Antony Beevor, Ρωσία 1917-1921, Επανάσταση και Εμφύλιος πόλεμος, εκδ. Γκοβόστη

 

Ό,τι και αν πούμε η αλήθεια είναι ότι ένα τέτοιο πόνημα όπως αυτό για το οποίο θα μιλήσουμε εδώ έλειπε από την ιστοριογραφία. Ο λόγος για το έργο «Ρωσία 1917-1921, Επανάσταση και Εμφύλιος πόλεμος» του γνωστού ιστορικού συγγραφέα από τα πολλά μνημειώδη έργα του σχετικά με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, Antony Beevor.

            Ο πασίγνωστος ιστορικός της στρατιωτικής ιστορίας Antony Beevor γεννήθηκε το 1946 στην Αγγλία. Τα πιο δημοφιλή από τα έργα του αφορούν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (Στάλινγκραντ, Βερολίνο: η πτώση 1945, Αρδέννες 1944, D-day: Η απόβαση στη Νορμανδία, Άρνεμ 1944: η τελευταία νίκη των Γερμανών, Κρήτη: η μάχη και η αντίσταση, Ένας συγγραφέας στον πόλεμο: ο Βασίλι Γκρόσμαν με τον Κόκκινο Στρατό κ.α.), αλλά έχει γράψει επίσης και ένα μνημειώδες έργο για τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο του 1936-1939, καθώς και «Το μυστήριο της Όλγας Τσέχοβα, ήταν κατάσκοπος η αγαπημένη ηθοποιός του Χίτλερ;».

            Τώρα επανέρχεται στη ρωσική επανάσταση με ένα έργο 543 σελίδων που περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τον ρωσικό εμφύλιο. Μεγάλη έμφαση δίνεται στην περιγραφή των στρατιωτικών γεγονότων με κάθε λεπτομέρεια-είναι εξάλλου γνωστός ο αναλυτικότατος τρόπος  με τον οποίο ο συγκεκριμένος συγγραφέας περιγράφει τις μάχες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στα προηγούμενα βιβλία του.

            Ένα τέτοιο έργο απουσίαζε από την ιστοριογραφία, τουλάχιστον από αυτή που είναι διαθέσιμη σε ελληνική μετάφραση για τον Έλληνα αναγνώστη. Και είναι επίσης αλήθεια ότι ο ρωσικός εμφύλιος πόλεμος είναι ένα τραγικό γεγονός που στοίχισε τη ζωή σε δώδεκα εκατομμύρια Ρώσους. Πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό νεκρών σε έναν άγνωστο και παραγνωρισμένο, εν πολλοίς εμφύλιο, με πάμπολλες βαρβαρότητες και πολύ μίσος και από τις δύο πλευρές.

            Ο ρωσικός εμφύλιος αναντίρρητα επισκιάστηκε τόσο από το γεγονός ότι έλαβε χώρα μέσα στον -σημαντικότερο από παγκόσμια άποψη- Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και από το γεγονός ότι οι νικητές Μπολσεβίκοι κατόπιν δεν ήθελαν να φανεί πόσο δύσκολη ήταν τελικά η επικράτησή τους στη Ρωσία μετά από την εκδήλωση της Ρωσικής Επανάστασης. Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν δεν είχε συμβεί ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, δεν θα είχε συμβεί και η Ρωσική Επανάσταση και ότι δίχως την τελευταία δεν θα είχε συμβεί φυσικά ποτέ και ο εμφύλιος.

Ο Antony Beevor, όμως, δεν θα αρκεστεί μονάχα σε  μια στείρα και λεπτομερέστατη περιγραφή των σφοδρών στρατιωτικών συγκρούσεων μεταξύ Κόκκινων και Λευκών. Αντιθέτως, θα πιάσει από την αρχή το νήμα της αφήγησης και θα μας περιγράψει με κάθε λεπτομέρεια πως οι Μπολσεβίκοι αναρριχήθηκαν στην εξουσία, πως ακριβώς ξεκίνησε δηλαδή η Ρωσική επανάσταση.

Πέρα από τον Λένιν, τον Τρότσκι, τον Στάλιν και κάποιους γνωστούς μπολσεβίκους, ο αναγνώστης δεν θα γνωρίζει τα πάμπολλα ονόματα των στρατηγών και των στρατιωτικών που πήραν μέρος στις φονικές μάχες. Σίγουρα πάντως, θα τον εκπλήξει το μίσος μεταξύ των αντίπαλων παρατάξεων, τα σκληρά αντίποινα, αλλά και οι αποτρόπαιες εκτελέσεις στις οποίες προέβαιναν και οι δυο πλευρές.

Επίσης, την εποχή αυτή κατά την οποία  η Ρωσία επιτίθεται στην Ουκρανία, θα μας εκπλήξει η παρατήρηση ότι ακόμη και τότε, τόσο η Ουκρανία, όσο η Πολωνία και οι βαλτικές χώρες, είχαν προσπαθήσει να εκμεταλλευθούν την επανάσταση των Μπολσεβίκων προκειμένου να γλιτώσουν από τον σφιχτό ρωσικό εναγκαλισμό και να κερδίσουν την πολυπόθητη ανεξαρτησία τους.