Πάνος Βαλαβάνης, Σκύλοι από τους αρχαίους χρόνους, εκδ. Πρώτη ύλη

 

Ένα αξιοσημείωτο βιβλίο, τόσο για παιδιά, όσο για νέους και ενήλικες αναγνώστες, είναι αυτό του Πάνου Βαλαβάνη, ομότιμου καθηγητή της Αρχαιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο εν λόγω συγγραφέας έχει δημοσιεύσει πολλά επιστημονικά βιβλία και άρθρα σχετικά με την αρχαιότητα.

Η παρούσα μελέτη του αφορά  τους σκύλους κατά την αρχαιότητα και πρωτίστως τις πηγές και τις παραστάσεις που έχουν βρεθεί και τους αφορούν. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχαία Ελλάδα οι  σκύλοι είχαν δεσπόζουσα θέση ως οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου και αυτό είναι κάτι που φαίνεται ολοκάθαρα μέσα από τις πηγές. Γάτες υπήρχαν ελάχιστες στη αρχαία Ελλάδα, απ’ ότι φαίνεται, και αυτό γιατί πρέπει να ήρθαν από την Αίγυπτο μόλις τον 7^ο αιώνα π.Χ. Σε κάθε περίπτωση, οι παραστάσεις που απεικονίζουν γάτες πάνω σε αμφορείς  ή οι αναφορές των κειμένων σε αυτά, είναι ελάχιστες, σε αντίθεση με εκείνες που αφορούν τους σκύλους.

Οι πιο διαδεδομένες ράτσες σκύλων στην αρχαία Ελλάδα ήταν τέσσερις: ο λακωνικός, ο κρητικός, ο μολοσσός και ο μελίτης. Από τον πρώτο κατάγεται ο σημερινός ελληνικός ιχνηλάτης, ενώ ο τελευταίος, με καταγωγή από το νησί της Μάλτας, είναι ο πρόγονος του σημερινού μαλτέζικου. Ο κρητικός σημιζόταν για τις ικανότητές του στο κυνήγι και ήταν πολύ γρήγορος,  ενώ οι μολοσσοί με καταγωγή από την Ήπειρο,  υπάρχουν και αυτοί ως ξεχωριστή ράτσα σήμερα.

Ο Βαλαβάνης εξερευνά και μας συστήνει , πρωτίστως, τις πηγές και τις εικονογραφικές παραστάσεις σχετικά με τους σκύλους που αποδεικνύουν τη στενή σχέση τους με τους ανθρώπους, αλλά και τη χρησιμότητά τους στους ανθρώπους, μια χρησιμότητα η οποία γινόταν απολύτως κατανοητή.

Ο αναγνώστης, όμως, θα λάβει για τους σκύλους κατά την περίοδο της αρχαιότητας και ένα σωρό επιπρόσθετες πληροφορίες τους για τη χρήση τους στην καθημερινή ζωή, τα γυμνάσια, τα ιερά, το κυνήγι , τη συντροφιά μικρών παιδιών, ακόμη και τον πόλεμο. Ευχάριστος είναι το γεγονός ότι υπάρχουν μικρές αφηγηματικές πινελιές που παραθέτουν τα συναισθήματα που μπορεί να είχαν οι ίδιοι οι σκύλοι προς τους ανθρώπους. Τέλος, ας σημειωθεί ότι το βιβλίο συνοδεύεται από πολύχρωμες και κατατοπιστικές εικόνες, ενώ στο τέλος του παρατίθεται μία εμπεριστατωμένη βιβλιογραφία.