Ο Λαμιώτης ηγέτης του ΕΛΑΣ Θανάσης Κλάρας, που έγινε γνωστός με το προσωνύμιο Άρης Βελουχιώτης, είναι μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της ελληνικής αντίστασης. Ό Άρης έχει ταυτιστεί στην κοινή συλλογική μνήμη με τον ανταρτοπόλεμο, αλλά και με το ΚΚΕ, το οποίο πάντως τον αποκήρυξε εντέλει και ήταν εκείνο που τον εξανάγκασε σε αυτοκτονία στις 16 Ιουνίου του 1945.
Ο Βελουχιώτης θεωρείται αναμφισβήτητα μία χαρισματική φυσιογνωμία-και δικαίως. Η ευφυΐα, η αντοχή του, η ικανότητά του να ανταπεξέρχεται στις δυσκολίες του ανταρτοπολέμου στα βουνά, αλλά και η παροιμιώδης σκληρότητά του απέναντι στους «απείθαρχους» συντρόφους του είναι ευρέως γνωστές σε όλους. Αυτές ακριβώς οι ιδιότητες του χαρακτήρα του είναι που του χάρισαν τη διαβόητη φήμη του.
Παρ’ όλο το εύρος και τη σπουδαιότητα της προσωπικότητάς του, δεν έχει εκδοθεί μέχρις σήμερα στην Ελλάδα μία πλήρης βιογραφία του, με εξαίρεση εκείνη του Διονύση Χαριτόπουλου. Το παρόν σύγγραμμα του Κωστή Παπακόγκου με τίτλο «Καπετάν Άρης Ο ανταρτοπόλεμος στην Ελλάδα 1940-1945», μπορούμε να πούμε ότι αναπληρώνει την έλλειψη αυτή ως μερική αυτοβιογραφία του Άρη από το έτος 1941, τότε που η απόφασή του να βγει στα βουνά είχε ήδη ληφθεί.
Ο Παπακόγκος παρακολουθεί τη ζωή και την πορεία του Άρη από τότε που ήταν 36 ετών, από τότε, δηλαδή που αποφάσισε να βγει στα βουνά με τους συντρόφους του, στο χωριό Δομνίστα της Ευρυτανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη τότε ο Άρης καταζητούνταν από τις ιταλικές και τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής.
Στη συνέχεια ο Παπακόγκος παρακολουθεί όλη τη ζωή του Άρη στα βουνά, την επέκταση της δράσης του στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία και τη σημαντική αύξηση των δυνάμεών του. Αναλύονται επίσης οι περίπλοκες σχέσεις που αυτός διατηρούσε τόσο με τους Άγγλους όσο και με τον Ναπολέοντα Ζέρβα, τον επικεφαλής του ΕΔΕΣ, καθώς και η «λυκοφιλία» που αυτοί διατηρούσαν, παρά το μοναδικό επίτευγμα της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου στις 25 Νοεμβρίου του 1942, κάτι που υπήρξε τελικά και το μοναδικό γεγονός δολιοφθοράς των δυνάμεων κατοχής που πέτυχαν σε συνεργασία οι ελληνικές αντιστασιακές οργανώσεις και οι Άγγλοι.
Εν συνεχεία, ο συγγραφέας παρουσιάζει τα πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν το τέλος της γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής κατοχής στην Ελλάδα, τα οποία οδήγησαν, εν τέλει, και στο ξέσπασμα του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου. Πρόκειται για γεγονότα όπως η συμφωνία του Λιβάνου, της Καζέρτας, της Βάρκιζας, αλλά και η μυστική συμφωνία των ποσοστών μεταξύ του Τσώρτσιλ και του Στάλιν. Εξετάζεται, τέλος, και η περίπλοκη σχέση του Βελουχιώτη με το ΚΚΕ, η διαγραφή του από αυτό και ο εξαναγκασμός του σε αυτοκτονία.
Το βιβλίο δεν είναι αμιγώς ιστορικό, αλλά αποτελεί περισσότερο μία βιογραφία του Άρη σε μυθιστορηματική-διαλογική μορφή, βασισμένη όμως σε αληθινά ιστορικά στοιχεία. Εκείνο που μετατρέπει το βιβλίο σε ιστορικό πόνημα είναι οι πολυάριθμες σημειώσεις του ιστορικού Δρ Μιχάλη Λυμπεράτου, έκτασης σχεδόν όσο και του καθαρού κειμένου. Πρόκειται για πλήρη σχολιασμό και υπομνηματισμό με κάθε λεπτομέρεια των γραφόμενων του Κωστή Παπακόγκου. Οι σημειώσεις αυτές μπορούν είτε να αγνοηθούν από τον αναγνώστη, εφόσον αυτός έχει σχετική γνώστη των γεγονότων της περιόδου, είτε να διαβαστούν αποσπασματικά και συμπληρωματικά προς το κυρίως κείμενο, είτε να διαβαστούν εντελώς ανεξάρτητα σε άσχετο χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση, το καθεαυτό κείμενο, και κυρίως οι υποσημειώσεις, αποτελούν πολύτιμο ιστορικό βοήθημα για όποιον ενδιαφέρεται να πλουτίσει τις γνώσεις του για τα γεγονότα της περιόδου 1940-45. Όσο για τη διαλογική και μυθιστορηματική μορφή του κυρίως κειμένου, αυτή εξασφαλίζει στον αναγνώστη ευχάριστη ανάγνωση που προσιδιάζει περισσότερο σε ιστορικό μυθιστόρημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.