Paul Harding, Η άλλη Εδέμ, εκδ. Διόπτρα

 

 

«Η Γη είναι τούτη η επιφάνεια. Η Γη είναι αυτό το στερεό στρώμα. Η Γη είναι η τρύπα ή η κρυψώνα των ζώων που φωλιάζουν σε λαγούμια. Η Γη είναι το κατάλληλο χώμα για καλλιέργεια. Η Γη είναι το μέσο με το οποίο ολοκληρώνεται ένα κύκλωμα. Η Γη είναι το έδαφος. Η Γη είναι μέρος ταφής. Η Γη είναι η τωρινή κατοικία της ανθρωπότητας. Η Γη είναι άλαλη και υπομονετική, έτσι υπέμεινε τα φτυάρια των τυμβωρύχων».

 

Το βιβλίο αυτό αποτελεί έναν ύμνο σε μιαν «άλλη Εδέμ», όπως μας λέει και ο τίτλος του, σε έναν μικρό επίγειο παράδεισο, ο οποίος τερμάτισε βίαια την ύπαρξή του το 1912. Η «άλλη αυτή Εδέμ» βρίσκεται στην πολιτεία του Μέιν των ΗΠΑ, σε ένα μικρό ερημονήσι που ο συγγραφέας ονομάζει Απλ Άιλαντ, αντί να χρησιμοποιήσει  το αληθινό του όνομα (Μάλαγα, όπως την ομώνυμη ισπανική πόλη).

 

Ο Πολ Χάρντινγκ είναι συγγραφέας αλλά και μουσικός, γνωστός από τα μυθιστορήματά του Tinkers, με τα οποία απέσπασε το Βραβείο Πούλιντζερ το 2010. Σήμερα κατοικεί στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης και διδάσκει Δημιουργική Γραφή.

 

Το βιβλίο αυτό είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα και μας εξιστορεί με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο την τραγική ιστορία των αποίκων του νησιού Μάλαγα στο Μέιν, το οποίο κατοικήθηκε για πρώτη φορά εν έτει 1792 από έναν πρώην σκλάβο, τον Μπέντζαμιν Χάνι και την Ιρλανδή σύζυγό του Πέισενς και ερημώθηκε με βίαιο τρόπο το 1912 προκειμένου να γίνει τουριστικό θέρετρο.  Στους αιώνες αυτή, εν τω μεταξύ, η αποικία είχε εξελιχθεί σε καταφύγιο όλων των περιθωριακών και των διαφορετικών ανθρώπων του Μέιν, προκαλώντας, όπως είναι φυσικό, την εχθρότητα των κατοίκων της ενδοχώρας.

 

Ο Χάρντινγκ ξεκινά την ιστορία του το 1792, αφηγούμενος τα γεγονότα της πρώτης αποίκησης, αλλά εστιάζει στο 1912 και στα γεγονότα που οδήγησαν στην έξωση των περιθωριακών κατοίκων, τότε που  ζουν πλέον τα δισέγγονα του Μπέντζαμιν.

 

Το καλοκαίρι του 1912 επισκέπτεται την ιδιόρρυθμη αυτή αποικία με τους μαύρους, τους ιθαγενείς και τους απόκληρους ένας ιεραπόστολος και δάσκαλος, ο Μάθιου Ντάιαμον, ο οποίος έχει απόλυτη συνείδηση του καθήκοντός του να μορφώσει τα παιδιά του νησιού, πρεσβεύει όμως κάποιες συντηρητικές απόψεις για τους κατοίκους του. Από τα παιδιά αυτά ξεχωρίζει ο Ίθαν Χάνι, ο οποίος έχει ταλέντο στη ζωγραφική και στέλνεται, εν τέλει, στη Μασαχουσέτη για να σπουδάσει πάνω στο αντικείμενο αυτό.

 

Ο Χάρντινγκ, με απόλυτη ευαισθησία, με γλαφυρές περιγραφές της φύσης, των ιδιόρρυθμων ανθρώπων της αποικίας περιγράφει την ψυχολογία των ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη γη τους σε μια σπαραχτική, κυριολεκτικά, διήγηση που κορυφώνεται στο τέλος του βιβλίου. Οι αναφορές του στην τέχνη, τη φύση και την Ιστορία διανθίζονται από πολλούς παραλληλισμούς με τις ιστορίες της Βίβλου, κάτι το οποίο υποδηλώνεται, φυσικά, και από την επιλογή της λέξης Εδέμ στον τίτλο του βιβλίου.