Ίνβιλ Ρισχέι, Ο δρόμος προς τα αστέρια, εκδ. Μεταίχμιο

 

Άννα Μπιθικώτση, Και πατέρας και μύθος, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, 1922-2005, εκδ. Όγδοο

 

 

            Οι βιογραφίες μεγάλων μορφών της τέχνης  στη χώρα μας πάντοτε αποτελούν εξαιρετικά  ενδιαφέροντα αναγνώσματα, αφού απεικονίζουν παράλληλα και μία ολόκληρη εποχή, την εποχή κατά την οποία έζησε ο βιογραφούμενος. Στην προκειμένη περίπτωση ο βιογραφούμενος είναι ο αξέχαστος σε όλους μας Γρηγόρης Μπιθικώτσης που ταξίδεψε με τη φωνή του ολόκληρες γενιές Ελλήνων και η εποχή του είναι ο εικοστός αιώνας.

Συγγραφέας του εν λόγω βιβλίου είναι η μία από τις δύο κόρες του καλλιτέχνη, η Άννα Μπιθικώτση, γνωστή στιχουργός, συγγραφέας και ποιήτρια. Το πόνημά της τιτλοφορείται ως «Άννα Μπιθικώτση, Και πατέρας και μύθος, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, 1922-2005» και αποτελεί μια βιογραφία γεμάτη συναίσθημα, η οποία όμως, καταφέρνει να φωτίσει και τις δύο όψεις του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τόσο αυτή του καλλιτέχνη, όσο και αυτή του ανθρώπου. Πώς είναι, άραγε, να μεγαλώνει κανείς πλάι σε έναν τόσο διάσημο πατέρα; Την εμπειρία της αυτής μας καταθέτει η Άννα στο βιβλίο της μέσα από την παράθεση της εν λόγω στιχομυθίας ανάμεσα σε εκείνη και τον πατέρα της:

{Έπειτα, με ρώτησε πάλι:

«Πες μου τώρα, πώς νιώθεις που αυτός που αγαπάει ο κόσμος και τον χειροκροτεί είναι ο πατέρας σου; Πώς με βλέπεις;»

Χωρίς καν να το σκεφτώ απάντησα:

«Σε βλέπω, όπως κάθε παιδί βλέπει τον πατέρα του. Συνειδητοποιώ ότι είσαι ο Γρηγόρης της Ελλάδας, μόνο όταν σε βλέπω στα κέντρα που τραγουδάς ή όταν σε αποθεώνουν στις μεγάλες συναυλίες με τον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και όταν με παρακαλούν οι γονείς των συμμαθητών μου για ένα εισιτήριο.  Για μένα, είσαι ο πατέρας μου, αυτός που με φροντίζει, που με καθοδηγεί, που με αγαπάει και με προστατεύει».}

Πρόκειται για μία βιογραφία που δούλευε για αρκετά χρόνια και η οποία συμπεριλαμβάνει καταπληκτικές φωτογραφίες του πατέρα της και της οικογένειάς της, ακόμη και κάποιων διάσημων προσώπων που συναντήθηκαν σε κάποια φάση της ζωής τους με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, αλλά και αποσπάσματα από συνεντεύξεις που κατά καιρούς έδωσε, άρθρα εφημερίδων που τον αφορούσαν, όσα είπαν για τον Γρηγόρη άλλοι καλλιτέχνες και διάσημες προσωπικότητες και έναν πλήρη κατάλογο των τραγουδιών που ερμήνευσε, στο τέλος του βιβλίου.

Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης γεννήθηκε το έτος «μηδέν» για τη χώρα μας, εκείνο της Μικρασιατικής Καταστροφής, σε ένα φτωχικό σπίτι στο Περιστέρι της Αττικής, συγκεκριμένα στο σπίτι της οδού Μυκηνών 5. Είχε άλλα πέντε αδέλφια και αυτός ήταν ο μικρότερος της οικογένειας. Η συγγραφέας δεν στέκεται τόσο στα παιδικά χρόνια του πατέρα της, όσο στη γνωριμία του με τη μητέρα της, τη Θεοκλεία, και στις αναμνήσεις που η ίδια είχε με τον πατέρα της. Εν ολίγοις, στην αφήγηση, η οποία, πάντως, είναι πλήρης, αφού δεν μπορούμε να πούμε ότι απουσιάζει εντελώς κάποια περίοδος της ζωής του καλλιτέχνη, δίνεται βάρος στη σχέση του Μπιθικώτση με τον Μίκη Θεοδωράκη, στη σχέση του με τις κόρες του, αλλά και στη σχέση με τη γυναίκα του, καθώς και στην καριέρα του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν ο πνευματικός πατέρας του Μπιθικώτση και αυτός που τελικά ανέδειξε τον αυτοδίδακτο μουσικό σε αστέρα του λαϊκού ελληνικού καλλιτεχνικό κόσμου. Ουσιαστικά η καριέρα του ξεκίνησε με τη συμμετοχή του στον Επιτάφιο του Θεοδωράκη το 1959-60.  Ακολούθως, ο Μπιθικώτσης τραγούδησε στα ακόλουθα έργα του Θεοδωράκη με μεγάλη επιτυχία, τα «Επιφάνια», το «Άξιον Εστί» και τη «Ρωμιοσύνη». Όλα αυτά παράλληλα με τις εμφανίσεις του σε μεγάλα κοσμικά κέντρα της Αθήνας και τις περιοδείες του. Ο Μπιθικώτσης συμμετείχε ακόμη και σε γνωστές ελληνικές ταινίες, όπως τη «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», το «Κλωτσοσκούφι» και τη «Μοντέρνα Σταχτοπούτα».

Η γραφής της Μπιθικώτση, όπως είναι αναμενόμενο, δεν είναι απαλλαγμένη από συναισθηματισμούς, είναι, όμως, εξαιρετικά ευκολοδιάβαστη και η ανάγνωση του πονήματος ρέει φυσικότατα, διανθισμένη σε πολλά σημεία με ολοζώντανη πρόζα. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρακολουθούμε όλη την πορεία του Μπιθικώτση ως καλλιτέχνη, αλλά και τις ψυχολογικές αλλαγές που επέφερε στην προσωπικότητά του όλη αυτή η διασημότητα. Πάντως, ο Γρηγόρης παρέμεινε άνθρωπος με α κεφαλαίο σε όλη τη ζωή του, αφού ήταν γνωστός για την προθυμία του να βοηθήσει και για την καλοσύνη του. Εντούτοις, η βιογραφία αυτή δεν φιλοδοξεί να αποτελέσει την «αγιογραφία» του  καλλιτέχνη, αφού η κόρη του δεν διστάζει να αναφέρει και τα δύο μεγάλα ανθρώπινα πάθη του καλλιτέχνη: τον τζόγο, δηλαδή τα ζάρια και τα χαρτιά, και τις γυναίκες.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι, διαβάζοντας το εν λόγω πόνημα, θα γνωρίσουμε καλύτερα μία από τις μεγαλύτερες φωνές που έβγαλε στο λαϊκό τραγούδι η χώρα μας. Δηλωτικό του πόσο σε μεγάλη εκτίμηση είχε τον καλλιτέχνη ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αυτό που ο ίδιος δήλωσε για τον Μπιθικώτση την ημέρα του θανάτου του, το 2005:

«Αγαπημένε Γρηγόρη, αγάπησες το ελληνικό τραγούδι και το ελληνικό τραγούδι σε αγάπησε. Αγάπησες την Ελλάδα και η Ελλάδα σε αγάπησε. Τραγουδώντας κατάφερες το ακατόρθωτο. Νίκησες τον θάνατο. Καλό ταξίδι, αγαπημένε σύντροφε…»

Trevanian, Το καλοκαίρι της Κάτια, εκδ. Anubis

 

Κοραής Δαμάτης, Καλοήθη παράσιτα, εκδ. Βακχικόν

 

 

Η ανατομία μιας σύγχρονης προβληματικής ελληνικής οικογένειας στην οποία ο καθένας κουβαλά και το δικό του τραύμα…

 

            Οφείλω να παρατηρήσω ότι όσες φορές έχω διαβάσει λογοτεχνικό πόνημα γραμμένο από άνθρωπο του θεάτρου, συνήθως μου αρέσει. Και αυτό διότι ο τρόπος γραφής είναι συνήθως θεατρικός, τα νοήματα βαθύτερα και ο λόγος καλά δουλεμένος και δομημένος.

            Στην παραπάνω κατηγορία υπάγεται, επομένως, και το μικρό μυθιστόρημα του Κοραή Δαμάτη, συγγραφέα γεννημένου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με σπουδές στο θέατρο, τον χορό και τη σκηνοθεσία. Τα «Καλοήθη παράσιτα» αποτελούν το δεύτερό του μυθιστόρημα και μας προσφέρουν μία τοιχογραφία μιας προβληματικής ελληνικής οικογένειας-διόλου ασυνήθιστης, όμως, σήμερα, που θα μας δώσει άφθονη τροφή για σκέψη και προβληματισμό.

Η παρουσίαση της υπόθεσης και των προσώπων λαμβάνει χώρα με πρωτότυπο τρόπο, όπως τη χρονική ακολουθία των ημερών της εβδομάδας, με εναλλαγές τριτοπρόσωπης και πρωτοπρόσωπης αφήγησης για τον κάθε ένα από τους χαρακτήρες χωριστά.

Ο Ανέστης, ο παππούς, μένει μαζί με την οικογένεια της κόρης του της Αγγέλας και προσπαθεί να εξιλεωθεί για τις αμαρτίες του μέσα από συνεχείς απαγγελίες χωρίων εκκλησιαστικών κειμένων. Προτού, όμως, διαπράξει κι αυτός τις αμαρτίες του, είχε ταλαιπωρηθεί από την ίδια τη ζωή, βλέποντας την αγαπημένη του σύζυγο να χάνει τη ζωή της με τραγικό τρόπο….

Αδελφή του η θεία Δόμνα, μία αγαθή ύπαρξη που συνεχώς υπηρετεί τους άλλους, ανύπαντρη και καταδικασμένη να μείνει στην αφάνεια από τους γονείς της εξαιτίας της ασχήμιας και της αναπηρίας της…

Η Αγγέλα, η κόρη του Ανέστη, είναι η τυπική Ελληνίδα μάνα που τρέχει να τα προλάβει όλα,  συγκρούεται με την κόρη της που είναι στη δύσκολη φάση της εφηβείας, βρίσκεται μέσα σε έναν γάμο που καταρρέει, όντας υποχρεωμένη να ανεχτεί την εξωσυζυγική σχέση του άντρα της και πληρώνει τις αμαρτίες του πατέρα της, που έχουν αφήσει βαθύ τραύμα στην παιδική ψυχή της.

Ο Μανώλης, ο σύζυγος είναι μπουχτισμένος από τη μόνιμη γκρίνια της γυναίκας του για τα οικονομικά, ψοφάει στη δουλειά δουλεύοντας σε δύο δουλειές ταυτόχρονα και έχει ως έξοδο διαφυγής την Έλσα την ερωμένη του.

Η Ελσα, είναι μία Ουκρανή που αντί να υλοποιήσει τα παιδικά της όνειρα βρίσκεται από την Ουκρανία στα χέρια ενός νταβατζή στην Ελλάδα και προσπαθεί να ορθοποδήσει δουλεύοντας πλέον μόνη της ως ιέρεια του έρωτα.

Η Μυρσίνη-ή Μύρσα, όπως  θέλει να την αποκαλούν, είναι μία οργισμένη έφηβη που αψηφά τις εντολές των μεγάλων και έχει αγανακτήσει από τις συμβουλές και τις νουθεσίες των μεγάλων, όπως, άλλωστε, κάθε έφηβος στην ηλικία της που συγκρούεται με τους γονείς του.

Ο φίλος της Μύρσας, ο Ρουμάνος Ερμάλ, «πουλήθηκε» από τους φτωχούς γονείς του στη Ρουμανία σε κάτι θείους του στην Ελλάδα, προκειμένου αυτοί εκεί να μπορέσουν να μεγαλώσουν τα αδέλφια του. Το γεγονός αυτό έχει αφήσει, όπως είναι φυσικό, ανεξίτηλα σημάδια στην ταραγμένη καρδιά του. Στο πρόσωπο της Μύρσας θα γνωρίσει τον έρωτα και εκείνη από πλευράς της θα τον έχει ως διέξοδο από  το δυστοπικό οικογενειακό περιβάλλον της.

Οι παιδικές μνήμες των πρωταγωνιστών τους ακολουθούν. Δεν μπορούν να τις λησμονήσουν όπου κι αν πάνε, ό,τι κι αν γίνει, αλλά τις  κουβαλούν μέσα τους. Και αυτό ακριβώς είναι και το μήνυμα του βιβλίου. Κανείς δεν ξεφεύγει από την οικογένειά του…

Χαρούκι Μουρακάμι, Για τι μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο, εκδ. Ψυχογιός

 

Ένα βιβλίο για δρομείς, αλλά και συγγραφείς!

 

   «Ο χρόνος μου, η κατάταξή μου, η εξωτερική μου εμφάνιση-όλα αυτά είναι ζητήματα δευτερεύουσας σημασίας. Για έναν δρομέα σαν κι εμένα, αυτό που έχει ουσιαστικά σημασία είναι να πιάσω τον στόχο που θέτω στον εαυτό μου, με τις δικές μου δυνάμεις. Βάζω τα δυνατά μου, υπομένω ό,τι πρέπει να υπομείνω,   και μπορώ, με τον δικό μου τρόπο, να αισθάνομαι ικανοποιημένος. Μέσα από τις αποτυχίες και τις χαρές προσπαθώ πάντοτε να αποκομίζω κάποιο συγκεκριμένο μάθημα.(Πρέπει να είναι συγκεκριμένο, όσο μικρό κι αν είναι). Κι ελπίζω ότι, με τον καιρό, καθώς ο ένας αγώνας θα διαδέχεται τον άλλο, στο τέλος θα φτάσω σε ένα σημείο με το οποίο θα είμαι ικανοποιημένος. Ή ίσως καταφέρω να το διακρίνω φευγαλέα. (Ναι, αυτό είναι μία ακριβέστερη διατύπωση)».

 

            Το εν λόγω καταληκτικό απόσπασμα μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είναι το απόσταγμα από το μικρό αυτοβιογραφικό δοκίμιο με θέμα το τρέξιμο που συγγράφει ένας από τους γνωστότερους συγγραφείς της σύγχρονης Ιαπωνίας, ο Χαρούκι Μουρακάμι, ένας συγγραφέας με πολλές βραβεύσεις και υποψηφιότητες για Βραβείο Νόμπελ.

Το δοκίμιό του έχει τίτλο «Για τι μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο» και αποτελεί μία εκ βαθέων εξομολόγηση για την οπτική που ο ίδιος ο συγγραφέας διατηρεί για τη συνήθεια του τρεξίματος, αλλά και για τις διάφορες παραμέτρους της συνήθειας αυτής και τη ζωή του  Μουρακάμι ως δρομέας και, δευτερευόντως, και ως συγγραφέας.

Εκ πρώτης όψεως, το τρέξιμο δεν θα έπρεπε να έχει την παραμικρή σχέση με τη διαδικασία της συγγραφής. Να, όμως, που ο Μουρακάμι μας διαψεύδει και μας εξηγεί ότι συνεχίζει να τρέχει, εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια, προκειμένου να μπορεί να διατηρείται σε φόρμα για την επώδυνη διαδικασία της συγγραφής. Και όταν ο Χαρούκι Μουρακάμι μιλάει για τρέξιμο, δεν εννοεί απλά έναν γύρο γύρω από το πάρκο. Απεναντίας, μας μιλάει για τρέξιμο σε έναν Μαραθώνιο μία φορά τον χρόνο σε διάφορα μέρη του κόσμου, για τρίαθλο και γενικότερα για αθλητικούς αγώνες.

Ένα από τα μέρη στα οποία έτρεξε ο Μουρακάμι- και αποδείχτηκε τελικά πολύ δύσκολο για τρέξιμο- ήταν ο Μαραθώνιος στην Αθήνα το 1983, μία εμπειρία που θυμάται λόγω της αφόρητης ζέστης στη χώρα μας, αλλά και εξαιτίας της πληθώρας των πατημένων από αυτοκίνητα αδέσποτων που συνάντησε στον δρόμο του, γεγονός που του έκανε, αρνητική, φυσικά, εντύπωση.

Το, εν μέρει, αυτό αυτοβιογραφικό δοκίμιο είναι κάτι που πάντοτε ήθελε να κάνει ο συγγραφέας. Σε αυτό καταθέτει την προσωπική του εμπειρία από το τρέξιμο και μας εξηγεί πως δομεί τη ζωή του με γνώμονα τη σκληρή δουλειά που κάνει ως δρομέας, αλλά και ως συγγραφέας.

 

 «Οι περισσότεροι άνθρωποι, όμως, διακρίνουν μόνο την επιφανειακή διάσταση της συγγραφής και νομίζουν ότι οι συγγραφείς εμπλέκονται σε μία ήσυχη, πνευματική εργασία, η οποία συντελείται στο γραφείο τους. Νομίζουν πως, αν έχεις τη δύναμη να σηκώσεις ένα φλιτζάνι του καφέ, μπορείς να γράψεις μυθιστόρημα. Μόλις, όμως, επιχειρήσεις να το κάνεις, σύντομα διαπιστώνεις πως δεν είναι μία τόσο  γαλήνια δουλειά όσο φαντάζει. Η όλη διαδικασία- το να καθίσεις στο γραφείο σου, να εστιάσεις τις σκέψεις σαν να ήταν ακτίνα λέιζερ, να φανταστείς να ξεπροβάλλει κάτι από το πουθενά, να δημιουργήσεις μια ιστορία, να επιλέξεις τις κατάλληλες λέξεις, μία προς μία, να διατηρήσεις σε σειρά την όλη ροή της ιστορίας-απαιτεί πολύ περισσότερη ενέργεια, στην πορεία ενός μεγάλου διαστήματος, από ό,τι θα φαντάζονταν οι περισσότεροι άνθρωποι. Μπορεί να μην μετακινείς το σώμα σου, όμως μέσα σου συντελείται μία βασανιστική, δυναμική διαδικασία. Όλοι χρησιμοποιούν τον νου τους όταν σκέφτονται. Ένας συγγραφέας, όμως, μια φορά μια στολή που ονομάζεται αφήγημα και σκέφτεται με όλο του το είναι. Και για τον μυθιστοριογράφο η διαδικασία αυτή απαιτεί την εμπλοκή του συνόλου των σωματικών αποθεμάτων του, συχνά σε βαθμό υπερκόπωσης».

 

Το βιβλίο του Μουρακάμι είναι πολλά πράγματα μαζί: στοχαστικό-φιλοσοφικό δοκίμιο, αυτοβιογραφία, ταξιδιωτικό χρονικό, ημερολόγιο προπόνησης. Σίγουρα, όμως, είναι ένας άριστος οδηγός για όσους τρέχουν-ή σκοπεύουν να αρχίσουν το τρέξιμο-ή  σε όσους συγγράφουν-ή σκοπεύουν να αρχίσουν τη συγγραφή.

Ένα βιβλίο, επομένως, που απευθύνεται πρωτίστως σε συγγραφείς και δρομείς, αλλά και στους λάτρεις της λογοτεχνίας και του Μουρακάμι ειδικότερα. Το στυλ γραφής είναι ανάλαφρο και παιχνιδιάρικο καθιστώντας το όλο πόνημα εξαιρετικά ευκολοδιάβαστο.

Lesley Downer, Σύντομη ιστορία της Ιαπωνίας, εκδ. Μεταίχμιο

 

Η συνοπτική ιστορία της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου

 

            Για την ιστορία της Κίνας, είναι η αλήθεια, έχουμε ακούσει και γνωρίζουμε, σαφέστατα, περισσότερα πράγματα, σε σχέση με άλλες χώρα της Άπω Ανατολής. Σχετικά, όμως, με τη «Νιχόν», τη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, η αλήθεια είναι ότι όλα όσα γνωρίζουμε για αυτήν περιορίζονται συνήθως στην τελετή του τσαγιού, στις πολεμικές τέχνες, τους σαμουράι και τις γκέισες. Κι, όμως, η χώρα αυτή έχει να παρουσιάσει μία πλούσια και ενδιαφέρουσα ιστορία, αυτό αποδεικνύει τουλάχιστον η  Λέσλι Ντάουνερ στο μικρό, εύληπτο, μα τεκμηριωμένο ιστορικά, βιβλίο της για την ιστορία της Ιαπωνίας με τίτλο «Σύντομη ιστορία της Ιαπωνίας».

            Ο αναγνώστης, κατ’ αρχάς, θα εντυπωσιαστεί όταν πληροφορηθεί, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου,  ότι τα πρώτα κεραμικά αγγεία της ιστορίας δεν πρωτοκατασκευάστηκαν στη  Μεσοποταμία γύρω στο 7.000 π.Χ., αλλά στην Ιαπωνία ακόμη παλαιότερα, γύρω στο 14.000 π.Χ.! Πρόκειται για τον πολιτισμό των Τζόμον και τους πρώτους γηγενείς κατοίκους της νησιωτικής αυτής χώρας, η οποία δέχτηκε τους πρώτους εποίκους από την ξηρά μόλις το 11.000 π.Χ.-προηγουμένως τα νησιά στα οποία βρέθηκαν τα αγγεία ήταν ενωμένα με την ηπειρωτική χώρα.

Ακολούθως η χώρα δέχτηκε πληθώρα εποίκων από την Κορέα-σε σημείο που το DNA των δύο λαών να είναι και σήμερα παρόμοιο, αλλά και πάμπολλες κινεζικές και βουδιστικές επιδράσεις από τον πολύ προηγμένο κινεζικό πολιτισμό της αρχαιότητας.

Την περίοδο του Μεσαίωνα η επιρροή του βουδιστικού κλήρου συνεχίζει να αυξάνεται, σύμφωνα με τη συγγραφέα, ενώ ο σιντοϊσμός, η αρχέγονη ανιμιστική παραδοσιακή ιαπωνική θρησκεία συνεχίζει να υπάρχει παράλληλα με τον βουδισμό. Οι γνωστοί μας σαμουράι ως τάξη δημιουργούνται γύρω στο 1000 μ.Χ., ενώ η θεωρούμενη ως η πρώτη γκέισα της Ιστορίας, η Κικούγια, χρονολογεί την ύπαρξή της γύρω στο 1750.

Η Ιαπωνία απέκρουσε επιτυχώς μία κινεζική εισβολή τον 13^ο αιώνα μ.Χ. και οι Πορτογάλοι τον16^ο αιώνα ήταν εκείνοι που έβαλαν τέλος στην απομόνωση της χώρας. Έτσι ξεκίνησε μία πολύ μακρά διαδικασία εκδυτικισμού, η οποία έβαλε, επιπροσθέτως τέλος και στην κυριαρχία των σαμουράι. Αυτή η διαδικασία κορυφώθηκε κατά την περίοδο των Μεϊτζί, δηλαδή κατά τα τέλη του 19^ου αιώνα.

Στον εικοστό αιώνα η Ιαπωνία προσπάθησε να βρει κι αυτή μία δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στις αποικιοκρατικές δυνάμεις της Δύσης, το τραγικό, όμως, αποτέλεσμα για αυτήν, του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου την ώθησε να κάνει στην ουσία μία νέα αρχή, προκειμένου να γίνει γ δυνατή οικονομία που είναι σήμερα και που ξεπέρασε επάξια την καταστροφή της Φουκοσίμα το 2011.

Ο αναγνώστης θα εκπλαγεί διαβάζοντας για το πόσο σημαντικές ήταν ορισμένες γυναίκες αυτοκράτειρες στην Ιαπωνία, μία χώρα με ισχυρή πατριαρχία. Κάποια άλλα θέματα, όπως π.χ. η σφαγή της Ναντσίνγκ στην οποία προέβη η Ιαπωνία εναντίον των Κινέζων το 1937, είναι περισσότερο γνωστή, όπως, άλλωστε και η συμμετοχή της στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Δυνάμεων του Άξονα.

Η συγγραφέας μας εξιστορεί όλη αυτή τη μακρά διαδρομή της χώρας ανά τους αιώνες με ανάλαφρο τρόπο γραφής και χωρίς υπερβολική ανάλυση των γεγονότων και διανθισμό τους με πολλές λεπτομέρειες που θα κουράσουν τους αναγνώστες. Άλλωστε, αυτός είναι και ο σκοπός της σειράς αυτών των βιβλίων από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, να προσφέρουν σύντομες ιστορίες για διάφορα επιμέρους θέματα στους αναγνώστες του με βιβλία μικρά και ευκολοδιάβαστα από μη ειδήμον ιστορικό κοινό.