Νίκος Τακόλας, Το αίνιγμα του Τάπιρου, εκδ. Εντύποις

 

Στην πληθώρα των διηγημάτων που εκδίδεται στις μέρες μας είναι, ειλικρινά,  σπάνιο να συναντήσει κανείς ευφράδεια στην έκφραση, προσεκτική χρήση του λεξιλογίου, πρωτοτυπία στη θεματολογία και τη μορφή των διηγημάτων, καθώς και  μία στρωτή ροή του λόγου. Κι όμως η συλλογή με τον ευφάνταστο- και λιγάκι παράξενο, είναι η αλήθεια- τίτλο «Το αίνιγμα του Τάπιρου» του καταξιωμένου λογοτέχνη Νίκου Τακόλα φαίνεται πως πληροί όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις.

 

Στην εν λόγω συλλογή συμπεριλαμβάνονται τριάντα ένα διηγήματα, άλλα μικρότερα και άλλα μεγαλύτερα σε μέγεθος. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ως κοινό τα ταξίδια ή τις μετακινήσεις που πραγματοποιούν οι πρωταγωνιστές και, γενικότερα, κάποια αλλαγή κατάστασης. Μερικά από αυτά για να γραφτούν προφανώς θα απαίτησαν και κάποιου είδους έρευνα από πλευράς του συγγραφέα. Φαίνεται πάντως μέσα από αυτά η ευρύτητα πνεύματος του ίδιου του συγγραφέα καθώς και οι πολλές γνώσεις που διαθέτει σχετικά με τον κόσμο που μας περιβάλλει, για τις άλλες χώρες, αλλά και για τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση και την παγκοσμιοποίηση.

 

Το μεγαλύτερο μέρος των διηγημάτων, και κυρίως των πιο μικρών σε μέγεθος κινείται στον χώρο του μαγικού ρεαλισμού και του συμβολισμού, δύο λογοτεχνικών ρευμάτων ιδιαίτερα αγαπητά  στον συγγραφέα, όπως γνωρίζουμε από άλλα έργα του, όπως τη συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Το Κάστρο της νιφάδας» και τη βραβευμένη νουβέλα του «Οι 32 ώρες της Θεάς». Ο Τακόλας άλλοτε συγγράφει χρησιμοποιώντας το τρίτο ενικό πρόσωπο ως εξωτερικός παρατηρητής και άλλοτε μπαίνει ο ίδιος στο πετσί των ρόλων που δημιουργεί, συγγράφοντας στο πρώτο πρόσωπο.

 

Η θεματολογία της τέχνης δεν μένει έξω από τα ενδιαφέροντα του συγγραφέα-αυτή, εξάλλου, μας αποκαλύπτει και την ευρύτητα του πνεύματός του. Έτσι υπάρχει ένα διήγημα που σχετίζεται με τον κινηματογράφο κι ένα άλλο που σχετίζεται με τη μουσική. Η Ιστορία κατά κανόνα απουσιάζει σχεδόν εντελώς-αν εξαιρέσουμε μία αναφορά στον πόλεμο του Κοσσόβου-, αφού υπάρχουν μονάχα σποραδικές αναφορές σε παλιά γεγονότα, πέρα από την καθαρά σύγχρονη θεματολογία. Σε ό,τι αφορά τους τόπους υπάρχει επίσης πολύ μεγάλη ποικιλία: από το Ρέθυμνο και τα Γιάννενα, μέχρι τη Μογγολία, τη Ρουμανία και το Σεράγιεβο, αλλά και την ελληνική ύπαιθρο, η πρωτοτυπία και η ποικιλομορφία δεν απουσιάζουν.

 

Προσωπικά, ξεχώρισα το εκτενές διήγημα με τους Σομαλούς πειρατές με τίτλο «Πορτ Σαιντ». Με άγγιξε επίσης ιδιαίτερα η τρυφερότητα ορισμένων διηγημάτων όπως  «Ο Μεγαλέξανδρος της Ροδούλας», «Λίμνη από ασήμι-Γιάννενα», «Οι τρεις ήλιοι της Μογγολίας» και «Μαύρη Παναγιά». Από τους τίτλους των διηγημάτων παρατηρούμε ήδη τη ροπή του συγγραφέα προς τον συμβολισμό και το φαντασιακό στοιχείο. Αυτό το φαντασιακό-μαγικό στοιχείο όμως καταφέρνει και το ενσωματώνει σε καθαρά ρεαλιστικά και σύγχρονα προβλήματα που τον απασχολούν σε ορισμένα από τα διηγήματά του: τον ρατσισμό,  την απώλεια αγαπημένων προσώπων, την οικονομική κρίση, τη μοναξιά στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις, το δέσιμό μας με άλλους ανθρώπους και με τα ζώα κ.α.

 

Όσο για τον περίφημο τάπιρο, αυτό το μεγαλόσωμο χορτοφάγο συμπαθητικό ζώο, σύμβολο μακροζωΐας και ελπίδας, αυτός εμφανίζεται μονάχα στο τελευταίο διήγημα με συμβολικό και αλληγορικό ρόλο, χωρίς όμως «Το αίνιγμα του Τάπιρου» να αποτελεί τον τίτλο του διηγήματος. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι τη «λύση» στο «αίνιγμα του Τάπιρου» θα τη βρουν οι αναγνώστες μετά το πέρας της ανάγνωσης των διηγημάτων. Ίσως βέβαια, η λύση του αινίγματος να είναι, εν τέλει, διαφορετική για κάθε αναγνώστη…

 

Ο συγγραφέας εστιάζει στα μικρά πράγματα, σε ό,τι δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά και προσπαθεί να επιστήσει την προσοχή μας σε αυτό. Το πιο σημαντικό για μένα όμως, κατά την ανάγνωση των διηγημάτων, είναι ότι ο συγγραφέας καταφέρνει να αφυπνίσει την περιέργεια του αναγνώστη και να τον κάνει να ανυπομονεί να διαβάσει τη συνέχεια του διηγήματος, ιδίως στα μεγαλύτερα σε έκταση διηγήματα.

 

Εν κατακλείδι, πρόκειται για μία πολύ ιδιαίτερη και αξιόλογη συλλογή διηγημάτων, γραμμένη με φροντίδα και μαεστρία από έναν έμπειρο λογοτέχνη που ξέρει να ρίχνει μία καλή κριτική ματιά στα κακώς κείμενα του σήμερα.