Linda Jaivin, Σύντομη ιστορία της Κίνας, εκδ. Μεταίχμιο

 

Η Κίνα είναι πλέον ένας από τους σημαντικότερους παίκτες στη διεθνή οικονομική σκηνή. Αξίζει, επομένως, να γνωρίσουμε καλύτερα την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία μιας χώρα που αριθμεί τόσους αιώνες ιστορίας και τόσα επιτεύγματα όσο και η δική μας χώρα και ακόμη περισσότερα ίσως. Μία καλή ευκαιρία για αυτό μας δίνει το εξαιρετικό πραγματικά βιβλίο της ειδικής στον κινεζικό πολιτισμό Linda Jaivin με τίτλο «Σύντομη ιστορία της Κίνας».

 

Το βιβλίο απευθύνεται σε όλους, τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε ειδήμονες  και ιστορικούς οι οποίοι δεν γνωρίζουν πολλά για την ιστορία της συγκεκριμένης χώρας.

Σε αυτό η συγγραφέας επιχειρεί μία κατατοπιστική ανασκόπηση της κινεζικής ιστορίας από το 3.000 π.Χ. ως και το 2020 και τη διακυβέρνηση του Χσι Τζινπίνγκ.

 

Στην Κίνα η εκτροφή του μεταξοσκώληκα ανάγεται στη νεολιθική εποχή. Η πρώτη δυναστεία, η δυναστεία των Σανγκ τον 16^ο αιώνα π.Χ. κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ μυθολογίας και κοινωνίας, η κοινωνία όμως ήταν πιθανότατα μητριαρχική.

 

Η καθεαυτό κινεζική ιστορία ξεκινά με τη δυναστεία των Τζόου, το 1222 π.Χ. Τότε αναπτύχθηκαν τα τρία ρεύματα που καθόρισαν τη φυσιογνωμία της χώρα στους αιώνες που ακολούθησαν: ο ταοϊσμός, ο κομφουκιανισμός και ο νομικισμός. Ο βουδισμός εισήχθη στη χώρα αργότερα, κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, όταν η δυναστεία των Χαν κρατούσε το τιμόνι της χώρας και δώρισε στην ανθρωπότητα εφευρέσεις όπως η πυξίδα, η ξυλοτυπία και το χαρτί.

 

Τη δυναστεία των Χαν, σύγχρονη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ακολουθεί μία περίοδος χάους, που ξεκίνησε παράλληλα με την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δηλαδή περί τον τρίτο μεταχριστιανικό αιώνα και τερματίστηκε με την άνοδο της δυναστείας των Τανγκ, τον έβδομο μεταχριστιανικό αιώνα. Τότε άκμασε και ο βουδισμός στην Κίνα, ενώ κατά τη διάρκεια της βασιλείας της επόμενης δυναστείας εκείνης των Σονγκ, ο κομφουκιανισμός κέρδισε πάλι έδαφος.

 

Στα τέλη του Μεσαίωνα, περί το 1270, ξένοι κατακτητές κυβέρνησαν την αχανή χώρα. Πρόκειται για τη δυναστεία των Γιουάν, που αποτελούταν από Μογγόλους κατακτητές. Η δυναστεία των Μινγκ, που κυβέρνησε από το 1368-1644 θεωρείται από τις ενδοξότερες. Οι Μαντσού ήταν μία ακόμη ξένη στην πλειονότητα των Χαν δυναστεία, αλλά και η τελευταία στη σειρά, αφού το 1912 αρχίζει η περίοδος της δημοκρατίας αλλά, δυστυχώς, και των εμφυλίων πολέμων στην κινεζική ιστορία.

 

Τελικά η δημοκρατία αυτή αποδείχτηκε νόθα, τόσο κατά την επικράτηση του εθνικού κόμματος του Τσανγκ Κάι Σεκ, όσο και αργότερα με την επικράτηση του Μάο τσε Τουνγκ. Οι δύο ηγέτες προέβησαν σε εκκαθαρίσεις χιλιάδων αντιφρονούντων, ενώ ο Μεγάλος λιμός του Μάο κατά τα έτη 1050-1961, αποτέλεσμα της υποχρεωτικής κολεκτιβοποίησης της υπαίθρου, στοίχισε τη ζωή σε 15 εκατομμύρια Κινέζους τουλάχιστον.

 

Σήμερα η Κίνα διατηρεί έναν ιδιότυπο σοσιαλισμό που συνδυάζει τις ιδιωτικοποιήσεις με τη λογοκρισία και τον στενό έλεγχο των κινήσεων των πολιτών. Ο αυταρχισμός και ο απολυταρχισμός φαίνεται πως ένιαι βαθιά ριζωμένος τη χώρα και το καθεστώς μερικής ανελευθερίας για τους πολίτες δεν φαίνεται να αλλάζει παρά την καλή οικονομική και τεχνολογική θέση που κατέχει η χώρα στον κόσμο.

 

Η Jaivin ξέρει ακριβώς σε ποια γεγονότα πρέπει να δώσει βάση, τι να περιγράψει με περισσότερες λεπτομέρειες και τι οφείλει να προσπεράσει ή να περιγράψει με αδρές μόνο γραμμές. Το αποτέλεσμα είναι ένα ευκολοδιάβαστο εγχειρίδιο στο οποίο μπορούμε να ανατρέχουμε για να ξαναδούμε οτιδήποτε θεωρούμε σημαντικό ή θελήσουμε να ξαναθυμηθούμε από την ιστορία του κινεζικού λαού.

 

Οπωσδήποτε, το βιβλίο θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τη σημερινή πολιτική κατάσταση στην Κίνα. Φυσικά, όπως μας λέει και η ίδια η συγγραφέας, η ανάγνωση της Ιστορίας δεν εξασφαλίζει την πρόβλεψη του μέλλοντος, μπορεί όμως να το καταστήσει λιγότερο αναπάντεχο.