Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2020

Το κυνήγι των μαγισσών


 

Αντίθετα απ' ότι συνήθως πιστεύεται, το αποκαλούμενο "κυνήγι των μαγισσών" δεν έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των σκοτεινών χρόνων του Μεσαίωνα, αλλά αμέσως μετά το τέλος του. Φυσικά η εκτέλεση αιρετικών και πάσης φύσεως αντιφρονούντων με καύση στην πυρά δεν ήταν άγνωστη τον Μεσαίωνα, οργανώθηκε όμως συστηματικότερα κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα με τη σύσταση της Ιεράς Εξέτασης το 1231 από τον Πάπα Γρηγόριο τον Θ'. Ως τότε οι διώξεις των γυναικών δεν ήταν περισσότερες από εκείνες των όποιων "αιρετικών ανδρών".

Μία πραγματεία όμως που εκδόθηκε το 1486 ήρθε να αλλάξει άρδην τα πράγματα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ως οντότητα η γυναίκα δεν αντιμετωπιζόταν υποτιμητικά ως τότε. Απλώς το Malleus Malleficarum, το βιβλίο των Δομινικάνων Ιεροεξεταστών Χάινριχ Κράμερ και Γιάκομπ Σπρένγκερ κατάφερε να συμπυκνώσει μέσα σε λίγες σελίδες όλο τον μισογυνισμό της εποχής. 

Το βιβλίο αυτό απευθυνόταν σε εκκλησιαστικούς και κοσμικούς δικαστές, στους οποίους προσέφερε συμβουλές και οδηγίες για τις δίκες των γυναικών που κατηγορούνταν για μαγεία. Ο τίτλος του σημαίνει "Σφυρί των Μαγισσών". To βιβλίο εξηγεί πως οι γυναίκες ήταν πιο ευάλωτες στην επήρεια του σατανά λόγω της κατώτερης νοημοσύνης τους και περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο διέπρατταν τις υποτιθέμενες ανομίες τους οι μάγισσες. Ισχυρίζονταν μάλιστα ότι η ίδια η λατινική λέξη femina σήμαινε λιγότερη πίστη {fe(πίστη) + minus (λιγότερη)}. Ακόμη περιγράφονταν σε αυτό οι μέθοδοι για τον εντοπισμό, τις καταδίκες, την εξόντωση και τα βασανιστήρια τα οποία έπρεπε να χρησιμοποιηθούν κατά την ακροαματική διαδικασία.

Προς τιμήν της η Καθολική Εκκλησία λίγο αργότερα απαγόρευσε το βιβλίο και αρκετοί ανώτεροι κληρικοί δεν τον ενέκριναν. Αυτό όμως δεν εμπόδισε, κατά τα χρόνια που ακολούθησαν, εκατοντάδες ημιμαθείς και αδείς ιερείς να το χρησιμοποιήσουν προκειμένου να αποδώσουν υποτιθέμενη δικαιοσύνη και να στείλουν στην πυρά χιλιάδες γυναίκες. Η πρώτη δίκη μάγισσας τοποθετείται το 1324 στην Ιρλανδία και η τελευταία το 1782 στην Ελβετία. Το αποκορύφωμα του κυνηγιού σημειώθηκε κατά τα έτη 1580-1630. Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 50.000 γυναίκες κάηκαν ζωντανές στην πυρά, μαζί με κάποιους, αρκετά λιγότερους βέβαια, άνδρες οι οποίοι κατηγορήθηκαν ως μάγοι.

ΠΗΓΕΣ: Robert W. Thurston, Μάγοι και Μάγισσες, εκδ. παπαζήση

                Dieter Breuers, Εις το όνομα τριών δαιμόνων, εκδ. Κονιδάρη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Κώστα Καλτσάς, Νικήτρια σκόνη, εκδ. Ψυχογιός, 2024

  Όταν η ίδια η Ιστορία γίνεται πρωταγωνιστής…                   Αξιοπρόσεκτο είναι το μυθιστόρημα του πρωτοεμφανιζόμενου στο ελληνικό...