Καρολίν Μπόνγκραν, Παρουσίες, εκδ. Ψυχογιός

 

 

Ένα απολαυστικό μυθιστόρημα για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης

 

            Τι συμβαίνει όταν παρουσίες από το παρελθόν εισχωρούν στο παρόν; Παρουσίες που δεν γνωρίζαμε ότι μας συντρόφευαν τόσον καιρό, αλλά αυτές δήλωναν πάντοτε το παρόν στις ζωές μας; Κι όμως, οι παρουσίες αυτές είναι τελικά η ιστορία μας, οι αναμνήσεις, το παρελθόν και οι πρόγονοί μας. Και ενίοτε μπορεί να μας βοηθήσουν να βρούμε τον δρόμο και τον σκοπό μας στο παρόν- ή και να μας αποσυντονίσουν εντελώς…

Με τέτοιες «παρουσίες» από το παρελθόν και τη σκιά που αυτές ρίχνουν στους ζωντανούς ασχολείται το, πραγματικά εξαιρετικό, δίχως υπερβολή, μυθιστόρημα της Γαλλίδας βραβευμένης συγγραφέως  Καρολίν Μπονγκράν με τίτλο «Παρουσίες». Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στα τέλη του εικοστού αιώνα στο Παρίσι και τη Θεσσαλονίκη. Τι μπορεί, όμως, να συνδέει τις δύο εντελώς άσχετες  φαινομενικά μεταξύ τους αυτές δύο πόλεις; Η απάντηση είναι «οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης του 20^ου αιώνα».

Η Βαλεντίν κατοικεί στο Παρίσι και, ως διαζευγμένη μητέρα, προσπαθεί να μεγαλώσει τον δωδεκάχρονο γιο της Μιλό, ο οποίος είναι μουγγός εκ γενετής, δίχως να είναι όμως και κουφός συγχρόνως, όπως συμβαίνει συνήθως. Μία μέρα, όμως, ο μικρός θα δει στην τηλεόραση μια διαφήμιση για την Ελλάδα και θα αρχίσει να μιλάει εντελώς ξαφνικά σε μία άγνωστη σε όλους γλώσσα-όχι στα ελληνικά. Η μητέρα του Μιλό και η στενή της φίλη, η κομμώτρια Ζεν, πιστεύουν ότι η λύση στο μυστήριο βρίσκεται στην πόλη της Θεσσαλονίκης και αποφασίζουν να περάσουν τις διακοπές τους εκεί. Σε αυτές τις διακοπές, όμως, όλα θα αλλάξουν στις ζωές τους.

Αυτό το ταξίδι που θα αλλάξει τα πάντα μας εξιστορεί η συγγραφέας, καθώς και τις αλλαγές στις ζωές των πρωταγωνιστών πριν και μετά από αυτό. Μία αύρα υπερφυσικού διατρέχει διαρκώς την, κατά τα άλλα, εντελώς ρεαλιστική υπόθεση του βιβλίου.

Η ιστορία είναι εξαιρετικά πρωτότυπη και παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον από πολλές απόψεις. Η ιδιαιτερότητα των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Οι δυσκολίες των μονογονεϊκών οικογενειών. Το κατά πόσον, τελικά, μας επηρεάζει το παρελθόν και η καταγωγή μας, αλλά και η γνώση που έχουμε για αυτά. Η φιλία μεταξύ γυναικών. Ο κεραυνοβόλος έρωτας. Η ψυχολογία μιας μάνας ενός παιδιού με ειδικές ανάγκες, αλλά και η ψυχοσύνθεση του ίδιου του παιδιού. Όλα αυτά είναι τα κοινωνικά και ψυχολογικά θέματα που θίγει το βιβλίο παντρεύοντάς τα έξυπνα με ένα μείζον ιστορικό θέμα: την εξόντωση του εβραϊκού  πληθυσμού της Θεσσαλονίκης από τους ναζί κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η συγγραφέας, σν τοις άλλοις, προσφέρει στους αναγνώστες της μία τρυφερή ιστορία γεμάτη εκπλήξεις και ανατροπές, αλλά και ένα γοητευτικό οδοιπορικό στην αλλοτινή πολυεθνική Θεσσαλονίκη, στην «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων», στα χρώματα, τα μνημεία και τα αρώματά της, που αξίζει να διαβαστεί και να αγαπηθεί.