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα. Σκέψεις για τη φιλία και τον έρωτα. Σκέψεις για τα λάθη που κάνουμε στη ζωή μας και με το εάν πρέπει, εν τέλει, να μετανιώνουμε για αυτά ή όχι. Σκέψεις σχετικά με τις επιλογές μας και τον ρόλο τους στη μετέπειτα πορεία μας. Σκέψεις για τον ποιοτικό χρόνο, που η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε ποτέ με τον εαυτό μας και για τον εαυτό μας. Και, τέλος, σκέψεις σχετικά με τον ενθουσιασμό μας για τα καινούρια πράγματα, ένας ενθουσιασμός ο οποίος χάνεται, δυστυχώς, όσο μεγαλώνουμε.

Αυτά και άλλα πολλά σκέφτεται ο ήρωας σε μία αφήγηση καλοδουλεμένη και ρυθμική που καταφέρνει να καθηλώσει τους αναγνώστες του ως μέσω ενός de profundis υπαρξιακού και πρωτότυπου πονήματος.