Η αλήθεια είναι ότι ο πολυγραφότατος Σπύρος Πετρουλάκης καταφέρνει πάντοτε να μας εκπλήσσει με τις πρωτότυπες θεματικές των μυθιστορημάτων του, σε σημείο που κάθε ένα από τα βιβλία του να είναι αρκετά διαφορετικό από τα υπόλοιπα.
Έτσι με αυτά μας έχει ταξιδέψει κατά καιρούς στην Πελοπόννησο του 1935 την εποχή της σταφιδικής κρίσης, στο Τρίκερι της Μαγνησίας το 1949, στα Χανιά στις αρχές του 20ου αιώνα, στην ορεινή Κορινθία στα μέσα του περασμένου αιώνα, στο φημισμένο ναυάγιο τη Φαλκονέρας, στην Κρήτη της περίφημης βεντέτας και σε τόσα άλλα μέρη και εποχές.
Αυτή τη φορά επιλέγει για τη μυθιστορηματική του περιπλάνηση ένα νησί των Κυκλάδων για το οποίο δεν έχουν γραφτεί πολλά: την Κίμωλο των μέσων του 19ου αιώνα και, πιο συγκεκριμένα, το 1833, όταν το νέο ελληνικό κράτος είχε μόλις δημιουργηθεί, αποτινάσσοντας από τις πλάτες του έναν οθωμανικό ζυγό πολλών αιώνων.
Ο Πετρουλάκης όμως, δεν αρκείται σε αυτό. Μέσω της προσέγγισης του θέματος της πειρατείας στις ελληνικές θάλασσες τον 19ο, δράττεται της ευκαιρίας να μας αφηγηθεί τις δυσκολίες στις ζωές των κατοίκων των νησιών κατά τους περασμένους αιώνες, όταν αυτούς τους μάστιζε ο φόβος της αρπαγής από πειρατές και της συνακόλουθης αιχμαλωσίας τους. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που μπορούσε να καταστρέψει τις ζωές ολόκληρων οικογενειών και του οποίου την έκταση συνήθως τείνουμε να παραγνωρίζουμε.
Η αλήθεια είναι ότι τα σκλαβοπάζαρα της Μεσογείου ήταν πάντοτε γεμάτα με χριστιανούς που είχαν την ατυχία να συλληφθούν από πειρατές και να πουληθούν στη συνέχεια, ως δούλοι. Να μην λησμονούμε, βέβαια, ότι παλαιότερα, και χριστιανοί κουρσάροι έκαναν το ίδιο στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς παράκτιων περιοχών. Σε ό,τι, όμως, αφορά τους χριστιανούς, πολλά είναι τα παραδείγματα Ρωμιών γυναικών που γέμισαν τα χαρέμια ων σουλτάνων, αλλά και των πασάδων τη Κωνσταντινούπολης, της Αλεξάνδρειας και άλλων πόλεων ανά τους αιώνες.
Η Φραγκιώ, η ηρωίδα που δημιουργεί ο συγγραφέα, είχε την ατυχία να υποστεί αυτή τη μοίρα. Σκλαβώθηκε μαζί με τον αδελφό της στην Κίμωλο από τον διαβόητο Καπετάν Δράκο και κατέληξε στο σκλαβοπάζαρο της Αλεξάνδρειας στο χαρέμι του Σαχίντ πασά. Εκεί κατόρθωσε να γίνει η αγαπημένη του πασά, η ζωή, όμως, της επεφύλαξε περίεργα γυρίσματα. Θα καταφέρει άραγε, ποτέ, να ξαναδεί τους δικούς της και τον τόπο όπου γεννήθηκε;
Η πειρατεία, η ναυτοσύνη, η Κίμωλος, τα σκλαβοπάζαρα της Αλεξάνδρειας και τα χαρέμια των πασάδων είναι, όμως, μονάχα το ένα σκέλος του μυθιστορήματος. Η αφήγηση στο βιβλίο εναλλάσσεται ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν. Το παρόν θίγει ένα έτερο ευαίσθητο θέμα: εκείνο της νόσου του Αλτσχάιμερ, ένα φαινόμενο που τείνει να γίνει πανδημία στις μέρες μας.
Όσοι από εμάς έχουν εμπειρία και επαφή με τη συγκεκριμένη νόσο από πρόσωπα τους συγγενικού τους περιβάλλοντος που έχουν πληγεί, γνωρίζουν από πρώτο χέρι πόσο δύσκολη μπορεί να είναι αυτή η ασθένεια, όχι μόνο για όσους πάσχουν από αυτήν, αλλά και, ιδίως, για τους φροντιστές των ασθενών. Μία τέτοια περίπτωση είναι και ο Φραγκίσκος, ένας πρώην μαέστρος που έχει την ατυχία να πληγεί από τη νόσο. Η γυναίκα του η Σοφία και η κόρη τους η Γωγώ κάνουν ό, τι μπορούν για να τον ανακουφίσουν, αλλά τα πράγματα, όπως είναι αναμενόμενο, γίνονται όλο και πιο δύσκολα. Και είναι εκεί ακριβώς, σε κάποιο παιχνίδι του ταραγμένου μυαλού του Φραγκίσκου, όπου γίνονται οι ιστορικές αυτές αναδρομές στο νησί της καταγωγής του, στην Κίμωλο, στο νησί της Φραγκιώς…
Ο Πετρουλάκης καταφέρνει για άλλη μία φορά να κεντρίσει το ενδιαφέρον μας με ένα πρωτότυπο, ευαίσθητο και συγκινητικό πόνημα, με καταιγιστική δράση, όπως όλα άλλωστε τα μυθιστορήματά του, με αναφορές σε ανθρώπους που, σαν αθέατα πουλιά, αφήνουν στο πέρασμά τους μελωδίες ανθεκτικές στον αδυσώπητο χρόνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.