Γιάννης Λαγουδάκης, Ένας φιλήσυχος άνδρας, Μια ιστορία από το ’22, εκδ. Βακχικόν

 

 

Η ιστορία μιας οικογένειας από το 1922

 

            Τα περισσότερα μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί για τη Μικρασιατική Καταστροφή- και δεν είναι διόλου λίγα-επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στις τρομερές εκείνες μέρες της καταστροφής που η Σμύρνη καιγόταν ή στα καθαρά στρατιωτικά ή πολιτικά γεγονότα που οδήγησαν στην καταστροφή- το χρονικό της υποχώρησης του ελληνικού στρατού, τα λάθη που έγιναν από τους ηγέτες και τους πολιτικούς, την τύχη των προσφύγων κ.α.-

Το παρόν μυθιστόρημα, όμως, του Κρητικού λογοτέχνη Γιάννη Λαγουδάκη, με θέμα το 1922, δίνει βάση, αντίθετα στις καλές ειρηνικές μέρες πριν από την καταστροφή. Το πόνημά του έχει τίτλο «Ένας φιλήσυχος άνδρας, Μια ιστορία από το ’22» και κατατάσσεται στην κατηγορία του μυθιστορήματος. Τα ιστορικά γεγονότα που περιγράφονται είναι αληθινά, αλλά η ιστορία της οικογένειας Σβέστογλου που πρωταγωνιστεί ανήκει στη σφαίρα της μυθοπλασίας. Πιο συγκεκριμένα, η ιστορία του εγκλεισμού των εύπορων κατοίκων του χωριού Ρεΐζντερε το βράδυ της 4^ης Σεπτεμβρίου 1922 εξαιτίας της άφιξης των Τούρκων τσετών στο χωριό είναι πέρα ως πέρα αληθινή. Ο συγγραφέας, έχοντας ρίζες από τη Μικρά Ασία και ακούγοντας διηγήσεις των παλαιότερων ανασυνέθεσε αριστοτεχνικά τη ζωή στη Μικρά Ασία στα ειρηνικά χρόνια πριν το 1922.

Ανάμεσα στους έγκλειστους στο αρχοντικό του Πετράκη εκείνη τη μοιραία νύχτα, βρίσκεται και ο Κωσταντής Σβέστογλου, δάσκαλος του χωριού από τη Σμύρνη. Με την «ευκαιρία» του εγκλεισμού, η ζωή του περνάει καρέ καρέ μπροστά από τα μάτια του και θυμάται τις παλιές, καλές ειρηνικές μέρες, αλλά και κάποιες δύσκολες στιγμές που είχε ζήσει με την οικογένειά του.

Ο Κωσνταντής είχε παντρευτεί την Παρασκευή, τη μοναχοκόρη ενός χωρικού και ολίγον πεισματάρα και «τσαούσα»  για γυναίκα της εποχής. Το ζευγάρι, μέσα από μία σχέση γεμάτη εντάσεις, αλλά και αγάπη, απέκτησε τρεις γιους, με τον μικρότερο να ταλαιπωρείται από κρίσεις επιληψίας. Η οικογένεια, παρά ταύτα ζούσε αγαπημένη ώσπου όλα έμελλε να αλλάξουν με την έναρξη του ελληνοτουρκικού πολέμου και την υποχώρηση του ελληνικού στρατού.

Ο Γιάννης Λαγουδάκης μας προσφέρει με το βιβλίο του μία εντελώς διαφορετική ματιά στα γεγονότα του 1922 από εκείνη που έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε στα μυθιστορήματα με τη συγκεκριμένη θεματική. Το αποτέλεσμα είναι ένα πρωτότυπο πόνημα ανάμεσα στην πληθώρα των  μυθιστορημάτων που έχουν γραφτεί και κυκλοφορούν για το μοιραίο 1922 για τον ελληνισμό.

Το φινάλε του βιβλίου θα είναι δυνατό, καταιγιστικό και ενδέχεται να εκπλήξει ανάλογα τους αναγνώστες. Να  μην παραλείψουμε να αναφέρουμε, τέλος, ότι στο σημείωμα του συγγραφέα στο τέλος

του βιβλίου αναφέρονται οι πηγές στις οποίες ο ίδιος ανέτρεξε για να περιγράψει τον κόσμο της Μικράς Ασίας, την εκεί καθημερινή ζωή, και τα γεγονότα του 1922.